Çocuklar için gıda dayanışması

Gıda fiyatlarındaki aşırı yükselme ve buna bağlı olarak yaşanan gıda krizinden, yoksulluktan en çok çocuklar olumsuz etkileniyor. Bu nedenle son dönemde okullarda çocuklara ücretsiz yemek verilmesi gündeme geldi. Milli Eğitim Bakanlığı 2022-2023 eğitim öğretim yılının ikinci döneminden itibaren okul öncesi eğitimdeki tüm okullarda ücretsiz yemek verilmesine karar verdi.

İzmir’in Efes Selçuk Belediyesi ise “Çocuklar İçin Gıda Dayanışması” adıyla örnek olacak bir proje başlattı. Derinleşen gıda krizi ve artan yoksulluk nedeniyle yetersiz beslenme ile karşı karşıya kalan çocuklar için gıda güvenliği ve gıda güvencesini sağlamak amacıyla başlatılan proje Efes Selçuk Belediyesi öncülüğünde kentin sivil toplum kuruluşları ve tüm yurttaşların desteğiyle kent dayanışması ruhuyla yaşama geçirilen bir iyilik hareketi olarak adlandırılıyor.

Dayanışma haritası yol gösteriyor

Proje başlatılmadan önce Efes Selçuk Belediyesi tarafından gerçekleştirilen ve kentteki tüm hanelerin sosyoekonomik durumunu ortaya koyan bir araştırma yapıldı. Bu araştırma sonucunda “dayanışma haritası” ortaya çıkarıldı. Bu projenin özgün yanı ise ihtiyaç sahibi yurttaşların yardım talebini iletmeden, kimin neye ihtiyacı olduğunun tespit edilmesine olanak sağlayan dayanışma haritası.

Efes Selçuk Çocuklar İçin Gıda Dayanışması projesi ile, kentin en kırılgan kesimlerine, dayanışma haritası sayesinde ulaşabilmeyi ve derinleşen gıda krizi ve artan yoksulluk koşullarında çocukların sağlıklı, yeterli ve besleyici gıdaya erişimini sağlanması hedeflenmektedir.

Kime nasıl destek sağlanacak?

Efes Selçuk Çocuklar için Gıda Dayanışmasının planlanan aşamaları, gıdaya ihtiyaç duyan Efesli hamile kadınlar, Efesli çocuklar ve Efesli anneleri odağına alarak, bütüncül ve kentin bilgisine dayanan bir kapsayıcılıkta oluşturulmasıdır. Efes Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel bu planın ana başlıklarını ve yapılan çalışmaları şöyle sıralıyor:

1- Dayanışma haritasının çıkarılması sayesinde, kent genelinde tüm haneleri kapsayan araştırma sonucunda, her hanede yerleşik çocuk ve ebeveynlerin ekonomik ve sosyal durumu kayıt altına alınmıştır.

2- Kent genelinde oluşturulan dayanışma haritasına dayanan ihtiyaç sahibi kesimler, hamile kadın, bebek sahibi kadın, 0-2 yaş bebek, 2-6 yaş çocuk, ilkokul öğrencisi, ortaokul ve lise öğrencisi ile üniversite öğrencisi olarak gruplanmıştır.

3- Hamile kadın desteği ile hamile kadınlara ihtiyaç duydukları folik asit vb. gıdaların sağlanması hedeflenmektedir.

4- Bebek sahibi kadın desteği ile, yeni doğum yapan kadınların kendilerinin ve bebeklerinin sağlıklı beslenmesi için gereken besinlerin sağlanması hedeflenmektedir.

5- 0-2 yaş bebek desteği ile “Efesli Bebek” projesi güçlendirilerek bebeklerin ihtiyaç duyduğu besine erişimlerinin sağlanması hedeflenmektedir.

6- 2-6 yaş çocuklar desteği ile hali hazırda kullanımda olan “Efeslim Kart” güçlendirilerek henüz okula gitmeyen çocuklara gıda desteği sağlanması hedeflenmektedir.

7- İlkokul öğrencilerinin okula giderken ihtiyaç duydukları beslenme çantasını hazırlayabilmeleri için beslenme kolisi sağlanması hedeflenmektedir.

8- Ortaokul ve lise öğrencilerine okul günlerinde öğle yemeklerine erişebilmeleri için, belirlenen kent esnafında kullanabilecekleri “Genç Efeslim Kart” aracılığı ile yemek desteği sağlanması hedeflenmektedir.

Üniversite öğrencilerine ihtiyaç halinde “Efeslim Kart” ile esnafta kullanabilecekleri yemek hakkı desteği sağlanması hedeflenmektedir.

Proje kent dayanışması ile sürdürülüyor

Efes Selçuk’ta ihtiyaç sahibi kadınlar, çocuklar ve gençlere yönelik “Çocuklar İçin Gıda Projesi”, Efes Selçuk Belediyesi’nin kamusal kaynaklarının ötesinde; kentteki esnaf, küçük üretici, köylü, orta ve büyük ölçekli çiftçi ve tüm vatandaşların sağladığı katkılarla birlikte bir kent dayanışması olarak yaşama geçirildi.

Efes Selçuk Belediyesi öncülüğünde kentin sivil toplum kuruluşları ve tüm yurttaşların desteğiyle kent dayanışması ruhuyla yaşama geçirilen bu iyilik hareketinin kurumsal paydaşları ise şunlar:Selçuk Ticaret Odası, Selçuk Esnaf ve Sanatkârlar Odası, Selçuk Ziraat Odası, Selçuk Yaş Sebze ve Meyve Kooperatifi ile kentteki tüm sivil toplum örgütlerinin çatısı olan Efes Selçuk Kent Konseyi.

Selçuk Efes Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel’in daveti ile tanıtımı yapılan projenin sunumunu Gazeteci, Akademisyen ve Basın Danışmanı Murat Büyükyılmaz yaptı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun eşi Selvi Kılıçdaroğlu, CHP Tarım Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Kadın Kolları Genel Başkanı Aylin Nazlıaka, Sosyal Politikalardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Yüksel Taşkın, İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, İzmir Kent Konseyi Başkanı Nilay Kökkılınç, Gıda Mühendisi, Akademisyen Yazar Dr. Bülent Şık tanıtım toplantısına katılarak görüşlerini açıkladı ve projeye destek verdi.

TÜİK’e göre her 3 çocuktan biri yoksul

Özetle, artan gıda fiyatları en çok yoksulları, çocukları derinden etkiliyor. Çocuklar küçük yaştan itibaren enflasyonla tanışıyor. Okul kantinlerindeki fiyat artışlarından yakınıyor. Bir yandan da kırsalda üretim yapan çiftçi ürününe Pazar bulamadığı için ürünün dalda çürümesinden şikayet ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu 2020 verilerine göre her 3 çocuktan biri yoksulluk yaşıyor. Toplamda 7 milyon 378 çocuk yani yüzde 32,1’i yoksul. Bu verilere bakılınca çocuk için gıda dayanışmasının ne kadar önemli olduğu çok daha net görülüyor. Benzer projelerin ülkenin her yerinde uygulanması gerekiyor.