Gıda fiyatlarındaki düşüş tüketiciye ne kadar yansıyor?

Gıda fiyatlarındaki düşüş tüketiciye ne kadar yansıyor?

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı Temmuz ayı enflasyon verilerine göre gıda fiyatlarının artış hızı yüzde 1.11 düştü. Geçen ay yüzde 1.65 oranında azalmıştı. Muhtemelen Ağustos ayında da bu düşüş devam edecek. Eylül’den itibaren tekrar yükselebilir. Yaz aylarında gıdadaki fiyat düşüşü tüketiciye ne kadar yansıyor?

Çarşı pazarda tüketicilerle konuştuğunuzda genel olarak fiyat düşüşünün kendilerine yansımadığını söyler. Çiftçi ile tüketici fiyatı arasında yine bir kaç kat fiyat farkı var. Çiftçi domatesi 40-50 kuruşa satarken pazarda, markette 3-4 liraya satılıyor. Salatalık 30 kuruştan alınıyor çiftçiden tüketiciye 3 liradan satılıyor. Daha bir çok örnek verilebilir.

Çiftçi düşen fiyat nedeniyle zarar ettiğini,tüketici ise pazarda fiyatların düşmemesinden yakınıyor. Üreticide ucuz,tüketicide pahalı uygulaması ne yazık ki devam ediyor.

Maliyetleri düşürücü önlemler alınmıyor. Tam tersine maliyetleri artıran uygulamalar devreye giriyor. Açılışı yapılan İstanbul-İzmir Otoyol ücretleri nakliye açısından üretici ile tüketici arasındaki fiyat farkını artıracak unsurlardan birisi.

Fiyatı en çok düşen ve tarlada kalan ürünler

Temmuz ayında fiyat hızı en çok düşen 20 üründen 12’si tarım ve gıda ürünü. Geçen ay olduğu gibi fiyatı en çok düşen 10 üründen 9’u tarım ürünü. Temmuz ayında fiyat hızı yüzde 27.91 ile en çok düşen ürün karpuz. İzmir Ödemiş’te toplama maliyeti satış fiyatından daha yüksek diye çiftçi karpuzu tarladan toplamıyor.

Fiyatı en çok düşen ikinci ürün patlıcanda fiyat hızı yüzde 25.87 oranında azaldı. Patlıcan üreticileri de ürününü toplayamıyor. Tüccarın verdiği fiyat üretim maliyeti bir yana ürünü toplamaya bile yetmiyor.

Mersin’de üreticilerin yola dökerek üzerinden traktörle geçtiği salatalığın fiyat hızı bir ayda yüzde 23.34 oranında azaldı.

Taze fasulye,kabak,şeftali,kuru soğan,patates,tavuk eti, muz,dolmalık biber ve yumurta fiyat hızı düşen diğer ürünler.

Fiyatı en çok artan 5 ürün

Fiyatı en çok artan ürünler arasında ise 5 tarım ürünü var.Elmada aylık fiyat artış hızı yüzde 8.30 artarken domateste yüzde 8.06, çarliston biberde yüzde 6.85,çayda yüzde 6.73 ve limonda yüzde 6.19 artış yaşandı.

Yıllık gıda enflasyonu yüksek

Tüketici Fiyat Endeksi(TÜFE) Temmuz’da yüzde 1.36 artarken, gıda fiyatlarında aynı dönemde yüzde 1.11 geriledi. Geçen yılın aynı ayına göre enflasyon yüzde 16.65 olurken gıda fiyatlarındaki artış hızı yüzde 18.21 oldu. 12 aylık ortalamalara göre enflasyon 19.91 olurken aynı dönemde gıda enflasyonu yüzde 26.18 olarak gerçekleşti.

Özetle, yaz aylarında üretim artışının etkisi ile tarım ve gıda fiyatları düşerken, sonbahardan itibaren tekrar yükselme trendine girmesi bekleniyor. Fiyat istikrarı için çiftçinin örgütlenmesi, kooperatifçiliğin yaygınlaşması,üretim maliyetlerinin düşürülmesi, üretimin desteklenmesi ve kısaca çiftçinin para kazanması gerekiyor. Tüketicinin uygun fiyata gıda ürünlerini tüketmesi için üretimin planlı olarak artırılması, ürün arzının istikrarlı olması, üretimden tüketime kadar olan zincirde maliyetlerin düşürülmesi, denetimlerin artırılarak haksız kazancın önlenmesi gerekir.