Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Kütlü pamuk destekleme primi ilk kez pamuk ekiminden önce açıklandı. 2009 yılında sertifikalı tohum kullanarak kütlü pamuk üretecek çiftçilere kilogram başına 42 kuruş, sertifikasız tohumdan kütlü pamuk üretecek çiftçilere ise 35 kuruş destekleme primi ödenecek.
Türkiye’de kütlü pamuk destekleme primi ilk kez 1993’te uygulandı. Bugün pamuk dahil tam 16 ürün destekleme primi(fark ödemesi) kapsamında. Yaklaşık 15 yıldan beri göreve gelen her hükümet, “destekleme primlerini ekimden önce açıklayacağız” diye söz verdi. AKP’ nin 6 yıllık iktidar dönemi de dahil hiçbir zaman primler ekimden önce açıklanmadı.
Bu yıl ilk kez kütlü pamuk destekleme primi ekimden önce açıklandı. Diğer 15 ürüne ilişkin bir açıklama henüz yok.
Kütlü pamuk destekleme priminin ekimden önce açıklanması çok doğru ve alkışlanacak bir karar. Ancak, karar ile ilgili bir çok yanlış ve eksiklikler var.
1- Sadece kütlü pamuk destekleme priminin açıklanması tek başına bir anlam ifade etmiyor. Pamuğa alternatif olabilecek diğer ürünlere verilecek desteklerin de açıklanması gerekirdi. Avrupa Birliği her 7 yılda bir, Amerika Birleşik Devletleri ise 5 yılda bir destek vereceği ürünleri ve destek miktarlarını açıklıyor. Çiftçi hangi ürüne ne kadar destek verileceğini çok önceden bilerek üretime karar veriyor. Türkiye’nin de böyle bir uygulamaya geçmesi şart. Sadece kütlü pamuk primini açıklamak yeterli değil. Mısırın, ayçiçeğinin, buğdayın, kanolanın da destekleme primi açıklanırsa, çiftçi ona göre hangi ürünü ekeceğine karar verir.
2- Açıklanan destekleme priminin üretim maliyeti ile dünya fiyatı arasındaki fark kadar olması gerekirdi. Fakat, maliyetlerin ve dünya fiyatının dikkate alınmadığı anlaşılıyor. Pamuk üreticileri 2008 ürünü kütlü pamuk için 50 kuruş destekleme primi talep etmişlerdi. Prim miktarının düşük olması pamuk üretimini daha da azaltacaktır.
3- Açıklanan destekleme priminin ne zaman ödeneceği de açıklanmalıydı. Çiftçi üreteceği kütlü pamuğun primini ne zaman alacağını bilmeli ve ona göre üretim yapmalı. 2009 ürünü pamuğun primi 2010 sonunda ödenecekse erken açıklamanın hiçbir yararı olmaz.
4- Hükümet, açıklanan destekleme priminin sonradan değiştirilmeyeceğinin garantisini vermeli. Bilindiği gibi destekleme primleri son üç yıldır hemen hemen hiç artmadı. 2008 ürünü destekleme primleri 2007’ye göre sadece 1 kuruş artırıldı. Fakat üreticiye ödeme yapılmadan önce hükümet aldığı kararla primleri 3 kuruş düşürdü. 2008 ürünü kütlü pamuk için sertifikalı tohum kullananlara kilogram başına 36 kuruş, sertifikasız tohum kullananlara ise 30 kuruş destekleme primi açıklandı. Çiftçiye ödeme yapılmadan önce hükümet sertifikalı tohum kullananların alacağı destekleme primini 32.4 kuruşa, sertifikasız tohum kullananlara ödenecek primi ise 27 kuruşa düşürdü. Şimdi üretici haklı olarak 2009 ürünü için açıklanan destekleme prim miktarının ödemelere yakın bir zamanda düşürüleceğinden endişe duyuyor.
Çiftçiler, 2008 uygulamaları nedeniyle hükümetin, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının kararına kuşku ile bakıyor. Ciddi bir güven sorunu var. Çiftçiler, bu endişelerinde haksız da değiller. Çünkü, 2009 ürünü destekleme priminin açıklanması ve sonrasında yaşanan gelişmeler bu kuşkuları güçlendiriyor.
2009 ürünü kütlü pamuk destekleme primi Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun 6 Şubat 2009 tarih ve 2009/2 sayılı Kararı ile belirlendi. Bu karar, 38 gün sonra “ACELE” ibaresiyle Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürü Ali Karaca’nın imzası ile Ulusal Pamuk Konseyi, Tariş, Çukobirlik, Antbirlik, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği(TOBB) ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği(TZOB)’ne ve Tarım İl Müdürlüklerine gönderildi.
Söz konusu yazının gönderilmesi Tarım ve Köyişleri Bakanlığında büyük bir krize neden oldu. Bakanlık Müsteşarı Vedat Mirmahmutoğulları Bakanlar Kurulu kararı olmadan, Resmi Gazete’ de yayınlanmadan Bakan adına böyle bir yazının gönderilmesine çok sert tepki gösterdi. Bunun üzerine Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü’nden pamuk ekiminin yaygın olduğu Tarım İl Müdürlükleri telefonla aranarak primle ilgili haberin fazla yayılmaması istendi.
Ekimden önce ve seçimden önce açıklanan destekleme primi hükümete prim kazandıracak bir karar olmasına rağmen Bakanlık, kararı gizlemeye çalışıyor. Haberin yayılmaması için çaba gösteriyor.
Tarımspor’un maçları bile günü gününe bakanlığın internet sitesinde yer alırken, çiftçiyi, tekstilciyi, ihracatçıyı hatta ithalatçıyı yakından ilgilendiren kütlü pamuk destekleme primi haberine yer verilmemesi dikkat çekici değil mi?
Özetle, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ilk kez doğru bir kararla kütlü pamuk destekleme primini pamuk ekiminden önce açıkladı, onu da yüzüne gözüne bulaştırdı.
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar
Bu krizin ortasında böyle bir haber iyi geldi. kaldı ki bu desteklemenin ne zaman çiftçiye dağıtılması…
SELAMLAR SEÇİM ÇALIŞMALRI SIRASINDA SAYIN ADANA MİLLETVEKİLİ VAHİT KİRİŞCİYE ADANALI ÇİFTÇİLER ADINA YAĞLI TOHUM DESTEKLEME PRİM LERİNİN NEDEN DÜŞÜRÜLDÜĞÜNÜ VE SEÇİMDEN ÖNCE BİR ÖDEME PLANLARI VARMI DİYE SORDUM.VERDİĞİ CEVABI YAZMAK İSTEMİYORUM SORUYLA HİÇBİR ALAKASI YOK.YEREL SEÇİM ÖNCESİ DİYARBAKIRDA BU DESTEKLERİN ÖDENDİĞİNE DAİR CİDDİ DUYUMLARIMIZ VAR.MAALESEF ŞİMDİ BENİM ÇİFTÇİ GARDAŞLARIM İÇİN HERŞEY TOZ PEMBE ACI GERÇEKLER NEZAMAN ACITACAK FARKINDA DEĞİLLER.TABİKİ BAZI GARDAŞLARI TENZİİ EDERİM.ÇUKUROVADA PAMUK BİTTİ LESSENG LE ALINAN PAMUK BİÇERDÖVER KRİZİ PATLADI.BU HÜKÜMETE GÜVENMİYORUM ONE MİNUT MARKALI BİR İTHALAT ŞİRKETİ PAMUK İTHAL ETMEK İÇİN AVUÇ OĞUŞTURUYOR. ÇİFTÇİ ÇUKUROVANIN SARI SICAĞINDA BOŞUNA YANMASIN. SAYGILARIMLA
ben pamuk destek priminin ne zaman verilmesini merak ediyom rica etsem beni bilgelindirir misiniz
“velevki” 2009 yılı kütlü pamuk pamuk primleri açıklanırken ele ve yüze bulaştırılmış olsun. Bu tebliğin gereği yerine getirilinceye kadar yolda kimbilir kaç tane ölümcül trafik kazası geçirecek. Hele birde IMF “ümük” operasyonuna bir başlasın, o zaman göreceğiz “anyayı” ve “konyayı”. Buğday bu yıl çiftçinin tarlasında kalırsa hiç şaşılmamalı.
selam çifçi kardeşlerim çifçiyi dilenmez dilenci yaptılar bu hükümet yakında gideceğe benziyor bunlar çifçiye bu gözle bakarlarsa pamuk bitti yakında buğdayda mısırda bitecek ondan sonra bak türkiyenin haline bu sene çifçi tarlasına toprak gübresi atamadı 50 dönüm tarla satacak 50 ton gübre alacak nerde görülmüş bu dünyada hangi ülkede
ben daha bu hükümetin çifçiyle ilgili olumlu veya olumsuz hiçbir şeyini görmedim sanki çifçi yok nasıl olduk biz böyle hani köylü sehirlerin efendisiydi hepsi aç bırak pamuk ekmeyi tarlası başına bela olmuş hayırlısında bu hükümet bir gitseydi belki çifçiye bir umut doğardı bunların ne siyasetle ne ekonomiyle ne devlet yönetimiyle yakından uzaktan ilgileri yok
haa böyle saçın böyle darağı olur ama çifçi uyandı bunlar ilk seçimde yolcu işallah ya akp gidecek ya akp gidecek çifçinin başka şansı yok bunlarda allah korkusuda yok çifçi aç tarım bakanı verha geziyor gelsinde şu hatayın halini görsün millet ekmek bulmak için ne şartlarda yaşıyor hadi hayırlısı bunlara söylenecek çok şey varda allah mustaklarını verir işallah
iyi günler benim size şöyle bir sorum olacak.
pamuk primi ne zaman ödenecek bi bilginiz varsa paylaşırsanız çok iyi olur. teşekkürler..
yedi senedir çiftçiyi inim inim inlettiler.2002 de 1.2(1 200 000)tl pamuk sattık mazot 55 kuruştu(550 000).sene 2009 pamuk 75 kuruş mazot 2.85 kuruş.Diğer maliyetler de öyle arttı.allah bizi yönetenlere zeval vermesin.ne güzel geçiniyoruz.saygılar.
ben şırnaklı pamuk üreticisiyim.şırnak ın milletvekilleri yokta .bizim desteklemeler geçen yıl gibi ensonamı kalacak .saygılar
pamuk üreticisi.gübreyi kaç tl den.mazot o kaç tl den.çapa işçisine.yömyeyi kaç tl den pamuk a iki sefer gübre attığımızdan .toplama işçisine kg başına kaç tl.ödediklerinden.ilacı.mazoto.vesayre saymakla bitmeyen masrafların hesabını yapmayanlar.şimdi çıkıp pamuka akp döneminde ilk kez bilmem 420 kuruş ödeneceği bundada gözünüz varsa gözleriniz çıksın.ben2002 yılında pamuğu 1100tl ye sattım.oyıldan beride 7 yıldır 700 kuruşu geçmedi.yazıklar olsun böyle tarıma.saygılar….rıdvan kuytan…şırnak.silopi
kütlü pamuğun 2010 destekleme miktarının şimdiden açıklanması tüm çiftçilerimizin yararına olacaktır çiftçiler ekecek ürününü ona göre ayarlarlar.mademki çiftçileri kütlü pamuğa teşvik edecekseniz şimdiden 2010 desteğini açıklamanız lazım.Musa DAĞTEKİN..Aziz DEMİR
ak parti hükümetinden destekleme almayı bırakalımda 2002 yılında 950 liraya sattığımız pamuğu neden 2009 yılında yani 7 yıl sonra 800 liraya satıyoruz…başka bir örneği 2008 yılında 550 liraya satılan buğdayı neden 2009 yılında 400 liraya satıyoruz..buğdaya verdiğin 5 kuruşluk destekte senin olsun..görüyoruz çifçi kardeşlerim 1 yıl sonra elimizin emeği alnımızın teri,150 lira birden sadece buğdaydan düşüyor…yine soruyorum ak parti hükümetine 2007 yılında 420 liraya satılan mısırı neden 2009 yılında 340 liraya satıyoruz..bakıyorumda burada mısıra 4 kuruş destek açıklıyor sayın tarım bakanı.daha niceleri varda hangisini sayayım çifçi kardeşlerim.zeytin ve zeytin yağı üzüm,mısır,buğday ve çifçinin ürettiği diğer ürünler neden fiyatları düşüyorda niye mazot ,gübre,ilaç ve diğer girdi maliyetleri yükseliyor BU ÇİFÇİYEMİ DESTEK YOKSA HÜKÜMETEMİ DESTEK??? KAŞIKLA VERİP GÖZ ÖNÜNDE ÇOMÇAYLA ALIYORSUN…KÖSTEK OLMASSANIZ DESTEĞİNİZİ BEKLEMEZ OLDUK ….ELİNİZİ VİCDANINIZA KOYUN ÇİFÇİNİN NASIRLI ELLERİ UYKULU GÖZLERİ GÜNEŞ SICAĞINDAN YANMIŞ YÜZLERİ….YORGUN BEDENİ ZATEN ÇIKARDIĞI ÜRÜNÜN FİYATINIDA BİR ÖNCEKİ SENEDEN DÜŞÜK OLDUĞUNU GÖRÜNCE,BÜTÜN UMUTLARI BİTİYOR…TÜRK ÇİFTÇİSİNİ DİLENDİRMEYELİM SIZLATMAYALIM SIZLATANLAR SANDIKTA SIZLATILIR….????????
slm 2009 yılı pamuğa destek miktarını öğrenebilirmiyim
2010 pamuk primleri 2009 gibi aynen 420 krş olarak kalmış.bizler bu miktarın yükselmesini belerken aynısını kabul edemeyiz. tarım bakanı prim miktarlarının yüzde 35 artırıldığını söyledi fakat pamuk prim miktarı aynı kalıyor .nasıl artılırdığını merak ediyorum saygılar.
pamuk destekleme primi 2009 yılında da 420 tl idi.şimdi yine 2010 yılındada aynı.bir aydır mehdi ağa primler yüksek oranda artırıldı.diyor utanmadanda tüm belediye adaylarınada tlf mesaj gönderiyor .il ve ilçe tarım müd.öğrenebilirsiniz mesajını aldık.mesaj için teşşekür ama seçimlere az kaldı.bizde mesaj gndrcğiz
merabalar Ali bey pamuk primleri ne zaman ödenecek çok geç kaldı geçmiş yıls göre geçen yıl 16 mayıs ta almıştık şimdi ne zaman alacağız tarafımıza bilgi verirseniz mutlu oluruz..
selamunaleykum ben şanlıurfa nın ceylanpınar ilçesinden çifçiyim şimdi çifçilikten memnunmusunuz sorsalar çifçilerin yüzde 90 memnun diyiliz derler ama neyapalım meslek nedir çifçi başka bir iş çıkmıyor elimizden atsan atılmaz satsan satılmaz pamuk diyelim bir dönümü kapatmak için yani 1 dönümü ekmek için 65 tl masrafı var ben bu masrafı 2010 da hesaplamışım bir dönüm kıral pamuk 500 kg geliri var bunun sulaması elektirik bir dönüme 500 tl aşagı yukarı yakar bunun çapasıbunun gübresi bunun işçiliyi bunun toplaması 2009 döneminde kilo başına 220 bine toplandı çifçi içerde dayma ne yapalım bu elektirik sorunu olmasaydı az çok pata çıkardık ne yapalım devlet milet sag olsun herkese selamlar allaha emanetolun