Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 3 yıl boyunca et fiyatını düşürmek için yaptığı canlı hayvan ve et ithalatını fiilen durdurdu. Bakanlığın bu kararı almasında son aylarda çok sayıda süt ineğinin kesilmesinin etkili olduğu ifade edildi.
3 yılda 3 milyar dolar ithalat
Hükümetin, 2009 sonunda kırmızı et fiyatındaki artışı durdurmak için canlı hayvan ve kırmızı ette gümrük vergilerini düşürerek ithalata izin verdi. 2010-2011 ve 2012’de toplamda 3 milyar dolarlık kırmızı et ve canlı hayvan ithal edildi.
Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR- Hükümet canlı hayvan ve kırmızı et ithalatını fiilen durdurdu. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ithalat yapacak firmalara kontrol belgesi vermeyerek ve ithalat için veteriner hekim görevlendirmeyerek ithalat yasağını fiili olarak uygulamaya başladı. İthalatın durdurulmasına ilişkin kararın yakında açıklanması bekleniyor.
Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının bu kararı almasında son aylarda çok sayıda süt ineğinin kesilmesinin etkili olduğu ifade edildi.
İthalatın durdurulması 3 yıldan beri ithalat baskısı ile çok zor bir dönemi geçiren besicilerin rahat nefes almasını sağlayacak.
DÜNYA’ nın Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile hayvancılık sektörü temsilcilerinden edindiği bilgiye göre canlı hayvan ve kırmızı et ithalatının resmen durdurulmasında süt ineklerinin kesilmesi ve karkas et fiyatının 16 liradan 13 liraya kadar düşmesi etkili oldu. Bakanlık, et fiyatındaki düşüşü önlemek ve ithalat baskısını kaldırmak ve sektörü psikolojik olarak rahatlatmak için ithalatı yasaklama yoluna gittiği ifade ediliyor.
İthalat fiili olarak durdu
Avrupa Birliği’ne verilen taahhütler çerçevesinde ithalatın resmen yasaklandığının açıklanamayacağını belirten sektör temsilcileri, Bakanlığın yetkilerini kullanarak ithalatı durdurduğuna dikkat çekiyor. Bilindiği gibi canlı hayvan ve et ithalatının yapabilmesi için Bakanlık kontrol belgesi düzenliyor. Ayrıca, ithalatın fiili olarak gerçekleşmesi için ithalatçı firmanın talebi üzerine Bakanlık resmi olarak veteriner görevlendiriyor. Veteriner hekim ithalatın yapılacağı ülkeye giderek hayvan seçimine katılıyor. Veteriner hekim denetiminde ve raporu doğrultusunda ithalat yapılıyor. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ithalatçı firmalara kontrol belgesi vermeyerek ve veteriner hekim görevlendirmeyerek ithalatı fiili olarak durdurdu.
3 yılda 3 milyar dolar ithalat
Hükümet, 2009’un son aylarında kırmızı et fiyatının çok yükselmesini gerekçe göstererek 2010 Nisan’ında gümrük vergilerini düşürerek ithalat kapılarını açtı. İlk olarak kasaplık canlı hayvan ithalatına izin verildi. Daha sonra besilik hayvan,kurbanlık ve küçükbaş hayvan ithalatına izin verildi. Buna rağmen et fiyatında istenen oranda düşüş sağlanamayınca karkas et ithalatına da izin verildi. Son 3 yılda toplam 3 milyar dolarlık canlı hayvan ve karkas et ithal edildi. İthalat nedeniyle besiciler ve süt hayvancılığı yapanlar büyük zarara uğradı. Zarar eden bir çok işletme kapandı veya el değiştirdi. Koç-Ata Çiftliği ve McDonalds gibi büyük işletmeler ithalata ve yüksek yem fiyatlarına dayanamayarak sektörden çekildi. Birçok işletme besilik hayvan ihtiyacını ithalatla karşılamaya başladı. Ancak, yem fiyatındaki yükselme özellikle saman fiyatının 1 liraya kadar yükselmesi buna karşılık çiğ süt fiyatının düşmesi süt ineklerinin kesilmesine neden oldu. Süt inekleri kesilince kırmızı et fiyatı düştü. Üretici daha çok mağdur oldu. Öncelikle ithalatta gümrük vergileri artırıldı ancak bu da çözüm olmayınca Hükümet, 2008’de olduğu gibi daha büyük bir krizi önlemek ve karkas et fiyatını belli bir seviyede tutmak için ithalatı durdurmaya karar verdi.
İthalat Hükümet Programında
Resmi Gazete’de yayınlanan 2013 Programında,2009 yılı ikinci yarısından itibaren sürekli bir artış eğilimine giren kırmızı et fiyatlarının düşürülmesi için 2010 yılında başlatılan kasaplık canlı hayvan ve et ithalatına değinilerek şu görüşe yer verildi:“2011 yılı ile 2012 yılı ilk 8 ayını kapsayan dönemde yaklaşık 500 bin büyükbaş kasaplık canlı hayvan ile 1,7 milyon küçükbaş canlı hayvan ve 132 bin ton kırmızı et ithal edilmiştir.”
Canlı hayvan ve et ithalatı(bin dolar)
YIL Canlı hayvanlar Et ve yenilen sakatatlar
2009 33.664 1.600
2010 333.080 250.174
2011 1.028.120 513.600
2012 * 599.373 78.206
* ilk 8 aylık
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar