Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Üretici ülkelerde üretimdeki artışa bağlı olarak ayçiçeği fiyatının düşmesi, iç piyasada ithalat baskısı yaratıyor. Geçen yıla göre üretimi azalan Türkiye’de ise, üreticiler yükselen maliyet nedeniyle daha yüksek fiyat talep ediyor. Bu nedenle ayçiçeğinde ton başına 650 dolar olan gözetim fiyatının 800 dolara çıkarılarak ithalat baskısının azaltılması isteniyor.
Gözler Trakyabirlik’te
Konya Şeker’in ayçiçeği avans fiyatını açıklamasından sonra gözler Türkiye’nin en büyük ayçiçeği üretim bölgesi olan Trakya’ya ve burada piyasayı belirleyici konumundaki Trakyabirlik’e çevrildi. Trakyabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Rafet Sezen bir hafta 10 gün içerisinde fiyat açıklayacaklarını söyledi.
Sanayicinin fiyatı 1200 lira
Trakya’daki bitkisel yağ sanayicileri ise yeni başlayan hasat sezonunda ton başına 1200 liradan ayçiçeği alımına başladı. Sanayiciler Trakyabirlik’in fiyat açıklamasından sonra piyasanın şekilleneceğini söylüyor.
Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR- Ayçiçeği üretim merkezi olarak bilinen Trakya’da hasat başladı. Geçmiş yıllarda 20 gün süren hasadın bu yıl yağışların etkisi ile ekim döneminin uzaması nedeniyle hasadın da 40-50 güne yayılması bekleniyor. Üretici ülkelerde üretimdeki artışa bağlı olarak ayçiçeği fiyatının düşmesi iç piyasada ithalat baskısı yarattı.
Ayçiçeği üretiminin Türkiye’de 1.2 milyon ton, Bulgaristan’da 1.8 milyon ton, Romanya’da yaklaşık 2 milyon ton,Rusya’da 9 milyon ton ve Ukrayna’da 12-13 milyon ton olması bekleniyor. Geçen yılında üzerinde gerçekleşmesi beklenen bu üretim dünya piyasalarında fiyatın düşmesine yol açarken Türkiye için de ithalat baskısı yaratıyor.
Konya Şeker 1300 lira fiyat açıkladı
Konya Şeker, ithalat baskısını kırmak ve fiyat düşüşünü engellemek için piyasaya müdahale ederek ayçiçeği avans fiyatını açıkladı. Trakyabirlik ise, ayçiçeğinde uygulanan gözetim fiyatının ton başına 650 dolardan 800 dolara çıkarılması için hükümetin kararını bekliyor.Trakyabirlik gözetim fiyatına göre ayçiçeği alım fiyatını açıklayacak.Bitkisel yağ sanayicileri ise gözetim fiyatının artırılmasına karşı çıkıyor.
Hasadın başlamasına rağmen durgun geçen ayçiçeği piyasasını Konya Şeker’in açıkladığı avans fiyat hareketlendirdi. Konya Şeker, 2014 ürünü yüzde 44 yağlı ayçiçeğinin tonuna 1300 lira, yüzde 45 yağlı ayçiçeğinin tonuna 1320 Lira, yüzde 50 yağ oranlı ayçiçeğine ise 1420 lira avans fiyat açıkladı. Pankobirlik Genel Başkanı ve Konya Şeker Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk,Rusya’da ayçiçeği fiyatlarının hasat sezonunun başlamasıyla birlikte Temmuz ayında ulaştığı 390 dolardan 300-310 dolara gerilediğini belirterek, bu fiyatın iç pazarda ayçiçeği fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu söyledi. Türkiye ayçiçeği ihtiyacının yarısından fazlasının ithal ürünle karşılandığını hatırlatan Konuk: “Ülkemizde ürün fiyatlarının oluşması ithal ürün fiyatlarıyla bire bir bağlantılı olurken, büyük alıcılar ve birlikler fiyatlarını belirlemek için genellikle dünyadaki büyük üretici ülkelerdeki fiyatlara göre pozisyon alıp ona göre fiyat belirliyorlar. Hasat sezonunun başlamasıyla birlikte Rusya’daki fiyatların önce geçtiğimiz yılın seviyesine gerilemesi ve ithal ürün fiyatlarındaki beklentinin geçtiğimiz yılın da altında oluşması, hasat başlamasına rağmen büyük alıcılar ile tüccarın pazara girmemesi üzerine tıpkı geçtiğimiz yıl olduğu gibi ilk harekete geçen yine Konya Şeker oldu. Geçtiğimiz yıl açıkladığımız avans fiyatların ortalama yüzde 15 üzerinde bir fiyat belirledik. Bir önceki yıla göre ithal ürünün 20-40 dolar arasında düşük bir fiyattan işlem görmesine rağmen geçen yıl açıkladığımız avans fiyatlarını ton başına 170 lira artırdık.”dedi.
Trakyabirlik 10 güne kadar fiyat açıklayacak
Konya şeker’in avans fiyat açıklamasından sonra gözler ayçiçeği üretiminin yoğun olarak yapıldığı Trakya’ya ve Trakyabirlik’e çevrildi. Trakyabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Rafet Sezen DÜNYA’ya ya yaptığı açıklamada iç piyasayı ve dünya piyasasını yakından izlediklerini belirterek 5-10 gün içerisinde fiyat açıklayacaklarını söyledi. Ayçiçeği ithalatında uygulanan gözetim fiyatının ton başına 675 dolardan 800 dolara çıkarılması için Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunduklarını belirten Sezen, teknik çalışmanın yapıldığını, hükümetin bu konudaki kararının beklendiğini belirterek, gözetim fiyatına göre Trakyabirlik olarak fiyat açıklayacaklarını anlattı. Birlik olarak avans fiyat değil, ön fiyat açıklayabileceklerini vurgulayan Rafet Sezen: “Bölgemizde hasat başladı. Bize bugüne kadar 22 bin ton ayçiçeği geldi. Üretimin 1 milyon 200 bin ton civarında olacağını tahmin ediyoruz. Verim yüksek. Bizde gözetim fiyatı, İç piyasa ve dış piyasadaki gelişmeleri izliyoruz. Fiyatımızı 5-10 güne kadar açıklarız. Amacımız fiyatın 1200 liranın altına düşmemesi. Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ithalata sıkı denetim getirilir, gözetim fiyatı istediğimiz 800 dolara yükseltilirse üreticinin büyük bir sıkıntı yaşamadan bu ürünü en iyi şekilde değerlendirmiş oluruz.
Sanayicinin fiyatı 1200 lira
Hasadın yapıldığı şu günlerde Trakya Bölgesi’nde yüzde 40 yağ oranı ayçiçeği bitkisel yağ sanayicileri tarafından tonu 1200 liradan alınıyor. Ayçiçeği piyasasını DÜNYA’ ya değerlendiren Trakya Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Suat Öztürk, gözetim fiyatının yükseltilmesine karşı olduklarını söyledi. Trakya Bölgesi’nde 600-650 bin ton rekolte beklediklerini ve bunun 300 bin tonunun Trakyabirlik tarafından satın alınacağını hatırlatan Öztürk şu değerlendirmeyi yaptı: “Hasat başlayalı henüz bir hafta oldu. Bu sene yağışlar nedeniyle ekim dönemi çok uzadı. Hasadın da geçmiş yıllardan farklı olarak 20 gün değil, 40-50 gün süreceğini tahmin ediyoruz. Bu ürünün bir anda piyasaya yığılmasını önleyecek. Biz sanayiciler olarak yüzde 40 yağ oranlı ayçiçeğinin tonunu 1200 liradan alıyoruz. Ancak Trakyabirlik’in açıklayacağı fiyat çok önemli. Dernek olarak Trakyabirlik yöneticilerini ziyaret ettik. Görüşlerimizi paylaştık.Gözetim fiyatının artırılmasına biz karşıyız. Trakyabirlik’in gözetim fiyatına güvenerek bir fiyat açıklaması da doğru değil. Çünkü sonra başka sorunlar çıkıyor. Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edilen veya boya sanayinde kullanılmak üzere yapılan ithalatta sıkı bir denetim yapılması konusunda hemfikiriz. Şu anda ürün daha çok Trakyabirlik’e gidiyor. Ama fiyat açıklandıktan sonra her şey daha netleşecek.”
Türkiye ayçiçeği üretimi(bin ton)
Yıl Üretim
———— ——————–
2008 900
2009 800
2010 1.000
2011 950
2012 1.050
2013 1.500
2014* 1.200
*tahmini
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar