Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) 2023 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri” ni açıkladı. Verilere göre, 2023 yılında tahıl, sebze, meyve üretiminde artış olurken, yağlı tohumlarda, zeytin, fındık, Antep fıstığı üretiminde düşüş oldu. Üretim artışının en yüksek olduğu ürün gurubu ise limon, portakal, mandalina ve diğer narenciye ürünleri oldu.
2023 yılında bir önceki yıla göre tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde (yem bitkileri hariç) yüzde10,3; sebzelerde yüzde 0,6; meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde yüzde 2,3 oranında arttı. Buna göre 2023 yılında tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 77,7 milyon ton; sebzelerde 31,8 milyon ton; meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 27,4 milyon ton üretim gerçekleşti.
Tahıl üretimi yüzde 9,1 arttı
Buğday, arpa gibi hububat ekiminin yapıldığı 2022 yılı Ekim ayından 2023 yılının Şubat ayı sonuna kadar sert kuraklığın etkisi ile hububat üretiminin çok düşük seviyelerde kalacağı tahmin edilmiş ve Toprak mahsulleri Ofisi, özel sektör bu dönemde ciddi oranda buğday ithalatı yapmıştı. Ancak, Mart ayından itibaren başlayan yağışlar kuraklık riskini kaldırdı ve üretimde artışlar yaşandı. TÜİK’e göre, tahıl ürünleri üretim miktarları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 9,1 oranında artarak yaklaşık 42,2 milyon ton olarak gerçekleşti.
Buğday üretimi 22 milyon ton oldu
Bir önceki yıla göre, buğday üretimi yüzde 11,4 oranında artarak 19 milyon 750 bin tondan 22 milyon tona ulaştı. Aynı dönemde arpa üretimi yüzde 8,2 oranında artarak 8,5 milyon tondan 9,2 milyon tona çıktı. Çavdar üretimi yüzde 11,7 oranında artarak 305 bin ton, yulaf üretimi yüzde 12,3 oranında artarak 410 bin ton oldu.
Kuru fasulye azaldı, mercimek arttı
Kuru baklagiller grubunda kuru fasulye üretimi yüzde 11,1 azalırken, kırmızı mercimek yüzde 6, yeşil mercimek üretimi yüzde 11,1 artış kaydetti. Nohut üretimi ise değişmedi. TÜİK’e göre, nohut üretimi 2022’de olduğu gibi 2023 yılında da 580 bin ton oldu. Aynı dönemde kırmızı mercimek üretimi 400 bin tondan 424 bin tona, yeşil mercimek üretimi 45 bn tondan 50 bin tona çıktı. Kuru fasulye üretimi ise bir yılda 270 bin tondan 240 bin tona geriledi.
Yağlı tohumlar üretimi yüzde 12,8 azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2023 Bitkisel Üretim İstatistikleri’ne göre, Türkiye’nin dışa bağımlı olduğu yağlı tohumlarda toplamda yüzde 12,8 düşüş kaydedildi. Ayçiçeği üretimi 2022’de 2 milyon 550 bin ton iken 2023’te yüzde 13,8 oranında düşüşle 2 milyon 198 bin tona geriledi. Soya üretimi 155 bin tondan yüzde 11,3 düşüşle 137 bin 500 tona düştü. Türkiye soya ihtiyacının yüzde 95’ten fazlasını ithal ediyor. Aspir üretimi yüzde 30 artışla 30 bin tondan 39 bin tona, kanola üretimi ise yüzde 20 düşüşle 150 bin tondan 120 bin tona geriledi.
Pamukta düşüş, tütün ve şeker pancarında artış var
TÜİK verilerine göre, 2023 yılında geçen yıla göre pamuk üretiminde yüzde 23,6 oranında düşüş yaşandı. Kütlü pamuk üretimi 2 milyon 750 bin tondan 2 milyon 100 bin tona geriledi. Şeker pancarı üretimi ise aynı dönemde yüzde 22,1 oranında artarak 19 milyon 253 bin 962 tondan geçici bilgiye göre 23 milyon 500 bin tona yükseldi. Tütün üretiminde ise aynı dönemde geçici bilgilere göre yüzde 4 artarak 82 bin 250 tondan 85 bin 510 tona çıktı.
Patates üretiminde yüzde 9,6 oranındaki artışla 5 milyon 200 bin tondan 5 milyon 700 bin tona ulaştı.
Sebze ve meyve üretiminde sınırlı artış
Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 “Bitkisel Üretim İstatistikleri”ne göre bu yıl sebze üretimi yüzde 0,6 oranında artışla 3 milyon 589 bin tondan 31 milyon 787 bin tona yükseldi. Aynı dönemde meyve üretimi yüzde 2,3 artışla 26 milyon 805 bin tondan 27 milyon 411 bin tona çıktı.
Sebzelerde domateste yüzde 2,3 artışla üretim 13 milyon tondan 13 milyon 300 bin tona, kuru soğanda yüzde 10,6 artışla 2 milyon 350 bin tondan 2 milyon 600 bin tona yükseldi. Aynı dönemde karpuz üretimi yüzde 7,3 azalırken, kavunda yüzde 11,6 ve hıyarda yüzde 3,4 oranında üretim düştü.
Zeytin, üzüm, fındık ve fıstıkta düşüş, turunçgillerde büyük artış oldu
Üretimdeki en sert düşüş ve yükselme meyve grubunda oldu. Zeytin üretiminde 2022’de 2 milyon 970 bin tonla üretim rekoru kıran Türkiye’nin 2023 yılı zeytin üretimi yüzde 48,9 düşüşle 1 milyon 520 bin tona geriledi.
Aynı dönemde fındık üretimi yüzde 15 düşüşle 765 bin tondan 650 bin tona, badem üretimi yüzde 10,5 düşüşle 190 bin tondan 170 bin tona, Antep fıstığı yüzde 26,4 oranında düşüşle 239 bin 289 tondan 176 bin tona geriledi. Muz üretimi yüzde 6,7 oranında azalışla 997 bin 244 tondan 930 bin 240 tona düştü. Şeftali ve nektarin toplamında yüzde 6,8, kirazda yüzde 12,3, vişnede yüzde 19,5 oranında üretim arttı.
Portakal ve limonda üretim artışı yüzde 75
Bu yıl üretimi en çok artan meyveler arsında portakal ve limon öne çıktı. Turunçgillerden limonda 2022 yılına göre üretim yüzde 75,8 oranında artarak üretim 1 milyon 323 bin tondan 2 milyon 325 bin tona yükseldi. Portakal üretimi ise yüzde 74,8 oranında artarak 1 milyon 322 bin tondan 2 milyon 311 bin tona çıktı. Aynı dönemde mandalina üretimi yüzde 58,3 artışla 1 milyon 865 bin tondan 2 milyon 952 bin tona yükseldi. Üzüm üretimi ise yüzde 18,4 oranında azalarak 4 milyon tondan 3 milyon 400 bin tona geriledi.
Süs bitkileri üretimi yüzde 4 arttı
Kesme çiçeklerin yüzde 65,3, diğer süs bitkilerinin ise yüzde 34,7’lik bir paya sahip olduğu süs bitkilerinde üretim yüzde 4 arttı. TÜİK’e göre 2023 yılında bir önceki yıla göre kesme çiçek üretiminde %yüzde 0,8 azalış, diğer süs bitkileri üretiminde ise yüzde 14,5 oranında artış gerçekleşti.
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar
