Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
1 Nisan- 30 Eylül 2013 dönemini kapsayacak çiğ sütün litre fiyatı nihayet açıklanıyor. Ulusal Süt Konseyi’nin bugün yapılacak toplantısında sanayicilerin üreticiden alacağı çiğ sütün litre fiyatının 1 lira olarak açıklanması bekleniyor.
Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR- Çiğ süt fiyatı nihayet açıklanıyor. Önümüzdeki 6 ay geçerli olacak fiyatın Ulusal Süt Konseyi’nde bugün yapılacak son toplantıda 1 lira olarak belirlenerek açıklanması bekleniyor.
Hem üreticilerin hem de süt sanayicilerinin açıklanmasını beklediği çiğ sütün fiyatı ilk kez bu kadar uzun süren ve çekişmeli geçen bir süreçte belirleniyor.
DÜNYA’ nın edindiği bilgilere göre Ulusal Süt Konseyi’nde Salı günü yapılan toplantıda Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri 3 aşamalı fiyat önerisini gündeme getirdi.
Bakanlığın önerisine göre, modern çiftliklerden çiğ sütün litresi 1 liradan, köylerde soğutma tanklarına konularak soğutulan sütün litresi 95 kuruştan ve kapı kapı gezilerek toplanan sütün de litresi 90 kuruştan alınması öngörülüyor.
Bakanlığın 3 aşamalı önerisine hem üretici temsilcileri hem de süt sanayicileri “süt fiyatı kaliteye göre belirlenecekse yağ oranına göre sınıflandırılması gerekir” diyerek karşı çıktığı öğrenildi.
Kaliteye göre süt fiyatı belirlenmesine bugünkü altyapı eksikliği nedeniyle karşı çıkan üretici temsilcileri bu konuda geniş kapsamlı bir çalışma yapılmasını önerdiği belirtiliyor. Üretici temsilcileri, çiğ sütün fiyatının Ulusal Süt Konseyi’nde bütün tarafların katılımı ile yapılan maliyet hesabına göre veya 1 kilo sütle 1.5 kilo yem alınmasını öngören yem paritesine göre belirlenmesini istedi. Sanayiciler ise süt üretiminin arttığını belirterek 90 kuruşluk fiyatın korunmasının bile üreticinin lehine olduğunu iddia ederek fiyat artışına karşı çıktığı biliniyor. Salı günü yapılan toplantıda anlaşma sağlanamayınca fiyat açıklanamadı. Bugün saat 14.00’te Konsey’in son kez toplanarak çiğ süt fiyatını açıklaması bekleniyor.
Bakanlığın zor kararı
Sanayicilerin çiğ sütün litresinin 90 kuruşun üstüne çıkmaması yönündeki baskısına karşılık, yapılan maliyet hesaplamasında çiğ sütün litre maliyetinin 1.3 liranın üzerinde çıkması Bakanlık yetkililerini zor durumda bıraktı. Bakanlık yetkililerinin sanayici ile üretici arasında kendilerince orta yolu bulmak için çiğ sütün litre fiyatını 1 lira olarak taraflara kabul ettirmesi ve kaliteye göre süt fiyatının belirlenmesi için çalışmalara başlaması yönünde karar vermesi bekleniyor.
Konsey’in 9 ilkesi
Ulusal Süt Konseyi sektörden gelen talepler doğrultusunda çiğ süt fiyatı ile ilgili 9 maddelik bir açıklama yaptı. Konsey’in çiğ süt fiyatı ve piyasa ile ilgili 9 maddelik açıklamasında şu görüşlere yer verildi:
1- Süt piyasasında istikrar önemlidir. Bakanlığın(Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı) ve diğer paydaşların(üretici,sanayici) istikrar adına yaptıkları her türlü tedbirlerini destekliyoruz.
2- Sürdürülebilir bir süt hayvancılığı için paritenin (yem-süt) 1,3 oranında olmasını önemsiyoruz.
3- Piyasa da oluşan fiyatın pariteyi geriletmesinin temel nedeni yem fiyatlarındaki artıştır.
4- Kamu politikalarında yem fiyat artışını önleyecek veya üretici lehine destekleme yapılacak bir modelinde konmasının sağlanmasına yönelik bir çalışma yapılması gerekmektedir.
5- Süt üretiminin arttığı ve azaldığı mevsimler dikkate alınarak piyasa fiyatlarının Avrupa Birliği ülkelerinde olduğu gibi Yaz dönemi (1 Nisan-30 Eylül), Kış dönemi(1 Ekim-31 Mart) 6 ay şeklinde uygulanmasına dikkat edilmelidir.
6- Piyasa da oluşan çiğ süt alım fiyatlarının kalite kriterlerine göre yapılması ve bu kriterlere uyulması sağlanarak kamu denetiminin hakemliği esas alınmalıdır.
7- Kalite kriterleri ve formülü için konseyin alt gruplarından bir komisyon kurulmasına
8- Kaliteye göre fiyat oluşması rekabeti artıracak, istikrarı sağlayacak ve ülkemizin üretmiş olduğu kaliteli süt ile uluslar arası piyasada etkinliği artacak ayrıca üretici de üretmiş olduğu sütü değer fiyattan piyasaya arz etmiş olacaktır.
9- Çalışmalar tamamlanıncaya kadar piyasada oluşmuş referans çiğ süt fiyatlarında bir gerileme yapılmaması tavsiye edilmektedir.
Fiyat açıklanmazsa üretici para alamayacak
Çiğ süt üreticilerinin 1 Nisan’dan beri teslim ettikleri sütün parasını 15 Nisan’dan itibaren almaları gerektiğini belirten sektör temsilcileri, “fiyat belli olmadığı için ödeme de yapılamayacak. Bu nedenle bugün yapılacak Ulusal Süt Konseyi’nden mutlaka bir fiyat çıkması gerekiyor. Bu fiyat büyük ihtimalle 1 lira olacaktır.” görüşünü dile getiriyor.
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar