Tohumda “haraç” gibi kesinti…

·

15 Şubat 2011

·

Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.

Tohumda “haraç” gibi kesinti…

15 Şubat 2011

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Köşe Yazısı

Güncelleme: Şub 22, 2024

Tohumculuk konusu yeniden gündemde.
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, 10 milyon kişiye “Tohumda yanlış bilinenler” başlığıyla mektup gönderdi.
İzmir Seferihisar’da yerel tohumlara sahip çıkmak ve korumak amacıyla “Tohum Takas Şenliği” yapıldı.
Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği Yönetim Kurulu, tohumculukla ilgili kamuoyunu yanlış bilgilendiren, bilgi kirliliği yaratanlar hakkında suç duyurusunda bulunmaya karar verdi.İlk olarak  Prof. Dr. İbrahim Adnan Saraçoğlu ve Prof. Dr. Ahmet Maranki hakkında suç duyurusunda bulunuldu.
Türkiye Tohumcular Birliği, Çarşamba günü Ankara’da “Tohum ve Doğal Hayat” konulu panel düzenliyor.
Bu gelişmeler olurken Tohumculuk Yasası’ndan kaynaklanan pek çok sorun ne yazık ki gündeme dahi gelmiyor.Bu sorunlardan birisi ve belki de en önemlisi, tohum sektöründekilerin “haraç” olarak adlandırdığı,
tohum satışı üzerinden binde 3 oranında kesinti yapılması.
Çok sayıda okurumuz telefonla, mesajla bu haksızlığı dile getiriyor. Şanlıurfa’dan yazan okurumuz Ziraat Mühendisi Vedat Polat; konuyu çok iyi özetliyor. Vedat Polat’ın yazdıkları özetle şöyle:
“Türk tarım sektörünün, bu sektörde faaliyet gösteren firmaların ve çalışanların, Türk çiftçisinin zorla ayakta durmaya çalıştığı ve tarımsal girdilerin zaten yeterince yüksek olduğu bir ortamda, Tarım Köyişleri Bakanlığının yetkilendirdiği, TODAB(Tohum Dağıtıcıları Alt Birliği), Tohumculuk Kanunu’nun 24. Maddesi ve TODAB tüzüğünün 34. Maddesine göre tohum satıcıları ve tohum dağıtıcılarının satışlarından binde 3 komisyon talep etmektedir..!
Kanuna bile giren binde 3’lük komisyonun Türk tohumculuk sektörünü destekler hiçbir yanı bulunmamaktadır. Kesinlikle sertifikalı  tohum satışının yayılmasını destekleyici ve teşvik edici bir madde değildir. Bilakis bu, Türkiye’de tohumculuk sektöründe çalışan firmaları ve çaba gösteren insanları engelleyici ve demoralize edici bir husustur.
Tohum dağıtıcılığı yapan gerçek veya tüzel firmalar, Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairesine kayıt olmadan, ticaret odasına kayıt olmadan, ilgili meslek odasına kayıt olmadan, Tarım İl Müdürlükleri veya Tarım Bakanlığından gerekli izinleri almadan faaliyet gösterememektedir.
Tohum satıcılığı  yapan bir firma bunların hepsini yapıyorsa, sektörde faaliyet gösteren firmaların satışlarından binde 3 gibi bir komisyon talep edilmesinin anlamı ne? Bu, Anayasa’ya da aykırıdır.Hak ve özgürlüklere de aykırıdır. Ayrıca dünyanın tohumculukta ilerlemiş veya ilerlememiş hiçbir ülkesinde böyle bir uygulama yoktur.
TODAB ilk kurulduğunda Tohum satıcılığı veya dağıtıcılığı ile uğraşan gerçek veya tüzel kişilere gelen yazıda buraya belli bir giriş aidatı ve yıllık aidat karşılığı üye olmaları zorunluluğu bildirilince sektördeki kimse buna karşı çıkmadı. Ama bugün dönüp bu sektörde bin bir zorlukla işlerini yürütmeye çalışan insanlara, “Satışlarınızın binde üçünü bize komisyon olarak vermek zorundasınız..” demesi kesinlikle iyi niyetli bir yaklaşım değildir..!
Maliye Bakanlığı’na bağlı vergi daireleri bile mükelleflerin satışlarında bize ‘satışlarınızdan şu kadar vereceksiniz’ demiyor, firmaların yıllık karı üzerinden bir vergi alıyor. Kaldı ki her insan vergi ödemekle yükümlüdür. Ama Maliye Bakanlığı bile zarar eden birinden, bir firmadan, gerçek veya tüzel bir kişiden vergi almıyor. Sadece o firmanın veya kişinin yıllık karı üzerinden belli miktarda vergi alıyor.
Ama TODAB bana satışınızda binde 3 vereceksiniz diyor. Peki ya zarar etmişsek..! Bize yardımda bulunup zararımıza ortak oluyor mu..?
Merak ediyoruz. Türkiye’de bu yapıda çalışan hangi meslek birliği, oda, dernek, federasyon, birlik veya alt birlik üyelerinin satışlarından komisyon talep etmiş veya almıştır.
Birde bu komisyonu tohum satan herkesten talep ediyorlar. Bir tohum piyasada en az 3-4 el değiştiriyor. Yani aslında bir tohumdan dolaylı olarak en az 3-4 defa  binde 3 talep etmiş oluyorlar. Tohumu distribütöre satan ana firmadan, perakendeci alt bayilere satan distribütörden, çiftçiye satan perakendeci bayiden bu kesinti yapılıyor. Kaldı ki, bir tohum distribütörden çıktıktan sonra bile birkaç perakendeci tarafından da el değiştirebilmektedir. Yani bir perakendeci elde kalan veya satamadığı bir tohumu başka birine satabilmekte, onu alanda başka birine satabilmektedir. Böylelikle her satandan binde 3 alınıyor.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığından, bu yanlışlığın bir an önce giderilmesi ve TODAB’ın bu komisyonculuk tavrından vazgeçerek gerçek görevleri ve tohumculuk sektörüne faydalı olabilecek reel faaliyetlerde bulunması için gereğinin ve doğru olanın yapılmasını ve yaptırılmasını beklemekteyiz.”
Konuyu, Türkiye Tohumculuk Endüstrisi Derneği Başkanı Ali Özbuğday’a sorduk. Ali Özbuğday, yapılan kesintinin büyük bir haksızlık olduğunu söyledikten sonra yasadan kaynaklanan buna benzer bir çok sorun olduğunu söyledi. Üst üste iki kez hatalı iş yapan bir firmanın kapatılması, kendi deyimi ile idam edilmesi gibi ağır ve kabul edilemez cezalar var.
Tohumculuk konusu  bu kadar gündemdeyken Tohumculuk Yasası’nın gözden geçirilerek eksikliklerin,haksızlıkların giderilmesi “haraç” gibi kesintilerin kaldırılması sektörü rahatlatır. Aksi taktirde sektör çok büyük zarar görür.

Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar

Tohum: İlişkili Diğer Makaleler

En Son Yayınlanan Makaleler