Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği(TÜSEDAD)’nin deyimi ile süt üreticileri can çekişiyor.
Gazete ilanı ile “İMDAAAT” diye Başbakana ve Tarım Bakanına çağrıda bulunan TÜSEDAD, beş yıl önce 30 kuruş olan 1 kilogram yemin yüzde 67 artışla şimdi 50 kuruşa ulaştığını, aynı dönemde 1 kilogram yoğurdun yüzde 100 artışla 1.5 liradan 3 liraya çıktığına dikkat çekti. Çiğ süt fiyatının ise 5 yıl önce olduğu gibi şimdi de 50 kuruş olduğunu ve üreticinin bunu hak etmediğini belirterek, Başbakan ve Tarım Bakanını müdahale etmeye çağırdı.
Bu çağrıya Başbakan ve Tarım Bakanı dolaylı da olsa yanıt verdi.
Demokratik Sol Parti İstanbul Milletvekili Hasan Macit, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın yanıtlaması için yazılı soru önergesi verdi.
Hasan Macit, önergesinde çiğ süt fiyatlarının üreticileri üretim yapamayacak ölçüde zorladığını, ekonomik krizle birlikte süt sanayicilerinin çiğ süt alım fiyatlarını ciddi oranda düşürdüklerini, gelişmiş ülkelerde çiğ süt, ambalajlanmış süt satış fiyatı arasında bir kat fiyat farkı varken Türkiye’de bu oranın 4 kata ulaştığına dikkat çekti.
Hasan Macit, bu tespitten sonra, özetle, süt tüketiminin artırılması için “okul sütü projesi” benzeri bir projenin uygulanıp uygulanamayacağını, çiğ süt fiyatlarının düşmesi karşısında çaresiz kalan üreticilere yönelik bir çalışma yapılıp yapılmadığını, süt üretiminin sürdürülebilir olması için ne gibi önlemler alındığını sordu.
Yazılı soru önergesine yanıt veren Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, süt konusunda gerek üreticinin ve sanayicinin gerekse de tüketicilerin sorunlarının çözümünü sağlamak amacıyla Ulusal Süt Konseyi kurulduğunu ve bu konseyin görevleri arasında süt ve süt ürünlerinin tanıtımını yapmak, tüketici bilincini geliştirmek gibi faaliyetler de bulunduğunu, ilköğretim çağındaki çocukların sağlıklı gelişmesi, dengeli beslenme alışkan1ığı kazanmaları ve süt içme alışkanlığının yerleştirilmesini hedefleyen ‘okul sütü kampanyası’ başlatılması ile ilgili konunun 2009 yılı içinde bütçe imkanları ölçüsünde değerlendirileceğini vurguladıktan sonra: “Ülkemizde çiğ süt fiyatları serbest piyasa şartlarına göre oluşmakta olup, devletin çiğ süt fiyatlarının oluşumuna herhangi bir müdahalesi bulunmamaktadır” görüşünü dile getirdi.
Sayın Bakan haklı. Devlet, çiğ süt fiyatına müdahale etmiyor. Yapılan bazı sembolik ihalelere rağmen, Türkiye’de çiğ süt fiyatı telefonla belirleniyor. Evet yanlış okumadınız, çiğ süt fiyatı telefonla belirleniyor.
Ülke geneline yayılmış binlerce çiğ süt üreticisi var. Diğer tarafta çiğ sütü alan ve sayıları iki elin parmağını geçmeyen süt sanayicileri, mandıralar ve aracılar var. Sanayici veya aracı çiğ süt aldığı üreticiyi veya kooperatifi telefonla arayarak “süt fiyatını 30 kuruş, 50 kuruş düşürdüm” diyor. Nadiren de olsa “süt fiyatını 5 kuruş, 10 kuruş artırdım” diyor. Daha da kötüsü yine telefonla “elimizdeki sütü satamıyoruz, süt almayacağız” diyerek sütü bırakmaları. Üreticinin itiraz etme hakkı olmadığı gibi, alınmayan sütü değerlendirme şansı da yok. Bu nedenle üretici süt sanayicisine muhtaç. Devlet müdahalesi de olmayınca zaten girdilere para yetiştiremeyen, hak ettiği destekleri zamanında alamayan çiğ süt üreticileri gerçekten de can çekişiyor.
Geçmişte, Süt Endüstrisi Kurumu(SEK) piyasayı düzenler, üreticinin can çekişmesine izin vermezdi. Bu kurum özelleştirildi ve yerine piyasayı düzenleyici bir kurum konulmadı.
Ulusal Süt Konseyi bu görevi üstlenebilirdi. Fakat, sanayiciler buna da izin vermedi. Bir yıl boyunca üreticilerin, sanayicilerin ve Tarım Bakanlığı yetkililerinin katılımı ile Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nde bir dizi toplantı yapıldı. Piyasayı düzenleme ve referans fiyat belirleme yetkisi olan bir Ulusal Süt Konseyi kurulacaktı. Sonra ne olduysa bu çalışmalar bir kenara itildi. Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (TÜGEM)’nde yapılan çalışmalar sonucunda piyasayı düzenleme ve referans fiyat belirleme yetkisi olmayan içi boşaltılmış bir Ulusal Süt Konseyi kuruldu. Konsey daha kurulurken üretici üç parçaya bölündü. Bu yapısıyla Ulusal Süt Konseyi’nin üreticinin derdine çare olacağını düşünmek hayalcilik olur.
Çiğ süt fiyatı telefonla belirlendiği sürece, üreticiler daha çooook can çekişir.
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar
Sizi öncelikle tebrik ediyorum,Ali Ekber bey.Maalesef üretici perişan durumda.Devletimizin ve başta hükümetin üreticilere olan tutumu gittikçe sonu tüketme noktasına geliyor.Çiftçi artık bitmiştir.
NUMAN çalışkan
Nasıl bir durum bu ben bir tarım ve hayvancılıkla uğraşan kişiyim çiftçiyim yöneticiler ne yapmaya çalışıyor biz üretelim yemeyelim onlar yesinler madem niye okadar krediyi dağıtıp üreticilei zora soktular üretici olarak bize düşeni fazlasıyla yapıyoruz daha ne isterler bizden inanın elimden gelse imkanım olsa maddi imkan ben kendi ürettiğimi kendim satacaım ama ne mümkün unakıtanın istediği yastıkaltılar bile bu gune yetmedi üretim var ama üretici bitti yakın zamanda tahminim üretimde bitecek üretimi bitmiş bir ülkede nereye kadar gider bilmem sayın başbakanım davos zirvesinde gösterdiğiniz tavırdan dolayı tebrik ve teşşekkür ederim ama geldiğiniz günden bu tarafa son iki yıldır üreticiyi aşılası güç zorlara soktunuz lütfen bu kesimi ayağa kaldıracak şahlandıracak bir girişim de bulunun gerçekten zalimin değil mazlumun yanındaysanız olun olmayı bilin maksadınız üzüm yemekse bağcıyı dövmeyin ama malesef bizi dövmekten beter ettiniz yürüyecek halde bırakmadınız bilginize
sayın başbakanımıza dün davosta yaptığı tavırdan dolayı canı gönülden tebrikederim.fakat hükümetimizin çiftçilere yapmış olduğu politikayı kendilerine uygun oldugunu biliyormu?yoksa hükümette hatırı sayılır kişilerin büyük süt firmalarımı var.yumurta olayında olduğu gibi düşünülmektedir acaba.tamamen indirip daha sonra azalınca tavan mı yaptırmak.ben yanlızca mezbalarda süt ucuz diye kesilen ineklerin günahını kimin vereceni düşünüyorum.?çünkü o inekler süt değerli olsaydı yaşayacaklardı.bence bunun günahını çekerler insallah sandıkta birde bu dünyanın aşağı dünyası var.çiftçi evinde beslediği ineği aile ferdi gibi bakar.insan çoçuğuna kıyabilirmi? ama tarım bakanlıgı sayesinde ellerinde olmadan kıyabiliniyor.çiftçiği bu hale düşürenler UTANSINLAR TABİ, YÜZLERİ VARSA….
ÜRETİCİDEN BAŞAK HERKEZ PARA KAZANIYOR Evet üreticiden başaka herkez para kazanıyor çünkü yüzde 70 lere varan maliyet artışına karşı yüzde 30 lara varan fiyat düşüşüyle üstün mücadele veren hatta ekonomik zorluklar içinde hayatta kalma mücadelesi vererek süt üretmeye çalışan üreticilerimize karşı en ufak işletmelerin bile YÜZDE YÜZLERE VARAN karmarjlarını görünce kimin para kazanıp kimin can çekiştiğini bilmek çok zor olmasa gerek bunun yanın da hükümetin hayvancılık desteklemelerini keyfe keder ödemesi ki bunlarda diyer avrupa ülkelerine bakıldığında sembolik rakamlar olarak göz önünde olunca çok yakında TÜRKİYE deki canlı hayvan nüfusunun azalacağını ve belkide kendi kendine şimdi zar zor yetmeye çelışan ülkemizin günün birinde ithal olarak süt tozlarıyla besleniceğimiz bilmek kehanet olmasa gerek
Yorumlara katılmamak elde değil fakat sektörün durumu yakınmalar ve yalvarmalarla çözülecek gibi gözükmüyor. Kısa bir zaman dilimi bu şekilde devam etse bile çözüm rasyonel olmadıkça sektörün önü çok karanlık. Gümrük vergisiz, sağlıksız ve buzağı maması adı altında giren süt tozu çok ucuz olduğundan tabiidir ki sanayici tarafından tercih edilecektir. Tüketicinin bilgilenmesi halinde raftaki ürünlerin satışı dahada azalacaktır. bu gidiş her iki taraf, yani üretici ve işleyici için akılcı değil. Diğer yönden kaliteli çiğ süt üretimi, sağlıklı ve ıslah çalışması yapılan kültür ırkları ile mümkündür. Kesilmeye başlanan süt hayvanları, yıllarca süren çalışmaların ürünüdür. Elimizdeki bu varlıkların kaybı ne yazık ki çok kısa bir zaman aralığında gerçekleşecek. Çünkü bu tür ıslah çalışmalarını yapan küçük, orta ve büyük işletmelerin maliyetleri, geleneksel aile yetiştiriciliğine göre çok yüksektir. İçinde bulunduğumuz durum öncelikle bu işletmelerin kapanmasına sebep olacak ve kültür ırkı anaçlara tekrar ihtiyaç duyulduğunda uzun yıllar kaybedilmiş olacaktır. Başka bir çözümde ülke dışından temindir ki bu ülkemizin tarımda dışa bağımlılğının kanıtı olur. Çözüm akılcı tarım politikasındadır. Fakat bu güne kadar gereken her türlü uyarı yapılmış olmasına, hatta İMMMDAT! çağırılarına rağmen harekete geçmeyen yetkili merciler geleceğimizin sorumlularıdır. Yazıda geçen “serbest piyasa şartları” tanımlaması, halk salığını ilgilendiren ve tüm sektörün çökmesine neden olacak koşullarda geçerliliğini ne kadar korur… ilgililerin takdirine…
üreticiler olarak ineklerimizi kestirecğiz dışarıdan süt tozu alsınlar yöneticiler sabah kahvaltısında taze süt yerine süt tozu içsinler. bizim yapacağımız bir inek bırakarak onu da kendimiz değerlendireceğiz. elele vermenin zamanı yada sütlerimizi bir hafta grekirse bir ay dökelim. çiftçiyi kimse takmıyor.köylü milletin efendisiydi bir zamanlar, şimdi ise efendilik bitti. 29 mart da oyları boş atacağız lkimse vermeyeceğiz. çünkü muhalefetde çiftçiyi unuttu gerçi hiç tanışmamıştı. çiftçiler allah yardımcımız olsun.
gecen yıl 580 lira olan süt şimdi 450 lira yemin cuvalı 30 lira yetti artık lanet olsun hep ciftçi eziliyor yeter be.
çiğ süt fiatını serbest piyasa değil, aracı olan mafia belirliyor.
ailem beni okuttu adam olasin diye. Ama ben inik cobanı oldum.bundanda utanmadım.Ama şu durumda yaptıgım işten nefret eder hale geldim.orta işletme safibi olarak bu işi bilirim diyenlere şunu söylemek isterdim.Süt markette ekmek fırında yetişmez arkadaş,ölle olduğunu sanıyorsan kesinlikle sandığın yerde bir gün bulamaz ve aç kaldığını anlar vah tuh dersinde iş işten gecer yunu iyi bilesin.ÇÜNKÜ BENİM BU ANLATTIKLARIMI BİR GÜN DEYİL BİR ÖYÜN BİLE ERTELEYEMESSİNDE ondan.bunu iyi bilesin hoşçakalın.
BENIM CEBIM DE PARAM YOOK.TARIM VE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ ÇÖKTÜ.DAVOS TAN BANA NE.YAKINDA BIZ FILISTİN DEN KOTU OLACAGIZ BU HUKUMET SAYESINDE.
bügün hakkımızı alamıyorsak üretici olarak.Allah
sizibildiğibi yapsın.
yazmaya devam sesimizi duyana kadar. yazın …
2004 te süt 380 di şimdi 2009 da 400 oldu 5 senede aldı zam oranı? aynı şekilde yem 2004 te 15 ten 2009 da 30 oldu yeme gelen süte hiiiiiiiiiiiiiiiiiiç gelmiyor. Alah siz leri
bildi gibi yapsın
malesef 2008 ilk aylarında sütümüz 675 ykr ken şüan 2009 yılı içerisinde 515 tl satıyoruz satmak zorunda kalıyoruz gelirimiz giderimizi karşılamıyor buna biri dur demeli sonumuz hüsran
devlet köylüyü bitirmek istiyor yapaçakta derdi o sütü düşürüp köylüyü bitirmek helel olsun ne diyelim allah yardımcımız olsun
DEVLETIMIZ ILK ÖNCE SU HAYVANCILIGA SINIIR GETIRSIN
ARKADAS ADAMLARIN 4000 EDET,10000 ADET INEKLERI VAR
KÖYLÜ IKI INEKLE NASIL BAS ETSIN
EN COK 50 INEK OLMALI EN AZDA 10 INEK
BÖYLECE KOMBASSAN HOLDING OLUR
Hep yazıyor hep söllüyoruzama duyan yok sağ olsunlar.Esasında duymak istemiyorlar.Çünkü duyorlarsa çözün diyeçeğimiz biliyorlar,çözmek istemeyeçekler onun için duymamak daha iyi diyorlar.Ama her yokuşun bir inişşi kesin vardır.Onuda akıllarından çıkarmasınlar derim.İş işten geçinçe bilmem neyin hayrını gör.Ama sağlık olsun biz bu işte sonuna kadar varız.ÇÜNKÜ KARNIMIZ BU İŞTEN DOYUYOR.A MA EKMEĞİMİ İYİÇE ALIRSAN SALDIRIRIM HAAA ONUDA HİÇ UNUTMA…………..
bu msj ı okuyan yetkililere sesleniyorum işsizlik oranı siz böyle yaptığınız sürece üreticiye destek değil köstek olduğunuz sürece bu devlette millette sürünmeye mahkum durumda ben bi mandıra açmaya teşebbüs ettim ve ürettiğim süte firmaların verdiği teklif komik denecek kadar az 1 litre su fiyatı bile benim sütümden değerli ben sadece diyorum ki bu ülkeyi yönetenlere bu ülke siz böyle yaptığınız hergün güneşin karşısına koyulan buz gibi eriyip gidecektir
2004 yılında 50 baş sığırım vardı 380 kr süt fiyatı hepsini yarı fiyatına sattım kurtuldum 2009 yılındayız 430 kr pek bi değişiklik yok bu ülke değişmez hem çiftçinin sırtından geçinip hemde çiftçiyi ezen bi devlet başka yerde yoktur………………..
SÜT üreticisine sahip çıkacak bir devlet adamı yokmu ben aksaraylıyım ak partiye burdan çok oy çıktı karşılığı bumu.. lütfen tarım bakanım başbakanım çiftçiye sahip çıkın.. yada söyleyin bizde ineklerimizi kestirip gidip yabancı dev mazalarda aç karnına çalışalım ALLAHA emanet olun saygılar……..
hayvancılığın kazanması için bazı sırtımızın kamburu olan örgütlerin kalkması lazım.bunlar köykop birliği ve damızlık yetiştiriciler birliği bunlardan bizi allah kurtarsın………..