Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Birkaç yıl öncesine kadar Ziraat Bankası, Tarişbank ve bir iki özel banka dışında tarım sektörüne kredi veren banka yoktu.
2000 yılında “görev zararları” gerekçe gösterilerek Ziraat Bankası’nın da tarıma kredi verilmesi engellendi. 2000 öncesinde tarıma 3 milyar YTL kredi veren Ziraat Bankası’nın tarımsal kredileri 2001’de 227 milyon YTL’ ye kadar düştü. Aynı dönemde Egeli üreticilerin sahibi olduğu Tarişbank’a el konuldu ve tarımdan tamamen koparıldı.
Tarıma kredi veren iki bankanın bu şekilde etkisiz hale getirilmesi, Dünya Bankası’nın Türkiye’ye dayattığı Tarımda Reform Uygulama Projesi’nin bir parçasıydı. Projenin diğer bir ayağı tarımdaki tüm desteklerin kaldırılarak doğrudan gelir desteği uygulamasına geçilmesiydi. Projenin üçüncü ayağı da Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Yasası ile birliklerin yeniden yapılandırılmasıydı.
Bugün geriye dönüp bakıldığında doğrudan gelir desteği uygulamasının tarıma çok büyük zarar verdiğini herkes kabul ediyor. Dünya Bankası’ da 2004’te yayınladığı raporda bunu itiraf etti.
Birliklerin yeniden yapılanması bir yana bazılarının kapısına kilit vuruldu. Bir çoğu ürün alamayacak duruma geldi. Şimdi yeni bir yasal düzenleme ile birliklerin borçları yeniden yapılandırılmaya çalışılıyor. Bu konuda da projenin başarısızlığı ortada.
Ziraat Bankası ve Tarişbank’ın sektörden bir süreliğine de olsa koparılmasının da tarıma çok büyük zararı oldu.
Dünyadaki gelişmeler ve tarım sektörünün çabaları ile bugün yeni bir dönem yaşanıyor. Tüm sorunlara ve engellemelere rağmen tarım sektörü üretmeye devam ediyor.
Tarım sektöründeki bu gelişme bankaların da ilgisini çekiyor. Birkaç yıl öncesine kadar çiftçiler özel bankaların önünden bile geçemezken, bugün özel bankalar çiftçilere kredi verebilmek için kıyasıya yarışıyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, Türkiye’de tarıma verilen kredilerin toplamı Haziran 2008 itibariyle 11 milyar 902 milyon YTL’ ye ulaştı. Ziraat Bankası yüzde 58.8 pay ve kullandırdığı 6 milyar 994 milyon YTL kredi ile ilk sırada yer alıyor.
Ziraat Bankası’nın açık ara önde olmasında geçmişten gelen tarım bankacılığı misyonu ve görevinin yanı sıra devlet desteğinin de katkısı çok büyük. Devlet desteği ile Ziraat Bankası yüzde 7 ile13 arasında değişen faiz oranında tarımsal kredi kullandırıyor. Özel bankaların tarımsal kredi faizi ortalama yüzde 22-25 civarında.
Tarımsal kredilerde ikinci sırada Denizbank var. Denizbank, tarıma verdiği 1 milyar 12 milyon YTL kredi ile özel bankalar arasında ilk sırada yer alıyor.
Denizbank’ın tarıma olan ilgisinin altında elbette 2002’de bünyesine kattıkları Tarişbank’tan gelen 95 yıllık deneyim ve birikim var. Denizbank Finansal Hizmetler Grubu Başkanı Hakan Ateş, bu gerçeği her fırsatta dile getiriyor. Hakan Ateş’in dile getirdiği bir gerçek daha var. Türkiye’de çiftçi borcuna çok sadık. Bu nedenle tarımsal kredilerde şüpheli alacak oranı yüzde 2’nin altında.
Geçen hafta sonu Şanlıurfa’da yapılan Tarım Şenliği süresince Denizbank yöneticileri ile uzun uzun sohbet etme fırsatı bulduk. Edindiğimiz bilgilere ve izlenimlere dayanarak şunu söyleyebiliriz; Denizbank, Tarişbank geleneğini sürdürmeye kararlı. İkinci bir Ziraat Bankası yani tarım sektörünün bankası olmak için ciddi bir çaba içindeler. Bunun için de, Tarişbank’ın Ege Bölgesi’ne yönelik çalışmalarını ülke geneline yaymaya çalışıyorlar. Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Ertürk yönetiminde bir ekip tamamen tarım bankacılığı için çalışıyor. Bu ekip çalışmalarını 150 özel şube ve 200 personel ile yürütüyor. Bu personelin 140’ı ziraat mühendisi ve veteriner. Bugüne kadar yaptıkları en yenilikçi çalışma ise “üretici kart”ı keşfetmeleri. Denizbank’ın verdiği tarımsal kredinin yüzde 60’ı bu kart üzerinden veriliyor. Şimdi diğer bankalar da üretici kart uygulamasına geçerek pazardan pay almaya çalışıyor.
Denizbank, tarıma verdiği 1 milyar kredinin sadece yüzde 5’i için ipotek alması,kredi müşterisinin niteliğini de ortaya koyuyor. Banka, ödeme gücü olan çiftçiye kredi kullandırıyor. Bu nedenle kredi vererek ülke topraklarını ele geçirecekler iddiası banka çalışanlarının moralini ciddi biçimde bozuyor. En çok üzüldükleri ise, Denizbank’ın sahiplerinin Yunanlı olarak bilinmesi. Denizbank’ ın Belçikalı Dexia grubuna ait olduğunu anlatmaya çalışıyorlar.
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar
SELAMLAR ALİ BEY BEN ÇUKOBİRLİK ÜYESİYİM DENİZBANK’A YAKLAŞIMIMIZ TEDİRGİNLİKTEN İBARETTİ.FISILTI GAZETESİ BANKANIN TRAKYADA 60 BİN HEKTARLIK ALANDA İPOTEK İŞLEMİ YAPTIĞI ÇİFTÇİNİN ELİNDEN TOPRAĞINI YOK PAHASINA ALDIĞI SÖYLENİYORDU.SAHİBİNİN YUNANLI OLMASI NEDENİYLE ÖNYARGI BİR ADIM DAHA ÖNE ÇIKIYOR ADAMLAR SAVAŞ YOLUYLA ALAMADIĞI TOPRAKLARI HÜLLE İLE BİR BİR ELE GEÇİRDİĞİ SÖYLENTİSİ YAYGINDI.İNANIN KAFAMIZDAN SÖKÜP ATAMADIK BU SÖYLENTİLERİ AMA ÇİFTÇİSİNE SAHİP ÇIKMAYAN DEVLETİN BU AÇIĞINI BÖYLE BİR KURULUŞUN KAPATMASI BİZLERİ ONURLANDIRDI.SÖYLENTİLERİN DOĞRULUK DERECESİNİ ZAMAN GÖSTERECEK.SAYGILARIMLA.
Düşük faizli Sübvansiyonlu krediler sadece ziraat bankası aracılığı ile verilmektedir. ziraat bankası bu tür kredileri büyük işletmecilere vermekte, küçük çitçinin bu kredilerden faydalanmasında çeşitli engel ve zorluklar çıkarmaktadır. Özel Bankalarada bu yetki verilip çiftçinin düşük faizli krediden faydalanması sağlanmalıdır. Zor durumda olan çiftçi yüksek faizli kredi kullanıp kazancının tamamını kredi faizine vermektedir. bunun sonucunda kırsal kesimde tarımla uğraşan vatandaş büyük şehirlere göç etmektedir.Köylerdeki verimli tarım arazilerini işleyecek genç nufus kalmadığından tarım ve hayvancılık gün geçtikçe kan kaybetmektedir.
Bu göçü önlemenin tek yolu özel bankalarında sübvansiyonlu kredi kullandırabilmesi için yetkilendirilmesi gerekmektedir.
deniz bank söke şubesi 2006 yılında bankayla hiç işim yok iken. kefalet yada müşterisi değilken, bütün tapularımı icraya vermiş. avukatına gittim kuşadasında bayan avukat isim benzerliğ yanlışlık olmuş demesini beklerken randevusuz geldin diye azarladı. eşi icra dairesinde görevli imimş bana o yardımcı oldu .
ben besicilik yapmaktayım köyümde deniz bankın vermiş oldugu kredilerden bende yararlanmak istiyorum ne yapmam gerekiyor tek bildiğim besi yapmak kredi hususunda beni aydinlata bilirmisiniz ne gibi evraklar gerekli
ben üratici kartı baş vurusu yaptım ama kart onay aldığı halde bana 3 aydır kartım ulaşmadı
ne yapmalıyım.
BENIM KOMBASSAN HOLDINGGDE VE 21. YÜZ YIL BÜYÜK ANADOLU HOLDINGDE HISSELERIM VAR
EKONOMI KRIZ ALMANYADA ISSIZLIGI ARTIRDI BU HOLDINGLERDEN PARAMI ALIRSAM SÜT INEK CIFTLIGI SEANEN KECI CIFTLIGI KURMAYA DÜSÜNÜYORUM YASTIK ALTINDA VE ALMAN BANKALARINDA PARAMIZ VAR
HANI MALIYE BAKANIMIZ YURT DISINDAKI TÜRKLERIN PARASINA ISTIYORYA ISTE O PARALAR VAR YANLIZ YESIL SERMAYEDEN KAZIK YEDIK BIZDE PARAYI TÜRKIYEYE GETIRMIYORUZ
HÜKÜMETIMIZ BIR CÖZÜM YOLU BULMALI NASIL
ERGENEKON OPERESYONU YAPILIYORSA YESIL SERMAYE OPERASYONUDA YAPILMALI
ben ağrı tutak tan bir çiftciyim kamuran sayan.ilk msjım ziraat bankasına…iyiki allahtan türkiyede deniz bank var.yoksa ziraat bankası devlet güçüyle bütün çiftcileri özellikle de doğuanadolu çiftcilerini sınır dışı yapacaktı…tüm samimyetimle yazıyorum türkiye cumhuryeti çiftcisine sahip çıkmamıştır ve çıkmıyacakta. şartları her ne olursa olsun yunan olsun yahudi olsun. fark etmez yarıyorsunya o yeter.yaşasın deniz bank…
Denizbankın kredileri çok pahalı. Hele üretici kartın faiz oranı içler acısı. Alırken faizden hiç bahsetmiyorlar. Ama ekstre geldiğinde yüzde 30’un üstünde bir oran oldugunu hesaplattım. Mesela TEB’in harman kart’ı daha uygun. aylık yüzde 2 diyor. Aldım, deniyorum. Özet olarak, tamam ziraat her talebimizi karşılayamıyor. Ama denizbankın da bunu suistimal etmemesi gerekiyordu. artık çok geç. denizbank ile çalışmayacağım.