Fındık serbest piyasada 2.4 YTL…

Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.

Fındık serbest piyasada 2.4 YTL…

02 Eylül 2008

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Köşe Yazısı

Güncelleme: Eyl 2, 2008

Fındık fiyatının yankıları sürüyor. Yapılan açıklamalara bakılırsa fiyattan memnun olan yok. 
Üretici, fiyatı düşük bulduğu için tepki gösteriyor. 
İhracatçı, serbest piyasa sisteminin ihlal edilmesine ve kademeli fiyata karşı. 
Ulusal Fındık Konseyi adeta dörde bölünmüş her kafadan bir ses çıkıyor. 
FİSKOBİRLİK yönetimi fiyattan memnun değil, ama bunu dile getirecek gücü yok. Çünkü, fiyatı veren kendi parti yöneticileri. 
Açıklanan fiyat kimseyi memnun etmemiş(!) görünse de bilinen bir gerçeği su yüzüne çıkardı. Fiyat açıklanmadan önce, üretici düşmanlığı yapanlar, açıklandıktan sonra “üretici dostu” kesildiler. Fiyat açıklanmadan önce, ‘Şili’de fındığın maliyeti 60 cent’, ‘fındık fiyatı yüksek olursa ihracat olmaz, çikolatacılar bademe yönelir’ gibi klasik yalanları üfürenler ve fındığa 1.5 – 2 YTL fiyat verilsin diye Tarım Bakanlığına rapor verenler, şimdi 4 YTL’ yi  düşük buluyor. Üreticinin zarar edeceğini söyleyerek adeta timsah gözyaşları döküyorlar.
Fiyat ile ilgili tartışmalar sürerken, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 2008 fındık alım koşullarını www.tmo.gov.tr internet sayfasında kamuoyuna açıkladı.
TMO’nun açıklamasından, üreticiden fındık almamak için her türlü engelin düşünüldüğü rahatlıkla anlaşılıyor. 
Çiftçi kayıt sistemine kayıtlı olanlar ve ancak bu belgede beyan edilen miktar için randevu alabiliyor. 2 tondan az fındığı olanlar iki kez randevu alabilecek. 2 tondan fazla olanlar ise 3 kez randevu alabiliyor. 
Bir çok engeli aşsanız ve tüm şartlarınız uygun olsa bile, TMO isterse fındığınızı alır, istemezse almaz. Dolayısıyla “arz edilen tüm fındığı alacağız” sözü kocaman bir yalan.
Kimi üreticiler Pazartesi günü erken saatlerde çocuğunun elinden tutup internet cafelerin önünde oluşan kuyruğa girdi. Büyük zorluklarla TMO’nun sayfasına girenler Eylül ayı randevularının dolduğu bilgisi ile karşılaştı. 
Randevu alanların çoğunluğunun, büyük şehirlerde yaşayan ve yılda bir ay fındık toplamaya gelen gurbetçiler  ve uyanık tüccarlar olduğu tahmin ediliyor. Çünkü, okulların açılması nedeniyle topladığı fındığı hemen satmak zorunda olan gurbetçiler, randevu alıp fındığı bir an önce teslim ederek geldiği büyük kente dönecek.
Tüccarlar ise, randevu alarak, hem üreticinin erken tarihe randevu almasını engelliyor, hem de serbest piyasada 2.4 YTL’ den aldığı fındığı randevuya göre 4 ile 5 YTL’ den satarak ciddi karlar elde etmek istiyor.
Daha da ilginç olanı ihracatçıların TMO’ya fındık satışı. Binlerce ton fındık ihraç eden firmaların bir bölümü aynı zamanda en büyük fındık üreticisi.  200-300 dönüm fındığı olan firmalar var. Bunlar piyasadan 2.4 ile 3 YTL’ den fındık alıp ihraç ederken kendi ürettikleri fındığı TMO’ya 5 YTL’ den satarak çifte kar elde ediyorlar.
Bugün fındığını TMO’ya satmak isteyen üretici ise, en erken Ekim ve Kasım’a randevu alabiliyor. Ürünün teslimatından 25 gün sonra ödeme yapılacağı için Kasım’a randevu verilen üretici en erken Aralık’ta parasını alacak. Küçük üreticinin Aralık’a kadar beklemeye tahammülü yok. Elindeki fındığı bir an önce satmak istiyor. TMO’ya satması engellendiği için serbest piyasada tüccara satmak zorunda kalıyor. Bu nedenle fiyat açıklandıktan sonra serbest piyasa fiyatı 2.4 YTL’ ye kadar düştü. Fındıkta serbest piyasa olsun diyenler bile  buraya düşeceğini hesaplamamışlardı. 
Özetle, açıklanan kademeli fiyattan üretici değil, tüccar, ihracatçı ve az sayıdaki büyük üretici yararlanacak. TMO, üreticinin değil ama, tüccarın, ihracatçının, alivrecinin kara gün dostu oldu.

Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar

  1. S Güzelcik 2 Eylül 2008 - 15:31 - Yanıtla

    Merhaba
    Bu sene ki kademeli fiyat artışı geçtiğimiz sene de uygulanmıştı. Ama aradaki fark sadece 5ykr idi. Şimdi bu fark 50ykr.
    Bu durumun getirdiği sonuçlar var. Şimdi çiftçi ya erken ve ucuz verecek fındığını ya da geç verip TMO’nun reddetme olasılığını göze alacak.
    Çünkü bekletilen fındıkta randıman kaybı mutlaka olacaktır.
    Bu sene zaten yüksek rekolte ve etkisiz gübre kullanımından dolayı randıman çok düşük. Bu yüzden Tmo bütün fındığı alacak diye bir şey kesinlikle söz konusu değil.
    Not: Verdiğiniz adres http://www.tmo.org.tr tekstil mühendisleri odasına ait. tmo’nun sitesi http://www.tmo.gov.tr Gerçi randevu sistemi kullanıcı yoğunluğunu kaldıramıyor.

  2. zafer 24 Eylül 2008 - 08:50 - Yanıtla

    Fındıkçı kardeşler ,en çok oyu sizden aldı gene sizden alacak DURMAK YOK …..

Fındık: İlişkili Diğer Makaleler

En Son Yayınlanan Makaleler