Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Düne kadar, hayvancılık yapanlar, tarımın diğer kesimlerine göre daha iyi durumdaydı. Son 6-7 yıldan bu yana üretimin her aşamasında verilen desteklerle 1980’den sonra hayvancılık ilk kez gelişmeye ve büyümeye başladı. Mevcut işletmeler büyüdü, çok sayıda yeni yatırım yapıldı. Sektör tam ayağa kalkarken, politika değişikliğine gidildi.
15 Nisan 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan ‘Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkındaki Karar’ tüm olumlu gelişmeleri tersine çevirecek tehlikeli bir süreci başlatacak.
Maliye Bakanlığı’nın direktifiyle hazırlanan ve 2009 yılı bütçesinden, yani gelecek yıl ödenecek 2008 hayvancılık destekleri, 2007’ye göre 1.2 milyar YTL’den 800 milyon YTL’ye düşürülüyor.
Destek miktarının azaltılmasından daha da önemlisi destekleme sisteminde çok radikal bir değişikliğe gidiliyor.
Hükümet, hem doğrudan gelir desteğinin tarıma yarar sağlamadığını bu nedenle 2009’da tamamen kaldırılacağını söylüyor, hem de hayvancılıkta doğrudan gelir desteği uygulamasına geçiyor. Kararname ile üretimi, verimliliği, kaliteyi destekleyen birçok destek kaldırılıyor, bunun yerine üreticiye doğrudan hayvan başına destek veriliyor. (Ayrıntıları dün DÜNYA Gazetesi’nde yazdık)
Verimlilik cezalandırılıyor. Üreticinin, hayvan başına destek almak için, hayvanını kaliteli yemle beslemesi, süt verimini artırması, sütün kalitesini artırması istenmiyor. Çünkü, 25 kilo süt veren ineğe de, 2 kilo süt veren ineğe de aynı destek verilecek.
Kaliteyi artırıcı tüm destekler kaldırılıyor.
Üretimi kayıt içine alan uygulamalara da son veriliyor.
Üretici süt teşviğini almak için sattığı sütün makbuzunu, faturasını alıyordu. Satılan her litre süt kayıt içine alınıyor ve vergilendiriliyordu. Yeni kararname ile süt teşviği kaldırılıyor. Çiftçi kayıt dışına itiliyor.
Görevi kayıt sistemini yaygınlaştırmak ve vergi gelirlerini artırmak olan Maliye Bakanlığı yetkililerinin, kararnamenin çıktığı gün, “bize yanlış bilgi verdiler” demesi trajikomiktir. Tarım politikasını Maliye belirlerse böyle olur.
Çiftçi sadece kayıt dışına itilmiyor, aynı zamanda sahtekarlık yapmaya da zorlanıyor. Çıkarılacak uygulama tebliğinde hayvan başına destekten yararlanmak için en az 5, en çok 200 baş hayvana sahip olmak gerekiyor. Bir köyde 5’ten az hayvanı olanlar hülle yaparak hayvanları bir kişinin üzerinde göstermek suretiyle destekten yararlanma yoluna gidecek. 200 baş ve üzeri hayvanı olan işletmeler ise hayvanları yanında çalışan işçinin veya başkasının üzerinde göstererek destekten yararlanma yoluna gidecek. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, çiftçiye yolu göstermişti: “Bizim köylümüz akıllıdır, üçü beşi bir araya gelir, teşviki kapar.”
Geçmiş yıllarda olduğu gibi, açıklanan 2008 hayvancılık desteklerinde de besicilere yönelik hiçbir destek yok.
Sanayicinin de üreticinin de şiddetle karşı çıktığı hayvancılıktaki yeni destekleme modeli ile bu yıldan başlayarak devletin vergi gelirinde büyük düşüş yaşanacak.
Sütte verim ve kalite kaybı oluşacak. Sektörde kayıt dışılık artacak. Azalan desteklerle hayvancılık yapmak çok zor olacak. Destekler azalınca üretici, hayvanını kesime götürecek.
Hayvancılıkta başlayan bu tehlikeli süreç, sektörün sadece krize girmesine değil, bir daha çökmesine neden olacak. Hububatta, bakliyatta krizi kısa zamanda atlatmak mümkün. Destekleri biraz artırırsanız ertesi yıl çiftçi o ürünlere yönelir. Kriz bir yılda atlatılır. Fakat, hayvancılıkta yaşanacak çöküşün atlatılması en az 20 yıl sürer.
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar
Ahmet Bey Merhaba,
Öncelikle yaptığınız yorumlar ve görüşlerinizi paylaştığınız için çok teşekkür ederim.
İlk yorumunuzu bugün sabah aldım ve gün bitmeden ikinci yorumunuzda “isterseniz yayınlamayın
daha öncede yorum yazdım ama herhalde fazlaca gerçekleri soleyince korkudan yayınlamadınız.” diyorsunuz.
Beni tanıyan ve yazdıklarımı okusaydınız herhalde hiç bir zaman ve hiç kimseden korkmadığımı görürdünüz. Kimden ve neden korkayım ki?
Kendinizi bu kadar korkunç göstermeyin lütfen.
Aynı görüşü paylaşmıyor olabiliriz. Bakış açımız farklı olabilir. Ama bu tartışmamız, fikirlerimizi paylaşmamız için bir engel değil.
Yazdıklarınızın önemli bir bölümüne ben de katılıyorum.
Katılmadığım bölümler de var. Örneğin, damızlık birlikleri ile ilgili yolsuzluk iddiası. Buna ilişkin elinizde belge ve bilgi varsa ve mahkemelere intikal etmiş bir şey varsa bana gönderin lütfen. Ben de haber yapayım, yazı yazayım. Ama, böyle bir belgeniz yoksa ben sizin bu iddianıza aracılık yapamam doğrusu. Birisi de sizinle ilgili çok ağır iddialarda bulunur o zaman ona da yer vermek zorunda kalırım. Benim amacım spekülasyon yapmak, insanların birbirlerini belge olmadan karalayacakları bir zemin yaratmak değil. Bu nedenle belgesi olmayan iddiaları, küfürleri, ağır hakaret içeren yorumları yayınlamıyorum. Bu nedenle sizin ilk mesajınızdaki bir cümleyi (size o bölümü yazdım) çıkardım ve ilk mesajınızı yayınladım.
Bundan sonra da her zaman bilgilerimizi uygarca tartışmaya ve fikirlerimizi yarıştırmaya her zaman varım. Ama hakaret ve belgelenmemiş iddialara yer vermem mümkün değil.
Yeni yorumlarınızı bekler çalışmalarınızda başarılar dilerim.
Saygılarımla,
Ali Ekber Yıldırım
Dünya Gazetesi Tarım Yazarı
http://www.tarimdunyasi.net
bizler kooperatif kurarak süt hayvancılıgı yapmaktayız.bu işe gırerken beş yıllık ve on yıllık eylem planları vardı ak partı hukumetının.bu planlara guvenerekten 100 adet gebe düve aldık.ınekler dogurdu .buzagılar buyudu .ıkıncı dogumlar başladı.hukumet beş yıllık eylem planı degıl on yıllık eylem planı degıl.ocak 2008 de cıkardıgı kanunları kaldırdı.malıye bakanı boyle istemiş.bızlerı tarım bakanına degılde malıye bakanına baglayın.butun destekler kaldırıldı.bir adet kaliteli süt ineginin bır yıllık süt prımı gebe buzagı suni tohumlama yem destegı makıne destegı oprtalama 700 800 ytl arası idi şindi 300 ytl.bizler hukumetten gunluk kararlar degıl en az beş yıılık hayvancılık programı beklıyorduk.ama hukumet hayvan başına şu 300 ytl yi alın .seneye allah kerım.her şeye tamam da seçim zamanı da allah kerim.koylunun yuzune nasıl bakacaksınız.özellıkle hayvancılık yapanların.ölmüşüz de aglayanımız yok.bizi turban alakadar etmıyor.bizi ak partı kapatma davası alakadar etmıyor.mazot maliyeti gubre malıyetı pahalılık.bır teneke sıvı bıtkısel yag 95 ytl.artık lafa gerek yok.
isterseniz yayınlamayın
daha öncede yorum yazdım ama herhalde fazlaca gerçekleri soleyince korkudan yayınlamadınız.
Evet doğru hayvancılık kötüye gidiyor peki ya bu zamana kadar neredeydi vatandaş %47 yi veren biziz daha önceki teşvikler iyiydi diyenlere bir cevap
vatandaş gerçekte aylık 3 ton süt veriyor ama nedense faturaları 8ton gibi bi rakamla geliyor.Daha sonra buzağı destekleri ölü doğum yapmış buzağıya bile küpe takılır.Sunni tohumlama vet.hekimler kızacak ama erkek hayvanları bile tohumladınız.Düve teşviklerine gelince hayvan tohumlama tarihinden 5 ay önce doğum yapıyor yani uydurma tohumlama ve uydurma düve zaten hayvanın kapasitesi belli fiğ desteği adam fiği sadece destek için ekiyor sonrada gelin tarlamdan kaldırın diyor yani sadece destek için ekiyor ki bunu yapan adam çifçiliğin ç sini bile bilmiyor.
Gelelim süt fiyatlarına evet hızlı bir düşüş var peki 20 lt sütü olan vatandaş 35 lt süt verirse ne olur
Yukarda yazdıklarıma kimse aman kardeşim 3-5 kişi yapıyor demesin
haa suçu hep tek taraflı işliyoruz kendimize maalesef bakmıyoruz.
Doğru bu gelen desteklemeler kötü ama sadece bizim için kötü doğuda bu teşvikler arayıpta bulunamayan cinsten çünkü orada kayıt kürek yok adamların işine gelir madur olan bizler oluruz.
Geçtik bu ülkede damızlık birlikleri var 15 yıldır hizmet veriyorlar bu zamana kadar neden seslerini çıkarmadılarda kanun çıktıktan sonra boş boş konuşuyorlar.
ne yani bakanlık bu kuruma hiç sormadı olemi.
birde şu süt üreticileri birliğine bakalım helal olsunadamlara devlet bunları destekliyorya herşeye he diyorlar nasılsa rant var ellerinde
Eğer birşey yapmak istiyorsanız ki bu zor çünkü bizim yetiştiricimiz kendini uç kuruşa neyse herkes toplanıp gidecek ankaraya ankaranın kapısında yatacak.
süt fiyatlarından şikayet ediyorsak fazla değil sadece 1 hafta fabrikalara süt vermeyeceğiz ama bunu yaparken herkesle beraber yapacağız yani biri yapar biri sütünü satarsa olmaz bu iş hatta türkiye genelinde sadece 3 günlük boykot fabrikaları dize getirir.
Ali bey,
Bir aldığım duyumda, Dane Mısır teşvik prim rakamının, bakanlıkça yeniden değerlendirilmeye alındığı, ve değiştirilerek artabileceği belirtilmekte… Bu konuda bir malumatınız var mı?
Teşekkür ederim
arkadaşlar benden size tavsiye devlet yönlendiriyorsa ordan uzak duracaksınız süt inekciliymiş onunda suyu cıkacak yakında yer gök inek oldu devlet nererye yönlendirirse uzak durun bence ben öyle yapıyon hayatımdan cok memnun inek dediler bana koyun aldım süt dedilker bana besi yaptım şimdi hepsinden memnunum et fiyatları arttı süt düştü devlet ne zaman koyuna veya et e teşvik etsin milleti ben süte gecerim inege gecerin siz boşverin aklınızı teşvigi filan aklınızı calıştırın
ahmet kardeşime katılıyom cok güzel konuştu şahsen benim devlete güvencem kalmadı nereye el atsa işleri daha cok karıştırıyor önceden sütcülğk daha iyidi bundan 20 sene önce inek yesede yemesede 10. 15 kilo verirdi bakım yok veteriner yok ilac yok masraf yok öncelesi bundan iyidi hayvancılıgın şimdi hersey para veterinewrler ilac manyagı yapıyor inegi bunlar hep devletin rantı sektör actı inekcilikte
Ahmet bey,
Ahmet adlı yorumcu Erkek Hayvanlar tohumlandı Diye yorum,göndermiş,Bu doğru olamaz.Şöyleki İlçe Müdürlügündeki arkadaşlar kulak küpesi takarken Dişi hayvanlara işlerinin çokluğu nedeniyle kayıtlara geçerken erkek olarak girmişler.Benim başıma 4-5 böyle vaka geldi.İlçe Müdürlüğündeki arkadaşlar kayılara geçerken beni uyardılar,gidin bakın dedim baktılar,yanlışlıkla erkek yazmışız dediler.komşu ilçelerde ki görevlileri uyardığım halde cinsiyeti düzeltmediler,zamanında kayıtları girmedikleri için çifçilerin ve benim yaptığım tohulamalardan % 30 kaybım oldu.
Erkek hayvanların tohumlamalarına teşvik ödenmesi mümkün değildir,Çünki tohumlanan ineklerin kayıtları tukvet ve soykütüğü sistemlerine uymaz ise teşvik alamaz.
Bu konuda Hürriyet gazetesinde yanlış haber çıktı.Açıklama gönderdim,yayınlamadılar,sistemin nasıl işlediğini bilmeyen herkes yanlış bilğilerle konuşuyor.
trakya da süt hayvancılığı yapıyorum. kaliteli 1 kg yemi 0,60 ykr den alıp, lt sütü 0,55 ykr den satarsak ve destekleme almazsak bu işi nasıl yapacağız. üyesi olduğumuz damızlık sığır ve süt birlikleri yöneticileri nerede hakkımızı nasıl arayacağız. Büyük Eylem yapılmazsa sesimizi duyuramazsak zarar edeceğiz. her gün çalışıp zarar ettemktense süt hayvanlarımızı kestireceğiz.
benim gibi geçimini ayvancılıktan sağlayan arkadaşlar ne yapacak, kimin yanına gidip çalışacaklar veya çalışmaya iş bulabileceklermi
TARIM BAKANLIGINDAN TEK BIR SEY İSTIYORUZ.ZATEN HERŞEYI ALLAK BULLAK ETTİNİZ.BILMIYORSANIZ BU İŞİ YAPMAYIN.EFENDIM.HAYVANCILIK VE TARIM KONULARINDA ÖNÜMÜZE EN AZ BEŞ YILLIK BIR PROGRAM KOYUN.AMA BIR HAFTA SONRA CAYMAYIN .KEMAL UNAKITAN KIZDI DIYE TARIM BAKANLIGININ ÖDÜ KOPTU.O MALIYE BAKANIYSA SEN DE TARIM BAKANISIN.BİZE SAHIP ÇIK,SAHIP ÇIK KI BIZDE SANA SAHIP ÇIKALIM.BU GIDIŞLE DIYARBAKIRA DAHI GIDEMEZ OLURSUNUNUZ.70 GUNDUR YAGMUR YAGMIYOR ÇIT YOK.2007 YEM BITKILERI ODENMEDI ÇIT YOK.BİZE BIR YER GOSTERIN GOCELIM TARLALAR SIZLERIN OLSUN INEKLERDE SIZIN OLSUN.