Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Bazı basın yayın organlarında mahkeme kararıyla Ferrero’nun Türkiye’deki fındık alımı ve kırımı ve ihracat faaliyetlerini durduracağı, yalnızca ithalat yapabileceği bilgisi yer aldı. Benim okuduğum mahkeme kararında böyle bir bilgi yok. Bu nedenle yazdığım haberde ve yayınladığım videoda böyle bir bilgiye yer vermedim.
Ankara 15.İdare Mahkemesi’nin, Türkiye’nin en büyük fındık alıcısı, ihracatçısı konumundaki İtalyan Ferrero’nun Rekabet Kurumu ile yaptığı taahhütnameyi iptal etmesine ilişkin olarak Rekabet Kurumu bir açıklama yayınladı.
Rekabet Kurumu’nun internet sayfasında da yayınlanan açıklama aynen şöyle:
“Rekabet Kurulunun Ferrero Fındık İthalat İhracat ve Tic. AŞ hakkında almış olduğu ve taahhütle sonuçlanan soruşturmaya yönelik kararın Ankara 15. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmesine ilişkin olarak basında çıkan yanlış ve yanıltıcı haberler sebebiyle açıklama yapılması gereği hâsıl olmuştur.
Hatırlanacağı üzere Ferrero hakkında yürütülen soruşturma; Ferrero tarafından getirilen ve temel olarak kabuklu fındık alım miktarının azaltılması, iç fındık alım miktarının artırılması, fındık alımının pazarın işleyişini bozmayacak şekilde gerçekleştirilmesi ve Toprak Mahsulleri Ofisi’nin referans fiyatının altında alım yapılmaması hususlarını içeren taahhütlerin kabul edilmesiyle 07.03.2024 tarihinde sonlandırılmıştır.
Karardan sonra Kurulun bu kararına ilişkin olarak Ankara 15. İdare Mahkemesine iptal davası açılmıştır. Dava sürecinin sonunda Ankara 15. İdare Mahkemesi tarafından temel olarak; fiyat ve miktar odaklı sunulan taahhütlerin, Ferrero’nun hâkim durumunu kötüye kullanma potansiyelini ortadan kaldırdığına veya pazardaki dışlayıcı ve sömürücü eylemlerini kalıcı olarak sonlandırdığına dair somut ve güvenilir bir güvence sağlamadığı, alınan taahhütlerin fındık piyasasındaki etkilerinin bütüncül bir ekonomik analizle değerlendirilmediği dolayısıyla taahhüt kararının bu haliyle yetersiz kaldığı hususları belirtilerek, Kurul kararı iptal edilmiştir.
Mahkeme kararında yalnızca, taahhütler temelinde soruşturma dosyasının sonlandırılmış olmasına ilişkin Kurul kararı değerlendirilmiş olup, kararda Ferrero’ya veya diğer ilgili taraflara yönelik herhangi bir yaptırım kararı yer almamaktadır. Bir diğer ifadeyle Ferrero’nun Türkiye’deki fındık alımı ve kırımı ve ihracat faaliyetlerini durduracağı, yalnızca ithalat yapabileceği ve Kurul tarafından teşebbüse idari para cezası uygulanması gerektiği yönünde karar alındığı hususlarını içeren haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Ayrıca konuya ilişkin hukuki sürecin devam ettiği de belirtilmelidir.
Mahkeme kararı doğrultusunda, Ferrero tarafından, verilen taahhütlere uyum yükümlülüğü sona ermiş olmakla birlikte, fındık piyasasında rekabetin etkin işleyişinin sağlanması ve sürdürülmesi adına somut verilerle desteklenen bir piyasa analizinin yapılması ve gerekli değerlendirmelerin gerçekleştirilmesi amacıyla konunun yeniden Rekabet Kurulu gündemine alınması ihtiyacı doğmuştur.
Bu çerçevede, Rekabet Kurulu yeni bir karar tesis edene kadar, Ferrero’nun hâkim durumunu kötüye kullanmama yükümlülüğü devam etmektedir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
Ferrero’ya fındık alımı, kırımı, ihracatı yasağı yok
Rekabet Kurumu’nun açıklamasında Rekabet Kurulu tarafından alınan kararın iptal edildiği Ferrero’ya yönelik bir yaptırım olmadığı ifade ediliyor. Rekabet Kurumu’nun açıklamasında da yer aldığı üzere Ferrero’ya yönelik “Türkiye’deki fındık alımı ve kırımı ve ihracat faaliyetlerini durduracağı, yalnızca ithalat yapabileceği” bir yaptırım kararı yok. Mahkeme kararında böyle bir yaptırım yer almıyor. Rekabet Kurulu’nun taahhütnameye ilişkin kararı iptal ediliyor.
Mahkeme kararında olmayan bilgi haber yapıldı
Bazı basın yayın organlarında mahkeme kararıyla Ferrero’nun Türkiye’deki fındık alımı ve kırımı ve ihracat faaliyetlerini durduracağı, yalnızca ithalat yapabileceği bilgisi yer aldı. Benim okuduğum mahkeme kararında böyle bir bilgi yok. Bu nedenle yazdığım haberde ve yayınladığım videoda böyle bir bilgiye yer vermedim. Zaten böyle bir yaptırım mantıklı da değil. Mahkeme kararı ile bir şirketin fındık alımı, kırım yapılması, ihracatı engellenebilir mi? Daha önce böyle bir yaptırım hiç duymadım.
Ne olmuştu?
Rekabet Kurulu, 12 Eylül 2022 tarihli bir başvuru üzerine Ferrero hakkında ön araştırma başlattı. Devamında 03 Kasım 2022 tarihli Kurul kararıyla soruşturma açıldı. Soruşturmanın kapsamı, 14 Eylül 2023 tarihli kararla, Ferrero’nun fason kırım sözleşmeleri ve kabuklu fındık alım miktarını artırması yoluyla Kanun’u ihlal ettiği iddiasını da içerecek şekilde genişletildi. Ferrero, soruşturma sürecinde yazılı savunmasını sunarak 5 Mart 2024 tarihinde, hakkındaki rekabetçi endişeleri gidermeye yönelik bir taahhüt paketi sunarak soruşturmanın sonlandırılmasını talep etti.
Soruşturma Raporu’nda Ferrero’nun kabuklu fındık alım miktarını artırması, iç fındık alımlarını azaltması ve kabuklu fındık alım fiyatının Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) referans fiyatının altında kalması gibi eylemlerinin, Kanun’un 6 maddesi kapsamında bir ihlal teşkil edebileceği yönünde rekabetçi endişeler tespit edildi.
Ferrero, Rekabet Kurulu’na sunduğu taahhüt paketinde, temel olarak; müdahale referans fiyatının altında kabuklu fındık alımı yapmamayı, sezonluk kabuklu fındık alımını 100 bin ton ile sınırlandırmayı ve alımların en az 45 bin tonunu Eylül-Aralık döneminde gerçekleştirmeyi kapsıyor.
Rekabet Kurulu yaptığı nihai değerlendirmede, sunulan taahhütlerin soruşturma kapsamında tespit edilen rekabetçi endişeleri giderebilecek nitelikte olduğuna kanaat getirdi. Bu çerçevede Kurul, Ferrero tarafından sunulan taahhütlerin kabul edilerek bağlayıcı hale getirilmesine ve hakkındaki soruşturmanın sonlandırılmasına oybirliği ile karar verdi.
Ordu Büyükşehir Belediyesi şirketi ORTAR Ordu Tarım, Hayvancılık, Gıda ve Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ile Yürür Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi mahkemeye başvurarak bu taahhüdün iptalini ve rekabeti bozması nedeniyle Ferrero’nun cezalandırılmasını istedi.
Ankara 15.İdare Mahkemesi verdiği karar ile Rekabet Kurulu’nun taahhütnamenin kabulüne ilişkin kararını iptal etti. Mahkemenin kararı tebliğinden itibaren 30 gün içinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere 3 Haziran 2025 tarihinde oybirliği ile karar verildi. Hukuki süreç devam ediyor.
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar