Torba Yasa ve çiftçi borçlarının yapılandırılması gerçeği

Tarım Haberleri

·

13 Kasım 2020

·
Torba Yasa ve çiftçi borçlarının yapılandırılması gerçeği

13 Kasım 2020

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Haber

Güncelleme: Şub 20, 2024

Torba Yasa olarak adlandırılan ve toplamda 500 milyar lira kamu alacağının yapılandırılmasını öngören “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi.
Çiftçiler soruyor “bu yasada çiftçi borçları ile ilgili bir düzenleme var mı?”
“Çiftçi borçlarına yapılandırma var mı?”

Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildikten sonra, Anadolu Ajansı, 11 Kasım 2020’de abonelerine geçtiği ve kendi internet sayfasında yayınladığı haberde, “Yapılandırmadan çiftçi ve orman köylüleri de faydalanabilecek” başlığı altında şunları yazdı: “Tarım Kredi Kooperatiflerine borcu olan çiftçiler ile kredi kullanan orman köylüleri de düzenlemeden yararlanacak.”

Ajansın bu haberi bir çok gazetede, internet sitesinde yayınlandı. Televizyon kanalları çiftçi borçlarının yapılandırıldığını müjdeledi.

Oysa kabul edilen yasa teklifinde tarım kredi kooperatiflerine borcu olan çiftçiler için bir yapılandırma, düzenleme yok.

Komisyon Başkanı, borçların yapılandırılacağını açıklamıştı

Tasarı görüşülürken özellikle AKP milletvekilleri çiftçi borçlarının da yapılandırılacağını, bu konuda çalışma yaptıklarını söyledi. Kanun teklifi görüşülürken 5 Kasım 2020’de Agro TV’de Umut Özdil’in sunduğu Gerçek Boyut programına katılan Türkiye Büyük Millet Meclisi Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı AKP Kars Milletvekili Yunus Kılıç canlı yayında, önerge vereceklerini ve çiftçilerin borçlarını yapılandıracaklarını söyledi. Program yayınlandığında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak görevdeydi. Yunus Kılıç, Bakan Albayrak ile görüştüklerini ve kendilerine bir çalışma yapılması halinde değerlendirileceğini söylediğini yine canlı yayında ifade etti. Biz de bunu haber olarak yayınladık.

Bakanlığın kredi verdiği kooperatiflere 3.yapılandırma

Komisyon Başkanı Yunus Kılıç’ın söylediği gibi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir önerge verildi. Fakat, bu önerge çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası’na olan borçlarının yapılandırılması için değil, daha önce iki kez yapılandırılmak üzere yasa maddesi olarak kabul edilen ancak istenilen oranda tahsil edilemeyen Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kooperatiflere verilen kredileri kapsıyor. Ayrıca, Orman Genel Müdürlüğü’nün tarımsal kalkınma kooperatiflerine kullandırdığı kredileri kapsıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığınca kullandırılan kooperatif borçlarına daha önce 3 Ağustos 2016’da “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 sayılı Kanun ile yapılandırılmıştı. Bir yıl geçmeden 18 Mayıs 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7020 Sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile bir kez daha kooperatif borçlarına yapılandırma getirildi.

Fakat her iki yapılandırma da alacakların tahsil edilmesini sağlayamadı. Aynı metin kopyala, kes, yapıştır mantığı ile sadece tarihleri değiştirilerek yeni yasaya da konuldu.

Getirilen düzenleme neyi kapsıyor?

Torba yasada yer alan düzenleme özetle şöyle:

1- Tarım ve Orman Bakanlığınca, tarımsal amaçlı kooperatiflere veya bu kooperatiflerin ortaklarına 31/8/2020 tarihinden önce kullandırılan ve bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla muaccel(acilen hemen ödenmesi gereken) hâle gelen krediler ile ilgili mevzuatı uyarınca yeniden yapılandırılan ancak taksitleri süresinde ödenmeyen kredi alacaklarının bakiye asılları ile ödenmeyen alacağın vadesinin başlangıç tarihi itibarıyla bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar %3 faiz uygulanarak hesaplanacak borç tutarının; bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar Tarım ve Orman İl Müdürlüklerine başvuruda bulunarak ilk taksit 2021 yılı Kasım ayından başlamak üzere ve her yıl ilk taksitin tekabül ettiği ayda toplam beş eşit taksitte ödenmesi şartıyla bu alacakların ödenen kısmına isabet eden fer’ilerin(faizlerin) tahsilinden vazgeçilir. Bu fıkra hükümlerine uygun ödeme yapıldığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden sonraki sürelere herhangi bir faiz, zam ve katsayı uygulanmaz.

2- Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce dava konusu edilmiş ve/veya icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunması hâlinde davalar sonlandırılır ve icra takipleri durdurulur. Bu takdirde borçluların mahkeme ve icra masrafları ile vekâlet ücretini ilk taksit tutarı ile birlikte ödemeleri şarttır.

3- Bu fıkra kapsamına giren alacakların tamamının bu fıkrada öngörülen süre ve şekilde ödenmemesi hâlinde alacak ilgili mevzuatın öngördüğü şekilde hesaplanır ve ödenen tutarlar mahsup edilir.

4- Bu fıkra kapsamına giren alacaklara karşılık bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce ödenen tutarlar red ve iade edilmez.

5- Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilidir.

Orman köylülerinin ve kooperatif borçları

6- Orman köylerinde oturan köylüler ile bu köylülerce kendi aralarında 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulmuş veya durumları bu Kanun hükümlerine intibak ettirilmiş çok amaçlı tarımsal kalkınma kooperatiflerine Orman Genel Müdürlüğünce kullandırılan kredilerden ödeme süresi geldiği hâlde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan kredi alacaklarının asıllarının tamamı ile bu alacaklara ilişkin fer’iler yerine, bu Kanunun yayımı tarihine kadar %3 faiz uygulanarak hesaplanacak tutarın; bu Kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar orman bölge müdürlüklerine yazılı başvuruda bulunulması ve ödenmesi gereken tutarın, ilk taksiti 2021 yılı Kasım ayından başlamak üzere ve her yıl ilk taksitin tekabül ettiği ayda toplam beş eşit taksitte ödenmesi şartıyla bu alacakların ödenen kısmına isabet eden fer’ilerin tahsilinden vazgeçilir. Bu fıkra hükümlerine uygun ödeme yapıldığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden sonraki sürelere herhangi bir faiz, zam ve katsayı uygulanmaz. Bu fıkra uyarınca taksitlendirilen alacaklara ilişkin olarak açılmış davalar sonlandırılır. Yargılama giderleri ile icra masrafları ve vekalet ücretleri karşılıklı olarak talep edilmez. Bu fıkra kapsamında ödenmesi gereken tutarların fıkrada öngörülen süre ve şekilde kısmen veya tamamen ödenmemesi hâlinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ilişkin faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacaklar ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Orman Genel Müdürlüğü yetkilidir.”

Sayıştay’ın iddiası; yapılandırılan borcun miktarı bilinmiyor

Yasa ile yapılandırılması öngörülen kooperatif borçlarının ne kadar olduğu belli değil. Bu Sayıştay’ın iddiası. Bildiğimiz kadarıyla en az 5 yıldır bu kooperatif borçları Sayıştay’ın her yıl hazırlayıp yayınladığı Tarım Bakanlığı denetim raporunda mutlaka yer alıyor. Bu yıl yayınlanan Sayıştay’ın 2019 Tarım ve Orman Bakanlığı Raporu’nda aynen şöyle deniliyor: “Tarım ve Orman Bakanlığı Bütçesinin “Borç Verme” tertibinden T.C. Ziraat Bankası aracılığı ile Tarımsal Amaçlı Kooperatiflere kullandırılan sabit yatırım ve işletme sermayesi niteliğinde krediler ile kredi geri dönüşlerinin anapara, faiz vb. ayrıntısına ve vade yapılarına göre muhasebeleştirilmedikleri gibi bunların takip ve tahsilinin usulüne uygun gerçekleştirilip gerçekleştirilmedikleri idare kayıtlarından teyit edilememektedir.”

Verilen kredi ve geri ödenen miktar da belli değil

Bugüne kadar aracı banka kanalıyla, hangi kooperatiflere ne şartlarda kredi verildiği bilgileri ve verilen bu kredilerin geri dönüşlerine ilişkin yeterli veriye ulaşılamadığı belirtilen Sayıştay 2019 Raporunda: ” Dolayısıyla, Tarım ve Orman Bakanlığına tahsis edilmiş ödeneklerden bugüne kadar verilen kredilerin ne kadarının geri döndüğü, ne kadarının zamanında ödenmediği, Bakanlıkça bilinmemekte ve izlenememektedir.

Dolayısıyla kurum hesaplarından verilen kredilerin ve bu kredilerden yapılan tahsilatların hangi kooperatiflere ait olduğu, borcunu ödemeyen kooperatiflerin olup olmadığı, zamanaşımına uğrayan alacağın olup olmadığı, Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun hükümlerinden yararlanan olup olmadığı, vadesinde tahsil edilemeyen kredilerden takibe düşen kurum alacaklarının olup olmadığı, terkin veya tecil edilen tutarlar ve terkin veya tecilin iptalinden doğan tutarların olup olmadığı, vadesi bir yılın altına düşen alacaklardan 132 nolu hesapta takip edilmesi gereken hesapların olup olmadığı hususları görülememektedir.” bilgisine yer veriliyor.

Çelişkili rakamlar kafa karıştırıyor

Sayıştay Raporu’nda borç miktarları ile ilgili yapılan değerlendirme ise özetle şöyle: ” Tarım Reformu Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgiler göre; Bakanlıkça 1990-2017 yılları arasında 1739 kooperatife toplam 1 milyar 238 milyon 898 bin 530 lira kredi verilmiştir. 6736 ve 7020 sayılı Kanunlar kapsamında 1343 kooperatif yapılandırmaya gitmiştir. 2019 yılı içinde tahsili gereken 54 milyon 476 bin 096 liranın 41 milyon 270 bin 797 lirası tahsil edilmiştir.

1343 Adet Tarımsal Amaçlı Kooperatiften tahsili gereken miktar ise anapara ve faiz toplamı olarak 628 milyon 979 bin 242 liradır.

Merkez Saymanlık Müdürlüğü verilerine göre 2018 yılı sonu itibarıyla 385 milyon 536 bin 572 lirası alacak 2019 yılına hesaben devretmiştir. Bakanlık 2019 kesin mizan rakamlarına göre 2019 yılında 35 milyon 465 bin 297 lira tahsilat yapıldığı, 2019 yılı sonu itibarıyla 373 milyon 35 bin 478 lira tutarındaki alacak hesaben 2020 yılına devredildiği görülmektedir.

Söz konusu tahsilat kayıtlarının tamamının anapara niteliğinde olmadığı ve bunların, anapara ve faiz ayrımına göre muhasebeleştirilmediği dikkate alındığında bu tutarın gerçek alacak tutarı olmadığı, gerçekte bu tutardan daha fazla bir alacağın muhtemel bulunduğu anlaşılmaktadır. Nitekim Bakanlık kayıtlarından bu alacakların kooperatif ve ortak bazında kimlerden ve hangi tutarda alacak olduğu teyit edilememiştir.

Merkez Saymanlık Müdürlüğünün verileri, idareden alınan verilerle teyit edilememektedir.

Bahse konu husus 2015-2018 yılları Sayıştay Denetim Raporlarında yer verilmiş olmakla birlikte halen çözüme kavuşturulamamıştır. ”

Özetle, toplam 500 milyar liralık kamu alacağının yeniden yapılandırılmasını öngören Torba Yasa’da çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası borçlarının yeniden yapılandırılması ile ilgili bir düzenleme yok. Sadece Tarım ve Orman Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü’nün kooperatiflere kullandırdığı ve daha önce iki kez yapılandırılan, ne kadar olduğu bile bilinmeyen kredilerle ilgili bir düzenleme var.

Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar

  1. Efendi 14 Kasım 2020 - 18:08 - Yanıtla

    Diyecek birsey bilemiyorum yıllardır ziraat bankası zaten yapilandirma yapıyorsunuz. Yarın kredi kooperatifleeine hicnyapilandirma yapilmadi yazıklar olsun bir aydır çıkacak diye bekliyoruz şimdi icray verecekler

  2. MEHMET ŞEKER 18 Kasım 2020 - 12:36 - Yanıtla

    tarım kredi kooperatiflerine neden yapılandırma gelmedi. Çiftçilerin çoğu mağdur. Borcu olanların hepsi haciz kıskacında.

  3. Talip 18 Kasım 2020 - 19:25 - Yanıtla

    Bu kanun bütün kredi kooperatifi üyelerinin borçlarını kapsayacak şekilde genişletilmesi lazım nadir olan o kadar çiftçi var.

  4. Tolga 19 Kasım 2020 - 00:56 - Yanıtla

    Yazıklar olsun allah bildigi gibi yapsın bunları çiftçiyi sildiler

  5. Ali 20 Kasım 2020 - 00:43 - Yanıtla

    Tarim kiredi kooperatif sozlesmelerinde kaynak edindirme faiz oranlari. ilgili birimlerce cifciye bildirilmiyor cifci imza atiktan sonra aldigi kiredinin iki kati faizle karsilasiyor.cifciler bu kiskacta canlarini kurtarirsa dunyanin en fakir cifcisi olarak devlete kusecektir.turizimi orman cifcilerini destekliyen zihniyet neden diger cifcileri dikkate almamakta cifcileri olume terk etmek bu devlete yakismaz.bir kirediyi verirken seffaf olmak lazim bilgilendirmek lazim kooperatifin satisinda calisanlara mudure satisa gore
    Pirim vermemek gerekir

  6. Müeaser 7 Aralık 2020 - 13:26 - Yanıtla

    Bilemiyorum bu pandemide bu kuraklık ta bu mevsim değişikliği itibariyle yaptığımız zararın haddi hesabı yok lütfen birileri duysun çiftçi öldü bu borçlar boğazımızda keskin bıçak ha kesti ha kesecek koca koca şirketlerin borçları silinirken bu emekciye yazık borcumuz ertelense yapılandırılsa ölürmüydünüz

  7. Mehmet can 13 Aralık 2020 - 05:27 - Yanıtla

    Tarım kredi kooperatifi çiftçiye destek değil hepsi tefeci bunlar insanları soymaya bikmadilar yıllardır
    Çiftçi yetistirmese ne yiyecek milletimiz zaten ne hayvanciya ne tarıma yönelik hiçbir destek yok devlet ten yazıklar olsun. Benim onun bunu kestiği vergiler le kalkınıyor bu devlet haram zıkkım olsun

  8. Özkan Orhan 16 Aralık 2020 - 22:48 - Yanıtla

    Hayvancılık la uğraşıyorum lütfen sesimizi duyun artık bizi duşünen yok çift çi nin borcu neden erttelenmiyor zor durumda yız

: İlişkili Diğer Haberler

En Son Yayınlanan Makaleler