Tarım ve gıda belediyelerin de gündeminde

Geçen hafta sonu Kuşadası’nda Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu‘nun ev sahipliğinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin 10 Büyükşehir belediye başkanı bir araya geldi. Toplantıya Portakal Çiçeği Festivali’nin aynı tarihe denk gelmesi nedeniyle Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar katılamadı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak ve Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfi Savaş’ın katıldığı toplantıya CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun da yer aldı.
Tarımdaki güncel gelişmelerle ilgili benim de sunum yaptığım toplantıda ağırlıklı olarak, tarım, kırsal kalkınma, gıda, orman yangınları ve bu konularda belediyelerin bugüne kadar yaptığı ve bundan sonra da yapılması gerekenler konuşuldu.

Gıda krizine karşı ortak çalışma

Toplantı sonunda yayınlanan ortak açıklamada özetle şu bilgilere yer verildi: “Aydın buluşmasında pandemi, savaş, iklim kriziyle gıda, enerji ve petrol ürünlerinde fiyat artışının yaşandığı son dönemde özellikle tarım alanında yaşanan güncel gelişmeler değerlendirilmiş gelecek yıllarda yaşanması beklenen gıda temini sorununun önlenmesi adına Büyükşehir belediyelerimizin yaptığı ve yapacağı çalışmalar ele alınmıştır. Geride bıraktığımız 3 yılda büyükşehir belediyelerimiz kırsal kalkınma alanında önemli başarılara imza atmış; kadın kooperatiflerinin ve tüm tarımsal kalkınma kooperatiflerinin desteklenmesi, sözleşmeli üreticilik, hibe destekleri ve hayvancılık alanlarında üreticilerimizin yanında olmuştur. Buluşmada kırsal kalkınmadaki destekler ile bu desteklerdeki ürün ve yöntem çeşitlerinin arttırılması için yapılacak çalışmalarda kurumlarımızın birlikte hareket etme iradesi vurgulanmıştır.

Gerek iklim krizi gerekse savaş nedeniyle birçok ülke ve Türkiye gıda krizi ile yüzleşmektedir. 11 büyükşehir belediyesi olarak hükümeti, ülkemizde de büyümekte olan gıda krizini çözmek üzere belediyelerimizi de içerecek şekilde ulusal bir istişare toplantısı düzenlemeye ivedilikle davet ediyoruz.”

Orman yangınlarına karşı ortak çalışma

Geçen yıl yaşanan orman yangınlarına da dikkat çekilen ortak açıklamada: “Özellikle kıyı bölgelerinde geçtiğimiz sene büyük orman yangınları yaşanmış, bu yangınlara müdahale ve koordinasyon konusunda sorumluların yeterli donanıma sahip olmadığı gözlemlenmiştir. Büyükşehir belediyelerimiz yangınlarda ve doğal afetlerde yerel yönetimlerin vatandaşlarımızın yanında olduğunu yakından hissettirmiştir. Büyükşehir belediyelerimizin yaklaşan yaz ayları öncesinde orman yangını felaketlerine karşı yapacağı ortak çalışmalar değerlendirilmiş ve geçtiğimiz yıl faaliyete geçirilen “Orman Bilim Kurulu”nun çalışmalarının yakından takip edileceği konusunda ortak karar alınmıştır. Bu konuda belediyelerimiz, valilikler orman bakanlığı yetkilileri ve ilgili kurumlarla acil bir toplantı yapılması gerektiğini belirtiyor her türlü işbirliğine açık olduğumuzun altını bir kez daha çiziyoruz.” görüşüne yer verildi.

Ormanlarla ilgili 3 ana politika değişikliği

Orman Bilim Kurulu Çalışmaları hakkında belediye başkanlarına sunum yapan Prof. Dr. Çağatay Tavşanoğlu, yaklaşmakta olan yaz aylarında geçen senekine benzer bir orman yangını afetinin önlenmesi için merkezi yönetimle yerel yönetimlerin ve tüm paydaşların ortaklaşa hareket etmesi gerektiğine dikkat çekti. Tavşanoğlu, ormanların kamu yararı gözetilerek ve içersinde barındırdığı biyolojik çeşitlilikle bütün bir ekosistem olarak korunması ve geliştirilmesi gerektiğini belirterek yapılması gereken 3 ana politika değişikliğini şöyle açıkladı: “Birincisi ormanların ekonomik değil ekolojik perspektifle yönetilmesi, ikincisi orman yangınları ile mücadele değil orman yangınlarının yönetilmesi perspektifinin benimsenmesi. Üçüncüsü de ormanların yönetiminde sadece tek bir kamu kurumunun söz sahibi olmaması ve orman yönetiminin toplumun tüm kesimlerinin ve orman köylülerinin katılımıyla yapılması.”

Özetle, büyükşehir belediye başkanlarının bu toplantıdaki gündemi ağırlıklı olarak tarım, gıda, kırsal kalkınma çalışmalarının desteklenmesi ve orman yangınları konusunda alınacak önlemlerdi. Merkezi hükümetin çalışmaları kadar yerel yönetimlerin yaptığı destekler ve çalışmalar tarımda üretimin sürdürülmesi için çok büyük öneme sahip.

Aydın Büyükşehir’in kırsal kalkınma projeleri

Toplantıya ev sahipliği yapan Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’nun kırsal kalkınma, tarımla ilgili çalışmaları “Tarımsal Kalkınmada Aydın Büyükşehir Belediyesi Modeli” başlığı ile Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanı Dr. Gökçe Yıldırım tarafından belediye başkanlarına sunuldu.

Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin 24 ana başlık altındaki kırsal kalkınma projelerinden bazıları şöyle:

1- Yerel tarım Ürünleri Projesi(Ata Tohumu): Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin 7 yıldır sürdürdüğü yerel tohumları koruma projesiyle 26 farklı sebze ve meyvenin 180 çeşit yerli tohum korumaya alındı. Bölgeye özgü sebze ve meyveler gelecek nesillere aktarılıyor. Proje kapsamında Yenipazar Yerel Tarım Ürünleri Çalışma Sahasında deneme ve tohumluk ekimleri yapılıyor. Bozdoğan Fide Üretim Serasında ata tohumlarından fide yetiştiriliyor ve talep eden vatandaşlara ata tohumu temin ediliyor. Ata tohumlarından yetiştirilen yıllık ortalama 1,5 milyon fide üreticilere dağıtılıyor.

2- Aile Tipi Koyunculuk Projesi: 2016 yılından bu yılda ortalama 150 aileye koyun desteklemesi yapılıyor. Sakız Koyunu Üretim Çiftliği kurularak safkan damızlık üretimine başlandı. Koyunculuk yaparak ev ekonomisine katkı sağlamak isteyen dar gelirli ailelere belirli şartlar altında 2 dişi 1 erkek Sakız Koyunu hibe ediliyor.

3- Çine Çaparı Koyunu: Dünyada sadece 130 baş kalan Aydın bölgesine özgü Çine Çaparı cinsi koyunlar Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından koruma altına alındı. 2019 yılı içerisinde alımı gerçekleştirilen 75 adet Çine Çaparı koyunları ile üretim sürüsü oluşturuldu. Proje kapsamında ırkı koruyup geliştirebilecek ailelere belirli şartlar altında 1 dişi 1 erkek Çine Çaparı koyunu hibe ediliyor.

4- Köy pazarları: Üretici ile tüketiciyi doğrudan buluşturmak amacıyla, Çakırbeyli, Tarihi Kavaklı, Kemer köy pazarlarında toplamda 250 tezgahta 500 üretici kendi ürettikleri doğal ürünleri tüketici ile buluşturuyor.

5- Üretici ve kooperatiflere destek: 2016 yılında başlatılan proje ile Çine Tarımsal Kalkınma Kooperatifi üyesi Mutaflar Mahallesi’nde yaşayan 250 kadın çiçek üreticisinden alınan çiçekler Aydın’ın park ve refüjlerinin süslemesinde kullanılıyor. Süt üreticilerinin desteklenmesi, süt kalitesinin yükseltilmesi ve sütün hijyenik şartlarda arz edilmesi amacıyla süt soğutma tankı destek projesi uygulanıyor.

6- Halk Ege Et: Üreticileri desteklemeyi, vatandaşlara ise kaliteli, güvenilir, hijyenik ve ekonomik yerli et sunan proje kapsamında günlük 100 büyükbaş, 200 küçükbaş hayvan kesim kapasitesine sahip olan Halk Ege Et aracıları aradan çıkartarak üreticilerin daha fazla kazanmasının yolunu açıyor. Aydın genelinde 14, İzmir de ise 1 noktadan vatandaşlara hizmet veren Halk Ege Et üreticiden temin ettiği yerli etin yanı sıra birçok kooperatifin ürününü de tüketiciye sunuyor.

7- Ege Yem: Kırmızı et ve süt üreticisinin en büyük maliyeti olan yemde de üreticinin desteklenmesi amacıyla üreticilere arpa ezmesi, besi yemi ve süt yemini piyasaya göre yüzde 15’e varan oranlarda daha ucuza temin ediyor.

Ayrıca, Ekipman Destekleme Projesi, Et Irkı Honamlı Keçi Yetiştiriciliği, Ejder Meyvesi Fidan Desteği, Alternatif Tarım Ürünlerinin Desteklenmesi, Gübre Destek Projesi, Yem Destek Projesi, Meyve Fidanı Destek Projesi, Toprak Analiz Laboratuvarı, Doğal Gübre Destek Projesi, Arıcılığın Desteklenmesi, Coğrafi işaretli ürünlerin tescili, Kırsal Turizm Projeleri ile kırsal kalkınmaya önemli destekler sağlıyor.