Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden Ege İhracatçı Birlikleri’ne gönderilen yazıda “Bazı Tarım Ürünlerinin İhracatına İlişkin Tebliğ” kapsamında taze patates ve kuru soğan ihracatına kısıtlama getirildiği bildirildi. Yazıda bazı muafiyetler dışında gıda arz güvenliğinin sağlanması amacıyla yapılacak ihracat başvuruları için Bitki Sağlık Sertifikası ve/veya Sağlık Sertifikası düzenlenmeyeceğine karar verildiği ifade edildi.
Kısıtlamadan muaf olanlar
Yazıda özetle şu bilgilere yer veriliyor: “ Ülkemizde taze patates ve kuru soğanda gıda arz güvenliği ve fiyat istikrarının sağlanması amacıyla tedbir alınması ihtiyacı doğduğu, bu nedenle;
– Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ‘ne yapılacak ihracat başvuruları,
– Filistin Devletine yapılacak ihracat başvuruları,
– Azerbaycan (Nahçivan Dahil) Cumhuriyeti’ne yapılacak ihracat başvuruları,
– Suriye’de güvenlik altına alınan bölgelere Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri ve bağlı kuruluşları tarafından yapılacak ihracat başvuruları,
– AFAD, Kızılay veya diğer İnsani Yardım Kuruluşları tarafından yapılacak ihracat başvuruları,
– BM, WFP ve Kızılhaç gibi alıcısı insani yardım kuruluşu olan ihracat başvuruları,
– Organik Ürün Sertifikası bulunan ürünler için yapılacak ihracat başvuruları,
– Denizlerimizden transit geçen ve ülkemiz limanlarına uğrayan yabancı bayraklı gemilerin iaşe ihtiyaçlarının karşılanması için gemi kumanyacılığı yapan firmalara gemi başına her bir ürün için en fazla 500 kg’a kadar yapılacak ihracat başvuruları,
– Başlamış işlemler (Olur tarihinden önce Bakanlığımıza veya TAREKS sistemine başvurusu yapılmış) hariç olmak üzere, 2022/1 sayılı Tebliğ kapsamında yer alan; 0701.90 GTİP’li Patates (taze veya soğutulmuş) Diğerleri, 0703.10.19.00.11 GTİP’li Kuru Soğan, ürünlerinin arz/talep ve mevcut stok durumumuz dikkate alınarak Bakanlıklarınca yeni bir bilgilendirme alınıncaya kadar ihracatının kısıtlanmasına ve 0701.90 GTİP’li Patates ve 0703.10.19.00.11 GTİP’li Kuru Soğan için yapılacak ihracat başvurularına Bitki Sağlık Sertifikası/Sağlık Sertifikası düzenlenmeyeceğine karar verilmiştir.”
Kırmızı mercimek, adi fasulye ve ayçiçeği yağında kısıtlama sürüyor
İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden gönderilen yazıda; kırmızı mercimek, adi fasulye ve ayçiçek tohumu yağı ürünlerinde ihracatların geçici olarak kısıtlandığı belirtilerek, muafiyet durumları hariç, bu ürünler için yapılacak ihracat başvuruları için Bitki Sağlık Sertifikası ve/veya Sağlık Sertifikası düzenlenmemesi gerektiği ifade ediliyor.
Kısıtlama üreticiye ve ihracata zarar verir
Bir ürünün ihracatının kısıtlanması her zaman o ürünü üreten çiftçiye zarar verir. Çünkü ihracat olmayınca ürün iç piyasada çoğalır ve fiyat düşer. İhracat çiftçinin sigortasıdır. Tüketiciyi korumak için bu tür kısıtlamalara gidilebilir, ancak o zaman üreticiyi ve ihracatçıyı koruyacak önlemler alınması gerekiyor. Ayrıca bu kısıtlamalar nedeniyle ihracat pazarları da kaybedilir. Çok zor kazanılan pazarlar kaybedilince daha sonra ürünün çok olduğu ve ihracat yapılması gereken dönemde pazar bulmak zorlaşıyor. Daha önce de kuru soğan ve patates fiyatları yüksek olduğu için ihracata kısıtlama getirilmişti.
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar
“Bir ürünün ihracatının kısıtlanması her zaman o ürünü üreten çiftçiye zarar verir. Çünkü ihracat olmayınca ürün iç piyasada çoğalır ve fiyat düşer. İhracat çiftçinin sigortasıdır.” şeklinde bir ifade var haberde ama bu doğru değil. İhracat olmayınca ürün iç piyasada çoğalmaz. Tam tersine azalır. Adam 10 ton ekip 5 TL ye satacağına, 5 ton ekip 10 Tl ye satar. Dedğiniz doğru olsaydı ülkemizde, buğday, pirinç, şeker, arpa, patates ithalatları yapılmazdı. Yılda 1-2 kere mahsül alacağım tarlaya neden ihracatı olmayan patates ekeyim? Gider maydanoz eker demetini her hafta 2 tl den satar işime bakarım olayı. yılda değil haftada satarım