Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan ve 2023-2025 dönemini kapsayan “Orta Vadeli Program” Resmi Gazete’nin 4 Eylül 2022 tarihli Mükerrer sayısında yayınlandı. Programa göre 2025 sonunda enflasyon 9,9’a inecek, gıda enflasyonu ise program döneminde tek haneye düşürülecek.
Orta Vadeli Program(2023-2023)’da fiyat istikrarı başlığı altında tarım ve gıda ile ilgili politika ve tedbirler özetle şöyle ifade ediliyor:
– Başta tohum, gübre, yem, mazot ve ilaç olmak üzere tarımda girdi maliyetlerinin azaltılması, finansman yükünü hafifletici, teknoloji odaklı dönüşümü sağlayıcı programlar uygulanması ve stratejik tarım ürünlerinde hedef yeterlilik oranlarında üretimin tesis edilmesi suretiyle gıda arz güvenliği sağlanacak, çiftçi gelirlerinin üretimin sürdürülebilirliğini temin edecek şekilde belirlenmesine devam edilecektir.
– Tarım arazilerinin amacı dışında kullanımının önüne geçilmesine, ekilebilir arazilerin üretime kazandırılmasına, sulanabilir alanların artırılmasına ve sertifikalı tohum kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecektir.
Tarımsal destekler sadeleştirilecek
– Tarımsal destekler üretimde verimliliği ve kaliteyi artıracak şekilde tahsis edilecek, etkin olmayan destekleme uygulamaları sona erdirilecektir.
– Fiyat istikrarını desteklemek üzere gıda ve tarım ürünleri stok takip sistemi oluşturulacak ve gıda ürünleri depolarında izlenebilirlik artırılacaktır.
– Yaş sebze ürünlerinde arz sürekliliğinin sağlanması amacıyla jeotermal seracılık ve sera yenileme yatırımları desteklenmeye devam edilecektir.
– Lojistik ve enerji maliyetleri dikkate alındığında, önümüzdeki dönemde büyük şehirlerin ihtiyacı olan belirli yaş sebze ve meyvenin şehirlerin kendi çevrelerinde yetiştirilmesine ilişkin kent tarımı çalışmaları başlatılacak bu kapsamda üretim ve tüketim yerleri yakınlaştırılacaktır.
Dijital tarım ile planlama yapılacak
– Dijital tarım uygulamaları kapsamında, uydu, telsiz haberleşme ağları, hava araçları, yapay zekâ, veri bilimi ve yoğun teknoloji kullanımı ile tahminler yapılacak, veri ve modelleme kalitesi artırılarak üretim planlaması yapılacaktır.
– Tarımsal üretimde öngörülebilirliğin artırılarak fiyat dalgalanmalarının önüne geçilmesini, çiftçinin ürettiği ürünü değer fiyattan satabilmesini ve sanayinin ihtiyaç duyduğu kalitede ürünü tedarik edebilmesini teminen yeni mekanizmalar geliştirilecektir.
– Gıda ürünlerinin en az fireyle ve makul fiyatlarla tedarikini sağlamak üzere bütüncül bir yaklaşımla hal ve kooperatifçilikte iyileştirmeler yapılarak dağıtımın kayıtlı ve en az lojistik maliyetli olmasına yönelik düzenlemeler hayata geçirilecektir.
-Fiyatların mal ve hizmetler için belirlenecek kodlar vasıtasıyla elektronik ortamda takip edilmesi sağlanarak fiyat verilerine ülke çapında idari veri statüsü kazandırılacaktır.
Tüketiciye yönelik önlemler
– Perakende sektöründe tüketicinin tabi olduğu fiyatların şeffaf olarak kamuoyuyla paylaşımına yönelik gerekli düzenlemeler teknolojik altyapısı olan firmalar için ivedilikle uygulanacak, küçük perakendecilerin teknolojik altyapıya kavuşturularak uygulamaya dahil olmaları sağlanacaktır.
– İndirim ve promosyon uygulamalarının tüketiciyi yanıltmama ve kapsayıcılık ilkeleri doğrultusunda tüm tüketicilerin faydalanabileceği hız ve yoğunlukta yapılmasına yönelik düzenlemeler hayata geçirilecektir.
Örgütler aktif hale getirilecek
– Tarımsal örgütlerin kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesini teminen üretim planlaması ve tedarik zincirinin kısaltılmasına yönelik olarak üretici örgütleri ve kooperatifleri daha aktif hale getirilecektir.
– Üretici örgütlerinin ortak tedarik, pazarlama, satış ve makine kullanımının yanı sıra depolama, dağıtım ve nakliye hizmetleri gibi destekleyici hizmetleri sunmasını sağlayacak mekanizmalar hayata geçirilecektir.
Mera ıslahına hız verilecek
– Sürdürülebilirlik kapsamında meraların ıslahı ve korunması çalışmalarına hız verilecektir.
– Küçük aile işletmelerinin kırsaldaki varlığı ve tarımsal üretime katkılarını artırmak için hayvan verimini artıracak şekilde ahır ve ağılların ıslahı gerçekleştirilecektir.
Tarım için umut veren politika yok
Bugüne kadar açıklanan ve uygulanan orta vadeli programlarda, hükümet programlarında olduğu gibi 2023-2025 dönemini kapsayan orta vadeli programda da tarımla ilgili somut, üretimi destekleyen, “umut” verecek bir politika yok. Sürekli tekrarlanan genel geçer bilgilere bu programda da yer veriliyor. Tarımda yaşanan sorunlara çözüm üretecek, gıda fiyatlarını düşürecek, tarımdan zenginlik üretecek bir politika ne yazık ki bu programda da yok.
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar
