Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Konya Şeker, 30 Ağustos Pazartesi günlük avans fiyatlarını açıkladı. Buna göre yüzde 44 yağ ve 8 nem oranındaki ayçiçeği için ton başına 5 bin 368 lira, 45 yağ ve 8 nem ayçiçeği için 5 bin 450 lira ve yüzde 50 yağ oranlı ayçiçeği için 5 bin 859 lira olarak belirlendi.
Üreticisine peşin ve vadeli ödeme seçenekleri de sunan Konya Şeker, peşin ödeme seçeneğinde ürün bedelinin yüzde 30’unu ürün tesliminde öderken, kalanı 45 gün içinde üreticinin hesabına yatıracak. Üreticiye 120 güne kadar vade seçeneği sunan Konya Şeker, ödeme tercihini bu seçenekten yana kullanan üreticiye ise ton başına 204,38 lira vade farkı ödemesi yapacak.
Belirsizlik günlük fiyatı zorunlu kılıyor
Ayçiçeği hasadının başlamasına rağmen henüz ülke genelinde özellikle ithal ürün fiyatlarındaki belirsizlik nedeniyle piyasanın oluşmaması ve ürün alım satımının sınırlı miktarda kalması üzerine Konya Şeker, ayçiçeği avans fiyatlarını açıklayarak ayçiçeği alımına başladı. Konya Şeker yetkilileri bu sene ayçiçeği alımlarında avans fiyat uygulanacağını ve avans fiyatın da piyasadaki gelişmeler göre günlük olarak belirleneceğini duyurdu. Konya Şeker’den yapılan açıklamaya göre Taşpınar, Oğuzeli, Yarma, Hotamış, Kolukısa, İsmil ve Çumra olmak üzere 8 kantar ile Altınekin Hamyağ Fabrikasında ve Evlik Lisanslı Depoların Çumra, İsmil, Karapınar şubelerinde alımlar Pazartesi başladı.
Piyasa, ithalata göre belirleniyor
PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk yaptığı açıklamada piyasayı ve fiyat uygulamasını şöyle değerlendirdi: “Ayçiçeği piyasası pancar ya da buğday piyasası gibi ülkemizin kendi iç dinamiklerince belirlenen bir piyasa değil. Bunun sebebi ülkemizin yağlı tohumlarda net ithalatçı konumunda olması. İç piyasada fiyatlar oluşurken ya da belirlenirken birçok etmen var. İthal ürüne gümrük vergisi uygulanıp uygulanmayacağı, ithal ürünün uluslararası piyasalarda oluşan fiyatı, döviz kurunun seviyesi bunların hepsi maalesef içerideki fiyatı etkiliyor. Bu fiyatlar çiftçinin ürettiği ayçiçeğini alıp işleyen işletmelerin haksız rekabetle karşı karşıya kalmaması açısından önemli. Bu işletmeler haksız rekabet yüzünden zor durumda kalmayacak ki sadece bir sene değil onlarca yıl ayçiçeği ürettirmeye devam edebilsin. Bu çerçevede her senenin şartları ayçiçeği piyasaları oluşurken fiyatlama politikasının da o şartlara uygun belirlenmesini zorunlu kılıyor. Mesela dövizin stabil olduğu, referans fiyat uygulaması ile 1 yıl boyunca ithal ürüne uygulanacak gümrük vergisinin hasat öncesi ilan edildiği yıllarda Konya Şeker üreticisine net alım fiyatlarını açıkladı. Ancak belirsizliğin olduğu yıllarda hem üreticinin alın terinin korunması hem de üreticinin işletmesinin yıkıcı bir yıl geçirmemesi için avans fiyat uygulamasına gitti. Bu sene de o yıllardan biri ve bu senenin bir özelliği daha var, değişken bir piyasa ile karşı karşıyayız o nedenle Konya Şeker daha önce yaptığı avans fiyat uygulamasına bu yıla uygun yeni bir uygulama daha ekledi ve günlük değişken avans fiyat uygulayacak. Yani avans fiyatları da günlük piyasa değişimlerini takip ederek güncelleyecek.”
10 yılda fiyatı en çok artan ürün
PANKOBİRLİK Genel Başkanı Recep Konuk 2012’de Konya Şeker’in, ayçiçeğini ton başına 1.400 lira olarak açıkladığını hatırlatarak “Bugün Konya Şeker’in açıkladığı fiyat o günkü fiyatın %360 üzerinde bir fiyattır. Biz hepimiz üreticiyiz ve biliyoruz, ürettiğimiz hiçbir ürünün fiyatı 10 yılda ayçiçeği kadar artmadı. Üreticinin ürettiği ayçiçeğinden üretilen yağın fiyatı da bu artışın çok gerisinde kaldı. Mesela 2012 sonunda rafine ayçiçeği yağının litre fiyatı 6 liranın biraz üzerindeydi, bugün bizim raf fiyatımız 15 liranın biraz üzerinde yani ayçiçeği yağı fiyatındaki artış %150’lerde kalmasına rağmen ayçiçeği alım fiyatımız %360 civarında oldu. Benzer durum hamyağ içinde geçerlidir. Şeker için de geçerlidir. Mesela kristal şekerin fiyatı 10 sene de sadece %96 arttı buna rağmen Konya çiftçisi ne pancar da ne ayçiçeğinde kaybetmedi, kaybetmesine müsaade etmedik.”dedi.
Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar
