Tarımda seferberlik

Tarımda seferberlik

Tarım ve turizmin başkenti Antalya’dayız. Rusya krizi ile sarsılan tarım ve turizm sektörü ,Avrupa Birliği ile yaşanan gerilim, yanıbaşımızdaki savaşın etkisi ile en sıkıntılı dönemlerinden birini yaşıyor.
Turizm ve tarımda yaşananlar, esnaftan, tüccara, sanayiciden ihracatçıya herkesi olumsuz etkiliyor. Ülke ekonomisi açısından çok büyük kayıplar yaşanıyor. Antalya Havalimanı’ndaki sakinlik, çarşı pazar dolaşırken esnafın anlattıkları, otellerin doluluk oranı yaşanan krizin boyutlarını çok net ortaya koyuyor.
Tarımda her hafta yeni bir ürünün gümrük vergisi düşürülerek ithalata kapılar açılıyor. Yakın zamanda nohut,mısır,kırmızı biberde gümrük vergisi düşürülerek ithalat kapısı açıldı. Hayvancılıkta uzun bir süreden beri ithalat kapısı hiç kapanmadı.
Bu sürdürülebilir bir durum değil. Tarımda yaşanan sorunlara çözüm bulmak, sektörün potansiyelini ortaya çıkarmak için Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır “seferberlik” önerisinde bulundu.
Tarımda seferberliğe neden ihtiyaç olduğunu Ali Çandır, şöyle ifade ediyor:
1- Tarım sektörü bir taraftan genel ekonomik zorlukların etkisi altında.Diğer yandan kendi yapısal ve güncel sorunlarıyla baş etmeye çalışıyor.Türkiye ekonomisinin pozitif büyüyüp sektörün küçüldüğü çok nadir yıllar vardır. 2016 yılı bu nadir yıllardan biri olmuştur. Türkiye ekonomisi yüzde 2.9 büyürken, tarım yüzde 4.1 küçülmüştür. Bu durum, 2003, 2007 ve 2014 yıllarında da yaşanmıştı. 2016 yılında yaşanan küçülme yılların biriktirdiği sorunların da etkisiyle daha yıpratıcı bir daralma yarattı.
2- Türkiye genelinde 26 milyon dekar, Antalya’da ise 320 bin dekar tarım toprağını kaybetmiş, istihdamının yüzde 20’si erimiş ve temel ürünlerdeki yeterlilik oranları düşmüş bir tarım sektörü var.
3-Yıllar boyunca her fırsatta, ısrarla tarımın ülke için stratejik bir sektör olduğunu söylemekteyiz. Bu tespit, karar vericiler tarafından da sıklıkla dile getiriliyor. Ancak stratejik kabul edilen tarıma yeterince ilgi gösterilmiyor. Daha fazla gecikmeden stratejik sektör tespitlerinin gereklerinin yerine getirilmesi gerekiyor. Çünkü sektörün içinde bulunduğu darboğaz, günlük ve geçici politikalarla aşılmaktan öteye geçmiştir. Bu nedenlerle, tarımda seferberlik ilan edilmelidir.
4- Tarımda seferberlik ile, sektöre itibar kazandırma, üretimde derinlik ve değer zinciri yaratma, maliyet etkinliği sağlama, kapsayıcı ve eğitim odaklı istihdamı artırma, arazi varlığını geliştirme, lojistik ve sertifikasyon sistemini yürütme, örgütlenmeye rekabetçi işlev kazandırma, sosyal güvenliği geliştirme, ticari bilgi odaklı Ar-Ge ve bilişim motivasyonu sağlamanın hedeflenmesi gibi çok yönlü bir çalışma yapılacak.
5- Türkiye’nin daha önce üretimde kendine yeterli olduğu ürünlerde dışa bağımlı hale geldi. Son dönemde bazı ürünlerindeki vergilerin düşürülmesi ya da vergilerin sıfırlanarak ithalat kapısının açılması kendi kendine yeterliliğin yitirildiğinin göstergesidir.
6- Bitkisel ürünler denge tablosuna göre; son sekiz yılda tahıllarda yetersiz üretim söz konusudur.Mısırda son 16 yılda sadece 1 yıl Türkiye,kendi ihtiyacını karşılayacak kadar üretim yapabildi. Kişi başına mısır tüketimi azalmasına rağmen ihtiyacın yüzde 81’i karşılanabiliyor. Pirinç üretimi artmasına karşın 16 yılda ihtiyacı karşılayacak düzeye ulaşamadı. Halen ihtiyacın yüzde 70‘i üretiliyor. Kuru fasulyede, Türkiye, 16 yıllık geçmişte 2002-2004 dönemi haricinde yüzde 87 oranında yeterlilik derecesine sahip. Yeşil mercimekte 2000’li yılların başında ihtiyacın yüzde 90’nını üreten Türkiye, bugün ihtiyacının yüzde 43‘ünü üretebilmektedir. Kırmızı mercimek ve nohut da yeşil mercimeğin kaderini paylaşıyor.
7- Tarımda seferberlik ilan edilmezse Türkiye, üretimde kendine yeterli olduğu ürünler için de ithalat kapısını açmak zorunda kalacak.Bu nedenle üreticiyi üretimden vazgeçirmeyecek strateji ve politikalar acilen belirlenerek tarımda seferberlik ilan edilmeli.
Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Borsa’nın Nisan’da yapılan meclis toplantısında gündeme getirdiği “tarımda seferberlik” konusunun öncelikle tartışılmasını istiyor. Bu amaçla ilk toplantı Pazartesi günü Antalya Ticaret Borsası’nda yapıldı.
Toplantı, Antalya Ticaret Borsası, Antalya Tarım Konseyi ve DÜNYA Gazetesi işbirliği ile düzenlendi. Moderatörlüğünü yaptığımız “Tarımda Seferberlik/Tarım Sohbetleri” toplantısında Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü(FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, TED(Türk Eğitim Derneği) Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Erol Çakmak,Dokuz Eylül üniversitesi İktisat Bölüm Başkanı Prof.Dr. Yaşar Uysal tarımda yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri ile tarımda seferberlik konusunda görüşlerini paylaştı. Bu konuda ayrıntılı haberi Gazetemiz DÜNYA’da okuyabilirsiniz.
Özetle, tarımda yaşanan sorunların çözümü, ülke kaynaklarının değerlendirilerek, üretime dayalı bir tarım politikasının uygulanması, dışa bağımlılıktan kurtularak ithalat yerine ihracat yapabilen bir Türkiye için tarımda seferberliğe ihtiyaç var.