Yeni hükümetin ilk icraatı çiftçinin desteğine el koymak

Ahmet Davutoğlu Hükümeti’nin ilk icraatı; tarımsal sulamaya ilişkin elektrik borcu olan çiftçilere borcunu ödeyinceye kadar tarımsal destekleme ödenmemesi kararı oldu. 30 Ağustos tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı’na göre elektrik borcunu 15 Eylül 2014 tarihine kadar ödemeyen çiftçilerin bu borcu 2014 yılı tarımsal destekleme ödemelerinden mahsup edilecek. Başka bir deyimle elektrik borcu olan çiftçinin tarımsal desteklemesine el konularak, elektrik firmasına verilecek.
“2014 Yılında Tarımsal Sulamaya İlişkin Elektrik Borcu Bulunan Çiftçilere Bu Borçları Ödeninceye Kadar Destekleme Ödemesi Yapılmamasına İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” 30 Ağustos tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.
Bakanlar Kurulu Kararı şöyle: “Söz konusu elektrik borcu bulunan çiftçilerin bu borçlarını 15.9.2014 tarihine kadar ödememeleri durumunda ,2014 yılında bu çiftçilere yapılması gereken tarımsal destekleme ödemeleri, bu elektrik borçlarına mahsup edilebilir. Mahsup işleminden sonra,çiftçilerin bakiye bir destekleme ödemesi alacağı kalır ise,bu bakiye tutar çiftçilere ödenir.”
Bakanlar Kurulu Kararı’na ilişkin aynı Resmi Gazete’de yayınlanan uygulama tebliğinde ise şöyle deniliyor:
” Şirkete(elektrik dağıtım şirketi) borçlu çiftçilerin, söz konusu borçlarını 15/9/2014 tarihine kadar ödememeleri veya bu tarihe kadar “Belge” ibraz edememeleri durumunda, Şirketin Bankadan yapacağı yazılı talep üzerine,2014 yılında bu çiftçilere yapılması gereken tarımsal destekleme ödemelerinden, Şirketin alacaklı olduğu tutara karşılık gelen kısım Şirket alacağına karşılık mahsup edilir. Banka, Şirketin yazılı olarak bildirdiği tutarı Şirketin alacağına mahsuben Şirket hesabına aktarır. Mahsup işleminden sonra, çiftçilerin bakiye bir destekleme ödemesi alacağı kaldığı takdirde, bu bakiye tutar çiftçilere ödenir. Mahsup işlemine rağmen, Şirketin, alacağının tamamını alamaması durumunda, Şirketin bakiye alacağı, 2014 yılı içerisinde yapılacak diğer destekleme ödemelerinden de aynı usulle mahsup edilebilir.”
Bakanlar Kurulu Kararı ve uygulama tebliğinin özü şu, elektrik borcu olan çiftçiler bu borçlarını 15 Eylül’e kadar ödemezse, 2014 yılı tarımsal destekleme ödemelerine el konularak elektrik dağıtım şirketinin hesabına aktarılacak. Borç tahsilatı yapıldıktan sonra kalan destekleme ödemesi çiftçiye ödenecek.
Bu karar sorunu çözer mi?
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki çiftçiler, günlerden beri elektrik kesintilerini protesto etmek için yol kapatıp eylem yapıyor. Tarımsal sulamada kullandıkları elektriğin bedelini ödemedikleri gerekçesiyle bölgede elektrik dağıtımı yapan Dedaş, elektrik kesintisi uyguluyor. Bölgedeki bir çok köy ve yerleşim yerinde günlerdir elektrik yok. Çiftçiler tarımsal ürünlerini sulayamadıkları için çok büyük zarara uğrarken, kesinti nedeniyle yaşanan susuzluk, hayvanları ve insanları da olumsuz etkiliyor. Hükümetin aldığı mahsuplaştırma kararının da sorunu çözmesi çok zor. Çünkü, çiftçilerin 2014 yılında hak ettikleri tarımsal desteklerin büyük bölümü daha önce ödendi. Ayrıca, bir çiftçinin alacağı tarımsal destek elektrik borcunu karşılamaya yetmezse ne olacak? Yine elektrik kesintisi mi uygulanacak? Böyle bir uygulama borcunu ödeyenleri de mağdur ediyor. Çünkü bölgesel elektrik kesintisi uygulandığı için borcunu ödeyen ve ödemeyen herkes bu kesintiden olumsuz etkileniyor.
Özetle, yeni hükümetin elektrik firmalarının tahsildarlığını üstlenmesi de sorunu çözmeye yetmeyecek.