İhalenin sırrı “yüzer çiftlik”

·

27 Ağustos 2010

·

Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.

İhalenin sırrı “yüzer çiftlik”

27 Ağustos 2010

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Haber

Güncelleme: Şub 20, 2024

Et ve Balık Kurumu’nun canlı hayvan ithalat ihalelerinin neredeyse tamamını Ürdün merkezli Hijazi Grup  kazanıyor. Bu güne kadar yapılan 6 ihaleden ikisi iptal edildi. Kalan 4 ihalede de en düşük teklifi veren Hijazi Grubu toplamda 66 bin ton canlı hayvan ithalatı için 261 milyon 327 bin 500 dolar teklif verdi.
İhaleler öncesine kadar Türkiye’de adı bilinmeyen Hijazi Grup, dünyanın en büyük canlı hayvan
tedarik firmalarından birisi. Ürdün’de 1985 yılında faaliyete başlayan ve sahip olduğu büyük gemi filosu ile dünyanın her yerine canlı hayvan taşıyan Hijazi Grubu, gemide besi yapıyor. Grubun, Türkiye, Çin, Brezilya, Uruguay ve Avustralya’da şirketleri var.
Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR- Et ve Balık Kurumu’nun canlı hayvan ithalat ihalelerinin neredeyse tamamını Ürdün merkezli Hijazi Grup kazanıyor. Bu güne kadar toplamda 66 bin ton canlı hayvan ithalatı için 261 milyon 327 bin 500 dolar teklif vererek yapılacak ithalatın büyük bölümünü tek başına gerçekleştiriyor.
Hükümet et fiyatını düşürmek için sıfır gümrükle canlı hayvan ithalatı yapmak üzere Et ve Balık Kurumu’na yetki verdi. Et ve Balık Kurumu ithalat için  4 Mayıs 2010’dan bu yana 6 ihale yaptı. İlk ikisi, “rekabet sağlanamadığı” gerekçesiyle iptal edildi. Son 4 ihale kapsamında hayvan ithalatı yapılıyor.
Et ve Balık Kurumu’nun yaptığı 6 ihaleden 5’ine katılan ve hepsinde de en düşük teklifi vererek kazanan Ürdün merkezli Hijazi Grup dikkat çekiyor. Hijazi Grubu girdiği her ihaleyi kazanıyor. Grup, Türkiye’deki  4 ihalede toplam 66 bin tonluk canlı hayvan ithalatı için 261 milyon 327 bin 500 dolar teklif verdi. Büyük bölümü Uruguay’dan olmak üzere Türkiye’ye canlı hayvanları teslim etmeye başladı.
Türkiye’de adını Et ve Balık Kurumu ihaleleri ile duyuran Hijazi Grup, dünyanın en büyük canlı hayvan tedarik firmalarından birisi. Ürdün merkezli olarak faaliyet gösteren Grubun, Türkiye, Çin, Brezilya, Uruguay ve Avustralya’da şirketleri var.
Ürdün’ün en büyük gıda şirketi
Sektöründe “çok güçlü” olarak tanımlanan Hijazi Grubu, hayvancılığı dünyada profesyonelce yapan ve lojistik altyapısı en güçlü firma olarak biliniyor. Sahip olduğu gemi filosu ile dünyanın her yerine canlı hayvan taşıyor. Gemilerinde besi yapabiliyor. Grubun internet sayfasındaki bilgilere göre, Hijazi Grubu 1985 yılında Ürdün’de faaliyete başladı. Kırmızı et, beyaz et ve deniz ürünleri alanında faaliyet gösteren grubun 1990’da kurulan her türlü hayvansal ürün üretimi yapan ve günlük 20 ton kapasiteli AlMaraai gıda şirketi var. Almaraai, dondurulmuş ve işlenmiş et (burger, kıyma, şiş kebap vb), soğutmalı ve dumanla dezenfekte et (işlenmiş et, sosis, salam vb), pizza gibi ürünler üretiyor.
Hijazi Grubu, Arap Körfez ülkeleri, Suriye, Lübnan, Irak, Mısır, Sudan, Cezayir, Libya, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi pek çok ülkeye ihracat yapıyor.
Grubun 1995 yılında Akabe özel serbest bölgesinde kurduğu entegre tesislerinde ise, Yeni Zelanda, Hindistan,Çin, Uruguay ve daha bir çok ülkeden ithal ettiği canlı hayvan ve ürünleri  işleniyor,  dondurulmuş veya taze olarak, Mısır, Filistin, Suudi Arabistan, Lübnan, Suriye ve Arap Körfez ülkeleri dahil bölgedeki tüm pazarlara sunuluyor.
Hijazi Grub’unun ayrıca meyve suyu üretimi, mobilya üretimi gibi değişik alanlarda da faaliyetleri var.
Lojistik altyapısı güçlü
Et ve Balık Kurumu ihalelerinde rakiplerine oranla düşük teklif vermesi ile dikkat çeken Hijazi’nin bu ayrıcalığı lojistik altyapısının güçlü olmasından geliyor. Sahip olduğu gemilerle dünyanın her yerinden hayvanları rakiplerine oranla daha kısa zamanda ve daha ucuza taşıyabiliyor.
Özel sektöre ithalat yolunun açılması üzerine Uruguay’dan hayvan ithalatı yapmak için bu ülkede şirket kuran bir yatırımcı Hijazi ile diğer firmalar arasındaki farkı DÜNYA’ ya şöyle değerlendirdi: “Biz Uruguay’dan hayvan almak üzere gittik. Hayvanları seçtik. İlk etapta 3 bin besilik canlı hayvan getireceğiz. Hayvanları seçtikten sonra Türkiye’ye getirmek için taşımacılık firmalarına başvurduk. Şu anda en erken iki ay sonrasına gün veriliyor. Uruguay’dan Türkiye’ye hayvanların gelişi 30 günü buluyor. Hayvanlar Türkiye’ye geldiğinde 30 gün de karantina da bekleyecek. Yıllardır hayvancılık yapıyoruz. Bizim Uruguay’dan hayvan getirmemiz asgari 120 günde gerçekleşebiliyor. Paramızı 120 gün bu işe bağlıyoruz. Hijazi Grubu’nun  kendi gemileri var. Kimine göre 15 kimine göre 18 gemi. Her biri 2 bin 500 baş kapasiteli. Hayvanları alıyor ve yükleyip bir ayda getiriyor. Üstelik biz en fazla 3 bin hayvan alırken bu firma bir seferde 100 bin hayvan alıyor. Hem çok daha ucuza alıyor. Hem de bizden çok daha erken getirme avantajına sahip. Sürekli bu işi yaptığı için ihaleye girdiğinde adamın hayvanları zaten gemilerde hazır bekliyor. İhaleyi kazanınca rotayı Türkiye’ye çevirip teslim edebiliyor. Daha baştan 60 günlük bekleme süresi yaşamıyor. Bu nedenle ihalelerde çok önemli avantaja sahip.”
Lojistik altyapısının güçlü olmasının getirdiği avantajın yanı sıra, hayvancılık sektöründeki genel kanı, Hijazi firmasının hükümetten çok etkili isimlerle işbirliği içinde olduğu ve ihaleleri bu nedenle  kazandığı iddiası da var.
Ucuza alıp pahalıya satıyor
Uzun yıllardır et sektöründe faaliyet gösteren yerli bir firmanın sahibi ise, Et ve Balık Kurumu ihalelerini kazanan Hijazi Grubu’nun Türkiye’ye pahalıya et sattığını iddia etti. Yakın zamanda Lübnan’a gittiğini ve bu firmanın orada perakendecilere canlı hayvanı toptan 2.6 dolara sattığını, Türkiye’ye ise kilosunu 3.8 ile 4 dolara sattığını ileri sürdü. Bu ihalelerin iyi incelenmesi gerektiğini vurgulayan işletme sahibi, ithalatla et fiyatının düşürülemeyeceğini, bu ihalelerle birilerine kaynak aktarıldığını da iddia etti.
Türkiye’nin canlı hayvan tedarikçisi konumundaki Hijazi Grubu’nun bundan sonraki ihalelerde de yer alması bekleniyor.

Et ve Balık Kurumu’nun ihaleleri nasıl gelişti?

4 Mayıs 2010: İlk ihale yapıldı. Litvanya, Letonya, Estonya ve Macaristan’dan 4 bin 25 ton canlı sığır ithalatını öngören ihaleye Hijaji teklif vermedi. İhale iptal edildi.

6 Mayıs 2010: İkinci ihale 5 bin ton canlı sığır ithalatı için yapıldı. İhale kapsamında ABD (Teksas, Alabama ve Washington eyaletleri hariç), Brezilya ( Parana bölgesi hariç), Uruguay, Arjantin ( Corrientes ve Misiones bölgeleri hariç), Şili’den ithalat yapılması öngörüldü. Bu ihalede yola çıkarılmış hayvanların da ihalede teklif edilebileceği şartnamede yer aldı. Pek çok firma gemileri olan ve gemide besi yapan Hijazi için bu maddenin şartnameye konulduğunu iddia etti. Hijazi firması 21 milyon 247 bin 500 dolarlık teklif verdi. İhale iptal edildi.

20 Mayıs 2010: İlk iki ihale “rekabet ortamı oluşmadığı gerekçesiyle iptal edildikten sonra 8 bin tonluk canlı sığır ithalatı için bir kez daha ihaleye çıkıldı. Litvanya, Letonya, Estonya, Macaristan ABD (Teksas, Alabama ve Washington eyaletleri hariç), Brezilya ( Parana bölgesi hariç), Uruguay, Arjantin ( Corrientes ve Misiones bölgeleri hariç), Şili’ye ilave olarak İzlanda ve Norveç’te şartnameye ithalat yapılacak ülkeler listesine eklendi. Hijaji firması 29 milyon 730 bin dolarlık teklifi ile ihaleyi kazandı.

14 Haziran 2010: İlk üç ihalede canlı kasaplık sığır için ihale açılırken 4. ihale besilik canlı hayvan için yapıldı. Litvanya, Letonya, Estonya, Macaristan ABD (Teksas, Alabama ve Washington eyaletleri hariç), Brezilya ( Parana bölgesi hariç), Uruguay, Arjantin ( Corrientes ve Misiones bölgeleri hariç), Şili,İzlanda ve Norveç’ten toplam 4 bin tonluk besilik canlı hayvan ithalat ihalesine Hijazi en düşük teklifi,16 milyon 750 bin lira olarak verdi.

1 Temmuz 2010: Et ve Balık Kurumu’nun 4.ihalesinde  aynı ülkelerden 4 bin tonluk kasaplık sığır ithalatı için ihale yapıldı. Bu ihaleye de Hijazi firması 14 milyon 550 bin dolar ile en uygun teklifi verdi.

15 Temmuz 2010: Küçük partiler halinde yapılan ithalatın et fiyatını düşürmede etkili olmaması nedeniyle Hükümet çok daha büyük çaplı ithalat yapmaya karar verdi. Bu amaçla Et ve Balık Kurumu’na sıfır gümrükle 100 bin tonluk canlı hayvan ithalatı için yetki verildi. Bu yetki kapsamında 15 Temmuz ‘da 50 bin tonluk canlı sığır ithalat ihalesi yapıldı. İhaleye 5 firma teklif sundu. Ürdün merkezli Hijazi, 200 milyon 297 bin 500 liralık teklifi ile ihaleyi kazandı.

Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar

  1. Mehmet Yüksel 27 Ağustos 2010 - 14:32 - Yanıtla

    Malum iletişim çağındayız. Biraz internette gezineyim dedim bakalım dünyada et fiyatları nasıl!!! Avustralya et borsası sitesine girdim. Rusya’ya koyun eti ihalesi var. Teklifi veren firma Mandel Trading. Victoria eyaletinde bir firma. Karkas koyun eti. 6 parça karton ambalajda. St. Petersburg CIF fiyatı 1,100 USD / ton. Sonra firmaların ihracat teklifleri var. Canlı dana 2 USD / kg. Bu arada Hijazi Grubun internet sitesinde Avustralya’da L S S diye işbirliği yaptıkları firma olduğu söyleniyor ama Avustralya et borsasında böyle bir firma gözükmüyor. Eğer EBK yada TC Devleti uygun fiyatlarda et almak istiyorsa doğrudan Avustralya borsasına başvursun. Bu arada Polonya Carrefour’da dana eti kemiksiz %.50 TL ye satılıyor.

Güncel: İlişkili Diğer Haberler

En Son Yayınlanan Makaleler