Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın GDO yönetmeliği, GDO’lu ürünlere kapıları açıyor mu yoksa ithalatı yasaklıyor mu? Tartışmada gelinen son nokta bu. Tarım Bakanlığı ve Hükümet temsilcileri bu yönetmeliği GDO’yu Türkiye’ye sokmamak için hazırladıklarını ifade ediyor. Fakat hazırladıkları yönetmelik bunun tersini söylüyor.
Yönetmeliğin tamamını okumak bir yana sadece adına bakılırsa GDO’lu ürünlerin Türkiye’ye girişi için kapıların ardına kadar açıldığı anlaşılır. Yönetmeliğin tam adı şöyle; “Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik.”
Adından da anlaşılacağı gibi GDO’nun ithalatı var, işlenmesi var, işlendikten sonra ihraç edilmesi var. Kontrol ve denetimi var. Yasaklayacağınız bir ürün için böyle bir yönetmelik çıkarmaya gerek var mı?
Tarım Bakanı Mehdi Eker ve bürokratlarının açıklamaları hiç inandırıcı değil. Yönetmelik çıkmadan önce; Bakan ve bürokratları “Türkiye’de GDO’lu ürün yok. Üretimi de ithalatı da kesinlikle yasak” diyordu. Yönetmelik çıktıktan sonra; “Bu ürünler Türkiye’ye kontrolsüz bir şekilde zaten giriyor. Biz bunu denetim altına alarak aslında GDO’lu ürünlerin önünü açmak bir yana engelliyoruz” demeye başladılar. Çok açık bir şekilde yönetmelikte ithalatın, işlemenin, piyasaya sürülmesinin şartları anlatılırken, bu konuda bir bilim komitesinin kurulması öngörülürken “biz ithalata izin vermiyoruz, engelliyoruz” demek ne kadar inandırıcı?
GDO’lu ürünleri analiz edecek laboratuar konusunda bile Bakan ile bürokratları arasında görüş birliği yok. Bakan, basın toplantısında 3 analiz laboratuar olduğunu söylüyor, Koruma Kontrol Genel Müdürü katıldığı televizyon programında 5 laboratuar olduğunu söylüyor.
Neresinden bakarsanız bakın, bu konuda bakanlık inandırıcı olamıyor. Avrupa Birliği mevzuatına uyum için bu yönetmeliğin çıkarıldığı söyleniyor. Çok yakın zamanda da Biyogüvenlik Yasası’nın çıkarılacağı ifade ediliyor. Yakın zamanda yasa çıkarılacaksa neden aceleyle bu kadar tartışmalı bir yönetmelik çıkarıldı.
Yönetmelikten hiç kimse memnun değil. Gıda ve yem hammaddesi ithal edenler, gıda ve yem imalatçıları, tüketici, çiftçi örgütleri, tıp dünyası ve diğer bir çok kesim bu yönetmeliği eleştiriyor. Bu şekliyle uygulanamayacağını söylüyor.
Bu yönetmeliğin yarattığı karmaşayı ortadan kaldırmak için bir an önce Biyogüvenlik Yasası çıkarılmalı. Yönetmelikle ilgili tartışmalardan ders çıkarılarak Biyogüvenlik Yasası ülkenin gen kaynaklarını, halkın sağlığını ve çevreyi koruyan bir düzenleme olarak çıkarılmalı.
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar
