2009 tarım desteklerini açıklıyoruz….

·

02 Kasım 2009

·

Bu haberde ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.

2009 tarım desteklerini açıklıyoruz….

02 Kasım 2009

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Haber

Güncelleme: Şub 20, 2024

Geçen yıl olduğu gibi bu yılda tarım desteklerini kamuoyuna ilk kez DÜNYA açıklıyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 3 yıl üzerinde çalıştığı Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli’ni de  ilk kez DÜNYA açıklamış ve büyük yankı yaratmıştı. 
Başbakan Recep Tayip Erdoğan’a sunulan ve yakın zamanda Bakanlar Kurulu’nda kabul edilerek yürürlüğe girecek mazot, kimyevi gübre, organik tarım, iyi tarım uygulamaları, toprak analizi ve diğer alan bazlı tarım desteklerini, hayvancılık desteklerini, sertifikalı tohum ve fidan desteklerini, 16 ürüne verilecek fark ödemesi(prim) desteklerini ilk kez gazeteniz DÜNYA açıklıyor.
Destek ödemeleri 2010 bütçesinden yapılacak
DÜNYA’ nın ele geçirdiği 2009 ürün yılını kapsayan desteklerin ödemesi 2010 yılı bütçesinden yapılacak. 2009 dönemini kapsadığı için Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında verilecek destekler yer almıyor. Havza modeli destekleri 2010’da açıklanacak ve ödemesi 2011’de yapılacak.

Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR- Tarım sektörünün dört gözle beklediği 2009 destek miktarları belirlendi. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da tarım sektörü destek miktarlarını gazeteniz DÜNYA’ dan öğreniyor. 
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a sunulan ve yakın zamanda Bakanlar Kurulu’nda kabul edilerek yürürlüğe girmesi beklenen mazot, kimyevi gübre, organik tarım, iyi tarım uygulamaları, toprak analizi ve diğer alan bazlı tarım desteklerinin yanı sıra, hayvancılık destekleri, sertifikalı tohum ve fidan destekleri, fark ödemesi(prim) desteklerini ilk kez gazeteniz DÜNYA açıklıyor.
DÜNYA’ nın ele geçirdiği 2009 Yılı Birime Destek Miktarları, Bakanlar Kurulu kararından sonra Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe girecek. 2009 ürün yılını kapsayan tarım destekleri 2010 bütçesinden ödenecek. Geçmiş yıllarda olduğu gibi desteklerin büyük bölümünün gelecek yılın ilk yarısında ödenmesi bekleniyor.
2009 tarım destekleri 6 ana bölümden oluşuyor. İlk bölümde dekar başına ödemenin öngörüldüğü alan bazlı destekler yer alırken diğer bölümlerde hayvancılık destekleri, çevre amaçlı tarım arazilerinin korunması, telafi edici ödemeler, diğer tarımsal amaçlı destekler ve fark ödemesi(prim desteği) destekleri yer alıyor.
Alan bazlı desteklerde artış
Resmi Gazete’de yayınlanan 2010 Ekonomik Programa göre, 2010 bütçesinden tarımsal desteklemeye 5 milyar 605 milyon TL kaynak ayrılacak. Bu kaynakla 2009 yılı tarım destekleri ödenecek. Genel olarak bakıldığında alan bazlı desteklerin tarımsal destekler içerisindeki payında ciddi bir artış olacak. Doğrudan Gelir Desteği(DGD) ödemelerinin kaldırıldığı 2009’da, alan bazlı ödemelerin, destekleme bütçesinin yaklaşık yüzde 27’sini oluşturması tahmin ediliyor. Söz konusu ödemelerin 2010 yılında ise toplam desteklerin yüzde 39’una ulaştırılması öngörülüyor. 2010 yılı için öngörülen bu artışın temel nedeni, 14 Temmuz 2009 tarihli ve 2009/15201 sayılı Fındık Üreticilerine Alan Bazlı Gelir Desteği ve Alternatif Ürüne Geçen Üreticilere Telafi Edici Ödeme Yapılmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan yeni fındık destekleme politikasıdır. Bu yıl ilk kez destekleme kapsamına alınan fındık için yaklaşık 750 milyon TL kaynak ayrılıyor.
Mazot ve gübre ödemeleri, alan bazlı ödemeler içerisinde 2005 yılında yaklaşık yüzde 30 oranında bir paya sahipken, aynı oranın 2009 yılında yüzde 87, 2010 yılında ise yüzde 58 olması bekleniyor. 
Ürün bazlı olarak uygulanan ve “prim desteği” olarak adlandırılan, fark ödemesi desteklemeleri, arz açığı olan yağlı tohumlar ile çay ve 2005 yılından itibaren hububatta uygulanıyor. 2008 yılında bakliyat da destekleme ödemeleri kapsamına alındı. 2004 yılında destekleme bütçesinin yüzde 11’ini oluşturan fark ödemesi desteklemelerinin, 2009 yılındaki payının yüzde 40 ve 2010 yılında ise yüzde 32 olacağı tahmin ediliyor.
Hayvancılık desteklemelerinin ise toplam destekleme bütçesi içerisinde 2004 yılında yüzde 7 olan payının 2009 yılında yüzde 22 olması ve 2010 yılında ise aynı düzeyde kalması öngörülüyor.
2009  desteklerinde alan bazlı destekleme bölümünde, toprak analizi, mazot, kimyevi gübre, organik tarım, iyi tarım, alternatif ürün ve ilk kez bu yıl uygulanan fındık destekleri olmak üzere 8 ana destek kalemi var. Bu desteklerin bir çoğu geçen yıla göre yüzde 10-15 civarında artırılması öngörülüyor. Geçen yıl yüzde 100 artırılan kimyevi gübre desteğindeki artış bu yıl yüzde 12 civarında kaldı.
Kimyevi gübre ve mazot destekleri
Geçen yıl süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali alanlarda dekara 2.70 TL kimyevi gübre desteği alan çiftçilere, 2009 için 3 TL ödeme yapılacak. Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve üretim alanlarında kimyevi gübre desteği 3 lira 825 kuruştan 4 lira 25 kuruşa çıkarıldı. Yağlı tohum ve endüstri bitkilerini eken çiftçilere ise geçen yıl dekar başına 5.40 TL olan gübre desteği 5.5 TL’ ye çıkarıldı.
2008 üretim yılında süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanlarda dekara 1.8 TL olan mazot desteği 2 TL’ ye çıkarıldı. Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve üreten çiftçilere yapılan mazot desteği ise aynı dönem için  2 lira 925 kuruştan 3 lira 25 kuruşa çıkarılıyor. Yağlı tohum ve endüstri bitkiler için dekar başına 5.4 TL olan mazot desteği ise 2009 ürünü için 5.5 lira olarak uygulanacak. Kimyevi gübre ve mazot desteği 2009 yılı çiftçi kayıt sistemi esas alınarak 2010?da ödenecek. Ayrıca, kimyevi gübre ve mazot desteği almak için çiftçilerin  toprak analizi yaptırmaları şartı var. Toprak analizi yaptırmayan çiftçiler mazot ve gübre desteği alamıyor.
Çiftçi toprak analizi yaptırırken de dekar başına 2.5 lira destek alacak. Geçen yıl toprak analizi desteği 2 lira 25 kuruştu.
Tütüne alternatif ürün desteği
Alan bazlı destekler kapsamında tütüne alternatif ürün yetiştiren çiftçilere 2009 üretim yılı için dekara 120 lira destek verilecek. Geçen yıl bu destek dekara 108 liraydı. Tütün üretiminden vazgeçerek alternatif ürün yetiştiren üreticilere yapılan bu destek, Adıyaman, Batman, Bitlis, Burdur, Diyarbakır, Hatay, Mardin, Muş ve Trabzon illerindeki üreticileri kapsıyor.
Seracılara büyük destek
Organik tarım yapan üreticilere dekar başına 18 lira olan alan bazlı destek miktarı 2009 ürün yılı için 20 lira olarak uygulanacak. 2008’de iyi tarım uygulamaları ile üretim yapan çiftçilere dekara 18 lira destekleme ödemesi yapılırken, 2009 için bu destek kaleminde farklı bir uygulama getiriliyor. Yeni uygulamaya göre  iyi tarım uygulamaları ile  meyve ve sebze üretimi yapanlar dekara 15 lira destek alacaklar. Bu bölümde seracılara büyük destek veriliyor. Örtüaltında(seracılık) iyi tarım uygulaması ile üretim yapanlara dekar başına 75 lira destek sağlanıyor.
Fındıkta ilk uygulama
Hükümetin Temmuz’da açıkladığı fındık stratejisi kapsamında bu yıl fındıkta ilk kez  alan bazlı destek uygulanacak. Alan bazlı destekleme miktarları, fındık stratejisi açıklandığında belirtildiği gibi fındık üreticilerine dekara 150 lira ödeme yapılmasını öngörüyor. Ruhsatlı alanlarda fındık üretenler dekar başına 150 lira destek alacak. Ayrıca, fındık stratejisi kapsamında fındığını söken çiftçiye dekar başına 150 lira, fındık yerine üreteceği alternatif ürün içinde 150 lira olmak üzere toplam 300 lira destek ödemesi yapılacak.
En fazla prim artışı pamukta
Fark ödemesi(prim desteği) başlığı altında 16 ürüne ödenecek destek miktarları da belli oldu. En yüksek prim artışı kütlü pamukta oldu. Fark ödemesi kapsamında yer alan kütlü pamuk destekleme primi 2009’da ilk kez pamuk ekimi yapılmadan önce açıklanmıştı. Buğday, dane mısır ve yaş çay destekleme primleri de Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker tarafından bu ürünlerin alım fiyatı ile birlikte daha önce açıklanmıştı. Diğer 12 ürünün destekleme primini ise ilk kez DÜNYA açıklıyor. Destekleme primlerinde en yüksek artış kütlü pamuk, zeytinyağı ve hububat ürünlerinde oldu. Kütlü pamukta  sertifikalı tohum kullanan üreticiler kilogram başına 42 kuruş destekleme primi alacak. Geçen yıl bu destek 32.4 kuruştu. Geçen yıl 27 kuruş destekleme primi alan sertifikasız tohum kullanarak kütlü pamuk üreten çiftçiler bu yıl kilograma 35 kuruş destekleme primi alacak.
Bakanlar Kurulu’nun onayından sonra yürürlüğe girecek karara göre, geçen yıl 18.9 kuruş olan yağlık ayçiçeği destekleme primi 21 kuruşa yükseltiliyor. Geçen yıl  20.7  kuruş olan soya fasulyesinin primi 2009 ürünü için 23 yeni kuruşa, sertifikalı soya fasulyesi primi 24.75 kuruştan 27,5 yeni kuruşa çıkarıldı. Kanola  eken çiftçiler ise bu yıl kilograma 23 kuruş destekleme primi alacak. 2008’de bu destek 20.7 kuruştu. Aspir üreticilerine ödenen prim 23 kuruştan 25 kuruşa çıkarılırken, zeytinyağı destekleme primi de 21 kuruştan 25 kuruşa çıkarıldı.
Bakliyat ve çeltikte 1 kuruşluk artış
Geçen yıl ilk kez destekleme kapsamına alınan bakliyat ürünlerinden kuru fasulye, nohut ve mercimekte prim sadece 1 kuruş artırıldı. Geçen yıl ilk kez kilogram başına 9 kuruş destekleme primi alan kuru fasulye, mercimek ve nohut üreticileri 2009?da 10 kuruş destek alacak. Çeltik primi de 9 kuruştan 10 kuruşa çıkarıldı.
Hububatta ise geçen yıl 4.5 kuruş olan buğday destekleme primi 2009’da 5 kuruşa, arpa, çavdar ve yulafta 3.6 kuruş olan destekleme primi 4 kuruşa çıkarıldı.
Çay destekleme primi de ton başına 101.7 liradan  115 liraya çıkarıldı.
Diğer destekler
Telafi edici ödemeler kapsamında patates siğili için patates üreticilerine dekar başına 110 liralık ödemede bir değişiklik olmadı. Geçen yıl olduğu gibi 2009’da da dekar başına 110 lira telafi edici ödeme yapılacak.
Çevre amaçlı tarım arazilerinin korunması (ÇATAK) programı kapsamında verilen desteklerde ise 1.kategori için dekara 54 lira olan destek 60 liraya, 121 lira 50 kuruş olan 2. kategorideki destek miktarı ise 135 liraya çıkarılıyor.
DESTEKLEME PRİMLERİ (kuruş/ Kg)
                                                    2006        2007         2008      2009
                                                    ——–     ———     ———  ———–
Kütlü pamuk(sertifikalı)                 34.8       34.8          32.4        42.0
Kütlü pamuk(sertifikasız)               29.0       29.0          27.0        35.0
Yağlık ayçiçeği                               20.0       20.0          18.9        21.0
Soya fasulyesi (sertifikalı)              26.4       26.4          24.75      27.5
Soya fasulyesi (sertifikasız)            22.0       22.0          20.7        23.0
Kanola                                             22.0       22.0          20.7        23.0
Aspir                                               22.0        22.0          23.0        25.0
Zeytinyağı                                       11.0        20.0          21.0        25.0
Dane mısır                                         6.7          2.0            3.6          4.0 
Buğday                                              3.5          4.5             4.5         5.0
Arpa,yulaf,çavdar                              2.5          3.5             3.6         4.0
Çeltik                                                 6.0          9.0             9.0        10.0
Nohut,mercimek,kuru fasulye             –            –               9.0        10.0
Yaş çay                                               8.0         9.0           10.17      11.5

ALAN BAZLI DESTEKLER(Dekar/TL)

                                                                                              2008     2009
1- Alternatif ürün Tütün                                                    108        120
2- Organik tarım                                                                   18          20                                                    
3- İyi tarım meyve-sebze                                                       18          15
4- Örtü altı iyi tarım                                                                –          75
5- Mazot 
    Süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali                      1.8         2
    Hububat,yem,baklagiller, yumru bitkiler,sebze, meyve        2.925     3.25             
    Yağlı tohum,endüstri bitkileri                                                5.4         5.5
6- Kimyevi Gübre 
    Süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali                       2.70       3
    Hububat,yem,baklagiller, yumru bitkiler,sebze, meyve         3.825     4.25             
    Yağlı tohum,endüstri bitkileri                                                 5.40       5.5
7- Toprak analizi                                                                        2.25      2.5
8- Fındık
     Alan bazlı                                                                                 –        150
     Alternatif ürün                                                                          –        300

Not: Örtüaltı iyi tarım ve fındık bu yıl ilk kez alan bazlı destekleme kapsamına alındı

Bu haber ile ilgili yapılan yorumlar

  1. uğur yılmaz 2 Kasım 2009 - 08:39 - Yanıtla

    neyi artırdınız 45 kuruş tu buğdaya desdek 50 kuruş olmuşş vay be ne artış ama ya yüzde on kesinti ne olacak onu ne sölemiyonuzz tabi çiftçiler bunu görmüyoo sizler nasıl hesap kitap yapıyonuz ben anlamış değilim yazık çok yazık kandırmnacaa ee seçim geliyo tabii türk tarımı bitmiş durumda bitmişş bakma millet ayakda duruyo aam nası duruyo bide ona sorr 2011 tarım yok yok

  2. feyhun gulter 2 Kasım 2009 - 09:41 - Yanıtla

    hepsi destek olsa ne olur.boğazda rakı balık parasıdır bu türk çiftçisi senelerdir uyutuluyor.onlarda kaderlerine razı zaten

  3. mustafadeveci 2 Kasım 2009 - 12:40 - Yanıtla

    benim hakım olan bir bütün elmayı elimden alıyor ve bunu dört dilim yapıp bir altı ay
    sene gecince müjde bir dilim elma veriyom bi altı ay sene geciyor müjde bi dilim elma veriyom ya siz neyin müjdesini yapıyonuzzaten o elmanın hepsi benim hakkımmmmm elimden almadan ver fakir sevineceginde eşegi kaybolurmuş sonra bulunup sevinirmiş misali)

  4. Hasan Zebirli 2 Kasım 2009 - 15:01 - Yanıtla

    Bakın yine diyorum.

    Tarıma verilen destekler üç aşağı beş yukarı aynı. Tarımda verimlilik ve rekabet gücünü artıracak, tarımsal yapıdaki dönüşümü hızlandıracak,güya çiftçi kabul edilip kendine de tarıma da faydası olmayan yoğun nüfusu tarım dışına alacak hiç bir yeni yaklaşım yok. Bu yapılmadığı sürece tarımda iyileşmeyi sağlamak, tarım kesiminin refahını yükseltmek mümkün olmayacaktır. Sonuç, küçücük işletmelerde çile çeken milyonlarca insan.

    Bunlar günü kurtarmak, günlük siyaseti yürütmek için yapılan ve her sene tekrarlanan şeylerdir. Hükümet çok verdiğini, çok şey yaptığını söyler, vatandaş öldüm bittim diye ortalıkta dolanır. Durumu anlamak için bilge olmaya, çok detay bilgilere gerek yok. Üretim maliyetleri yüksek, karlılık düşük, rekabet gücü zayıf, milli gelir içindeki payı %10 olan tarımsal gelire bağlı 25 milyon nüfus. Manzara korkunç.

    Böyle giderse garanti ediyorum 10 sene sonra da değişen bir şey olmayacaktır.

    Hükümet diğer sektörlere sağladığı imkanların, imtiyazların yarısını tarıma sağlasa çok şey değişir. Ama onların yüzü tarıma değil, ağalara, para babalarına, güçlülere dönük. Köylüyü kim neylesin. Onlar sadece seçimde lazım.

  5. Ramazan DUMAN 6 Kasım 2009 - 16:21 - Yanıtla

    destek 2010 yılının ilk aylarında verilme imkanı var ise gayet güzel olay

  6. fayık yılmaz 6 Kasım 2009 - 17:18 - Yanıtla

    Sayın ali ekber yıldırım gasteniz
    sesimiz oldu adeta adımıza konuşuyor veya sesimizi duyuruyor bundan dolayı teşekkür ederiz bu yıl yürürlüge girmiş olan toprak analizi yaptırmayan çifçiye mazot ve gübre destegi yok diyerek ilçe tarım ve ziiraat odalarına yazı asıldı çok güzel bişey tabiki gübremizi topragımıza kaç kilo atacagımızı bilmemiz hem ülke ekonomisi hem kendi büççemiz bakımından çok önemli lakin bi hafta mncesi topraklarımı götürdüm bana verilen cevap 50 dönüm ve yukarısını getir yetiştiremiyoruz denildi bu günde 07.11.2009 50 dönüm yukarısı olan 2 tarlamın topragını götürdüm bu sefer anca elimizdekileri yetiştire bilecez alamayız denildi şimdi yaptırmayana destek yok deniliyo götürüyoruz almıyolar ilçe tarım ziiraat odası yani bunu kısaca kökten vermiyoruz arkadaş deseler daha iyi olmazmı çocuk gibi oynatıyolar bizi ama yinede onlar haklı ihtilalle gelmediler benim köyümde %80 oy aldılar haklı adamlar çifçiye bu yaraşır ne yapsalar yeridir vede haklılar Bİ HALK HAK ETTİGİ GİBİ YÖNETİLİR BİZDE HAK ETTİGİMİZ GİBİ YÖNETİLİYORUZ SAYGILARIMLA UZUNPINAR ÇİFÇÇİLERİNDEN FAYIK YILMAZ

  7. bahadır cancan 7 Kasım 2009 - 11:51 - Yanıtla

    aga elinizdekı bir elma sekeri senede bi cıkarıp verecem diyonu bi yaladıp geri cekıyonuz bu arada o elma sekeri benim zaten 4,5 kurustan 50 cıkardınız siz kendinize nekadar ayırdınız agalar beylern onu söyleyın

  8. Mücahit TÜRKMEN 30 Kasım 2009 - 16:20 - Yanıtla

    desteğe bak desteğe ne çok sanki çoçuğa para veriyorlar bozdur bozdur harca ya çiftci sahipsiz kalmış öksüz kalmış bayramdan önce çocuk harclıklarını (buğday desteğini) vereceklerini söylediler malesef yalan söylediler hani nerde bayram gecti daha yok bizim bulunduğumuz bölge alamadı başka yeride bilmiyom bence bu bir adeletsizlik bakım TBMM koltukların değişme kararı alınmış neyimiş efendim renkleri sitres yapıyormuş yok böyle bir şey yazıklar olsun devletin kendi alacağı oldumu 1 saat gecse faizini hemen vurur ve bağırta bağırta alır bizim hakkımızı neden vermiyorlar veya kendi istedikleri zaman veriyorlar ben hakkımı helal etmiyorum

  9. yaşar şahin 9 Ocak 2010 - 17:21 - Yanıtla

    yapılan tüm yorumlar çok doğru sanki benim diyeceklerimide anlatmışlar.bizlerde birlik yok yada çiftçinin hakkını savunduğunu söyleyen sendika benzeri kurumlar yada temsil ettiğini söyleyen örgütler suskun yada hiç yok sanki.hani nerede ziraat odaları yada diğer temsili gruplar

  10. ilyas ulus 21 Ocak 2010 - 11:16 - Yanıtla

    neredesiniz hey sahipsiz türk köylüsü. yukarıda devletimizin açıkladığı tabloyu inceleyin. bizlere sadece desteklerden bbahsediliyor,2009 yılı ürünllerimizin girdileri 2008 yılında yapıldı . 520 krş.luk gübre girdimiz,1.300 krş.ye yükseldi.ürün girdilerimiz otomatikmen % 128 artarken bizim hububatımızın fiyat artışı %15 sularında seyretti. Yinede biz çiftçimize sahip çıktık çiftçimizi kolluyoruz diyorlar.yüce Atamızın kemiklerini sızlatıyorlar hani ‘Çiftçi milletin efendisi’ idi. nerede bizleri koruyan tarım örgütleri nerede tepkileriniz Türk köylüsü bireysel olarak birşey yapamıyor.Gelin birleşelim .Ziraat odaları birlikleri,Ziraat mühendisleri odaları,Veteriner birlikleri, ve çiftçi yanlısı birlikleri haklarımızı yasal yollardan arayalım.Sayın ziraat odaları genel başkanı sizin başkanlığınızda toplanalım ve hak arayışına geçelim vede sesimizi Sayın Tarım bakanı Mehti EKER beye ve hükümetize duyuralım.

  11. halil 13 Şubat 2010 - 10:26 - Yanıtla

    yalova millet vekilinin de dediği gibi , bu hükümetin yatacak yeri yok.

Güncel: İlişkili Diğer Haberler

En Son Yayınlanan Makaleler