Ulusal Süt Konseyi'nde neler oldu?

İstanbul’da 6 yıldan beri düzenlenen  ANIMALIA- Hayvancılık Teknolojileri Uluslararası İhtisas Fuarı, süt sektörünün gündemini belirliyor. Fuar kapsamında her yıl yapılan panelin bu yıl ki konusu, “Süt Fiyatları Kimler Tarafından ve Nasıl Belirlenmeli” olsa da, ağırlıklı olarak Ulusal Süt Konseyi’ndeki gelişmeler konuşuldu.
Ulusal Süt Konseyi’nin kurulmasına ilişkin tartışmalar 10 yıl sürdü. 2006’da çıkarılan Tarım Yasası ürün konseylerinin kurulması sürecini hızlandırdı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bu yasaya dayanarak ilgili yönetmelikleri hazırladı. İlk olarak Zeytin ve Zeytinyağı, Pamuk, Fındık, Turunçgil konseyleri kuruldu.
Ulusal Süt Konseyi yönetmelik taslağı ise sektörde uzun süre tartışıldı. Bu tartışmalarda konseyin süt fiyatlarını belirlemesi, piyasayı düzenlemesi, temsil şartları gibi bazı temel konularda sanayici ile üretici örgütleri arasında uzlaşma sağlanamadı.
Sanayiciler, konseyin süt fiyatını belirlemesine, piyasaya müdahale etmesine ve süt fonuna karşı çıktı.
Bakanlık, sanayicilerin istemediği bu maddeleri ayıklayarak yönetmeliği 23 Eylül 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayınladı. Bu yönetmelik çerçevesinde 26 Ocak 2009’da toplanan Ulusal Süt Konseyi Kurucular Kurulu geçici yönetim kurulunu seçerek göreve başladı. Böylece sektörün 10 yıldır özlemini çektiği Ulusal Süt Konseyi resmen kuruldu.
Fakat tartışmalar bitmedi. Sektörün en önemli örgütlerinden biri olan Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği,  fiyat belirleme ve piyasaya müdahale yetkisi olmayan bir konseyde yer almayacaklarını bildirdi ve konseye üye olmadı.
Konsey’ in kurucu yönetimi ağırlıklı olarak Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği(SETBİR), Hayvancılık Kooperatifleri(HAYKOOP)  ve Türkiye Süt Üreticileri Birliği’nden oluştu. Kamu kesiminden kimse yer almadı.
Murat Yörük’ün başkanlığındaki kurucu yönetim kurulu, Konseyi 16 Haziran’da genel kurula götürdü.
Genel kuruldan önce çok ilginç gelişmeler yaşandı. Daha doğrusu işin içine siyaset dahil oldu. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın da üstünde bir güç devreye girdi.
Ulusal Süt Konseyi’nin yönetmeliği değiştirilerek 6 Mayıs 2009 tarihli Resmi Gazete’ de yayınlandı. Bu değişiklikle sanayici tanımı değiştirildi. Bu değişiklikten kısa bir süre sonra SETBİR üyesi ve başını Ülker ile Danone’nin çektiği bir grup sanayici Ambalajlı Süt Üreticileri Derneği(ASÜD) adıyla ikinci bir dernek kurdu. Yönetmelik değiştirilmeden önce konseyin sanayici alt grubunda sadece SETBİR’in temsil yetkisi bulunurken buna ASÜD’ de eklendi. Daha açık anlatımla yapılan değişiklikle Ülker ve Danone’nin konseye girmesinin önü açıldı.
Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği genel kurula bir iki gün kala ikna(!) edilerek konseye üye olması sağlandı.
Son yıllarda hayvancılık sektörüne yönelik yatırımları ve sözleri ile öne çıkan, devlete ait Denizli Acıpayam Çiftliği’ni alarak süt sektörüne giren Ethem Sancak, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) temsilcisi olarak yönetmelik gereği konseye seçimsiz girdi.
Bu değişikliklerden sonra yapılan genel kurulda kurucu yönetimden sadece üç kişi koltuğunu koruyabildi. SETBİR tüzel kişilik olarak, Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği, Köy-Koop, yönetime giremedi. Daha önce yönetimde olmayan Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Ziraat Mühendisleri Odası, Tarım Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ambalajlı Süt Üreticileri Derneği yönetime girdi.
Yönetim Kurulu ilk toplantısında görev bölümü yapmak üzere konseyin merkezi olarak görünen Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na davet edildi. Ziraat Mühendisleri Odası  temsilcisi Prof. Dr. Muhittin Özder çağrılmadı. Yönetim 8 kişi ile toplandı. HAYKOOP’ u temsilen yönetime giren Mahmut Eskiyörük, Konseyin sanayicinin konseyi gibi algılandığını belirterek üreticinin sorunlarının ciddi boyutlara ulaştığını belirterek başkanlığa aday olduğunu açıkladı. Ethem Sancak, “bende üreticiyim” diyerek başkanlığa kendisinin de aday olduğunu açıkladı.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri daha ilk toplantıda sorun yaşanmaması için bu seçimin kendilerine bırakılmasını istedi. Önceden belirlenen görev dağılımı üyelere tebliğ edildi. Buna göre, Konsey Başkanlığına Ethem Sancak getirildi. Mahmut Eskiyörük, Hasan Girenes, Osman Vasfi Yasun ve Prof. Dr. Erkan Benli başkan yardımcısı olduğu açıklandı. Harun Çallı Muhasip üye olurken, Muhittin Eyimaya, Prof. Dr. Muhittin Özder ve Halil Polat ise yönetim kurulu üyesi olarak görev aldı.
Yönetmelik bir başkan yardımcısı seçeceksiniz diyor, fakat seçimi yapanlar hızını alamayıp 4 başkan yardımcısı seçmiş. Bu kadar demokratik(!) bir seçimde olur böyle şeyler. Seçimi yapanlar bunu da kitabına uydururlar.
Görevlendirme hakkında ilk bilgi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a verildi. Sonuca çok sevinen Başbakan, 1 Temmuz’da konsey yönetimine randevu verdi.
Öyle görünüyor ki, tartışmalar devam edecek,gelişmeleri yakından izleyerek paylaşmayı sürdüreceğiz.
                                 ******
Zeytinciler yasta
Zeytinciliğin duayenlerinden, eski milletvekili Melih Pabuççuoğlu yaşama veda etti. Yaşamı boyunca zeytinciliğe hizmet veren, duyarlılığı ile tanınan Pabuççuoğlu’na tanrıdan rahmet, ailesine ve zeytincilere baş sağlığı dileriz. Toprağı bol olsun.