Girdi maliyetleri üretimi tehdit ediyor…

Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.

Girdi maliyetleri üretimi tehdit ediyor…

10 Nisan 2008

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Köşe Yazısı

Güncelleme: Nis 10, 2008

Tarımsal girdi fiyatlarındaki hızlı artış üretimi tehdit ediyor. Özellikle gübre, mazot, enerji gibi temel girdilerin fiyatı çok hızlı artarken ürün fiyatlarının aynı düzeyde artmaması üretimi zorlaştırıyor.
Girdilerin pahalı olması nedeniyle son yıllarda üretim yapamayan ve tarlasını boş bırakan çok sayıda çiftçi var. Pek çok çiftçi mazot parası bulamadığı için tarlasını süremiyor. Gübre fiyatları çok arttığı için gübre kullanamayan çiftçilerin sayısı da az değil. Gübre kullanmayınca verim düşüyor, çiftçinin maliyeti daha da yükseliyor.
Girdi fiyatlarındaki aşırı yükselmenin bir başka olumsuz sonucu ise tarımın rekabet gücünü kaybetmesi. Rakip ülkelere göre çok pahalıya girdi kullanan Türk çiftçisi birçok üründe rekabet edemez hale geldi ve ithalata teslim oldu.
Tarımdaki en önemli girdilerden birisi mazot. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü’nden Doç. Dr. İlkay Delal, Hakan Efendi Özat ve Tijen Özüdoğru’nun ‘Tarımda Mazot Kullanımı ve Mazot Destekleri’ konulu araştırması bu konudaki gerçekleri tüm çıplaklığı ile gözler önüne seriyor.
Söz konusu araştırmaya göre, Türkiye yılda 1.5 milyar litre mazotu tarımsal amaçlı olarak kullanıyor. Çiftçinin sadece mazota ödediği fiyat nedeniyle rekabet şansı kalmıyor. Çünkü, Türkiye 171 ülke arasında en pahalı mazotu kullanan 5’inci ülke konumunda.
2006 verilerine göre, Türkmenistan’da mazotun litresi sadece 1 sent, Venezüella’da 2 sent, Amerika Birleşik Devletleri’nde 69 sent, Çin’de 106 sent, İspanya’da 110 sent, komşumuz Yunanistan’da 119 sent, Polonya’da 130 sent, Hollanda’da 132 sent, Fransa’da 133 sent ve Türkiye’de 162 sent.
Girdi fiyatlarındaki artışa karşın, ürün fiyatının artmaması çiftçinin alım gücünü düşürüyor ve üretim yapmak güçleşiyor. Araştırmadaki veriler bu gerçeği de ortaya koyuyor. 1975 yılında çiftçi 1 kilogram buğday ile 1,08 litre mazot alabilirken, 1990’larda bu değer yüzde 65 azalarak 0,35 litreye, 2007’de ise 0,19 litreye indi. Aynı dönemde  mazotun fiyatı buğday fiyatından 4,9 kat fazla arttı.
Mazot fiyatlarındaki bu artışın üretimi olumsuz etkilememesi için 2000 yılında gündeme gelen  mazot desteği, çiftçilere ilk kez 2003’te ödendi. 2003’te verilen destek, mazot fiyatının yüzde 34,8’ine denk gelirken, 2005’te verilen mazot desteği çiftçinin kullandığı mazotun sadece yüzde 15,4’üne denk geliyordu. Yani destekleme yarı yarıya azaldı. 2007’de yapılan ödemelerde bu oran çok küçük bir artışla yüzde 16,3’e çıkarıldı. Fakat 2008’de yapılacak ödemeler 2007 ile aynı olacak. Mazot fiyatındaki bir yıllık artış desteğe yansıtılmadığı için 2008’de mazot destekleri reel olarak gerileyecek.
Söz konusu araştırmanın sonuç bölümünde de belirtildiği gibi: “Ülkemizde tarım sektörünün sürdürülebilirliğini sağlamak, uluslararası piyasada rekabet gücünü yükseltmek, çiftçi gelirlerini artırmak için tarımda kullanılan mazota verilen destek alan bazlı, yeter miktarda ve uygun zamanda ödemeler devam ettirilmelidir.” 
Aşırı fiyat artışı ve desteklerin yetersizliği sadece mazotta değil, gübrede de yaşanıyor. Bu konuda yapılacak bir araştırma benzer bir tabloyu ortaya çıkaracaktır.
Bu nedenle Türkiye tarımsal üretimi sürdürmek istiyorsa öncelikle girdi fiyatlarındaki artışı tehdit olmaktan çıkarmalı. Rakipleriyle eşit şartlarda rekabet edecek ortamı ve şartları sağlamalı. Bu olmazsa üretim olmaz, ithalat da artarak devam eder.
 

Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar

  1. sercan şaşmaz 10 Nisan 2008 - 03:49 - Yanıtla

    umarım bigün birileri sesimizi duyar :(

  2. ertugcalis 10 Nisan 2008 - 04:52 - Yanıtla

    Sonunda tarım ve hayvancılığı bitirerek, tamamen ellere muhtaç kalacağız. O zaman bu insanlara kim ekmek verecek bakalım. Bir lokma ekmeğe ve bir yudum suya muhtaç kalacağımız günler çok uzakta değil…

  3. ibrahim 10 Nisan 2008 - 05:52 - Yanıtla

    Tarımda en büyük iki girdi .Gübre ve mazot..199o yıllarda yapılan %50 gübre deseklemeleri vardı..O zamanları hatırlayanlar bilirler..çiftçi kayıt sistemi yoktu..Ziraat odasından alınan ve gübre bayilerinden alınan fatura ile %50 lik gübre desteğinden faydalanıyordu.. o zamanlarda bu durum çok suistimal edildi..İthal gübre girişinde artış oldu! Şimdiki durum farklı Tarım Bakanlığında artık bir kayıt sistemi oluşturuldu..ve bu kayıt sistemi uydu merkezi ile bağlantılı çalışmalı(ürüne verilen desteklerde özellikle)Konular birbirine çok ilintili olduğundan buna değinmek istedim..
    Girdi fiyatlarına acilen bir çözüm şart oldu..Huzurla kalınız..

    Ali Ekber Yıldırım bey, annenize allahtan rahmet diliyorum.Başınız sağolsun..

  4. Abdullah Cotuk 10 Nisan 2008 - 07:10 - Yanıtla

    Allah sonumuzu hayır etsin. Bu artış nereye varacak derdimizi kime anlatacaz. Kim durduracak bu dengesiz artışları???

  5. kaankoca 10 Nisan 2008 - 10:18 - Yanıtla

    kısaca şunu söylemek istiyorum mısır üretim yapan bir çiftçinin asgari dekar başına mozot tüketimi mısır ekiminden güz sürümüne kadar 18 litre mazot birlitre mazot 2,81 ytl olduğuna göre toplam tüketim 50,58 ytl hükümet 2008 mazot desteklemesi 1,7 verdiğine göre sorarım yüzde kaçını vermiş verdiği para yüzde üç buçuktur arkadaşlar bu kelime oyunlarına ilk okul çocuğu bile inanmaz ama gerçek bu işte sayın başbakan HALEP ORADA İSE ARŞIN BURADA daha az mazotla daha ucuza nasıl maledebilicez bari onuda gösterde öyle yapalım ama kitaptan değil pratikte gösterin KAAN KOCA

  6. yaşar duran 11 Nisan 2008 - 01:05 - Yanıtla

    SELAMLAR ÖNCELİKLE TÜRK ÇİFÇİSİNİN BAŞI SAĞOLSUN, SİZİN BAŞINIZ SAĞOLUN BİZLERİN DOSTU BİR EVLADI DOĞURAN ANAYA ALLAHTAN RAHMET SİZE SABIR DİLİYORUM. ÇUKUR OVADA 45 GÜN SONRA BUĞDAY HASADI BAŞLAYACAK İNAN BUNA SEVİNEMİYORUZ. İKİNCİ ÜRÜN İÇİN SANCILI DÖNEM BAŞLIYOR GÜBRE, TOHUM, MAZOT ATEŞ TEN KOR MISIR, PAMUK, EKMEK HER BABAYİĞİDİN HARCI DEĞİL. ANLAŞILACAĞI GİBİ ÖNÜMÜZDEKİ KIŞ YİNE SEFİLLERİ OYNAMAYA DEVAM EDECEĞİZ. BU YAZ AYLARINDA TARLAMIZA DÖNMEK İSTİYORUZ ALNIMIZIN TERİNİ TOPRAĞA DÖKEREK ÇOCUKLARIMIZA HELAL LOKMA YEDİRMEK,İNSAN GİBİ YAŞAMAK İSTİYORUZ. ÇOKMU İSTİYORUZ ACABA. LAFONTENİN AĞUSTOS BÖCEĞİ OLMAK İSTEMİYORUZ. BU ÇIĞLIK YUMURTALIK TAN TOROS DAĞLARINI AŞIP UMARIM İLGİLİLERİN KULAĞINDA ÇINLAR. SAYGILARIMLA.

  7. bülent bayhan 11 Nisan 2008 - 11:32 - Yanıtla

    sevgili ali abiciğm ben ekerden başkasını ekersem nausuzum aqlsın tarlal aN LASIN ŞİRANDA ALIR AMA BUGDA EKTİM HEPSİ KURŞUN GİŞBİ DOLGUN ÇOK GÜZEL UNU VAR ali ab,i inşallah anladın sen beni aha hubat parası aha tarla parası gerisi başımın sadakası

  8. mehmet uzuğ 12 Nisan 2008 - 02:21 - Yanıtla

    BU GÜN 12 NİSAN HADİ GENE İYİSİNİZ MAZOT 140 YKRŞ ZAMLANDI .HA GAYRET YOK ETMEYE VE YOK OLMAYA AZ KALDI.ÇUKUROVADAN TOROSLARI AŞAN SELAMLAR K a y s e r i YE GELDİ HEMDE BAŞA KADAR ÇIKTI DAAAA.İŞİME GELMEDİ KARDEŞİM SEÇİM ZAMANI KULLANACAK ÇOK MALZEME VAR.Bilmem anlata bildimmi Bereketli sezonlar.

  9. cengiz adak 8 Mayıs 2008 - 22:51 - Yanıtla

    herkes buğday ve diğer tarım ürünlerinin yüksekliğinden bahsediyorda neden çiftçilerin girdilerinin yüksekliğinden bahsetmiyor dekara 100 kg gübre vede 25 lt mazot harcanıyor diğer masraflar hariç buda dekara 180 ytl masraf demek hükümet çıkıp mazot ve gübre desteği verdik diyor dekara 5.4 ytl para veriyor ve desteğin boyutunu siz hesaplayın artık 67 ytl lik mısır fiyatının 20 ytl ye düştüğünü ve diğer desteklerde artış olmadığını dünürsek ülkemizdeki enflesyon 0 çıktı demmekki.

Tarım,Tarım Politikaları: İlişkili Diğer Makaleler

En Son Yayınlanan Makaleler