Buğday ekmesek mi?

Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.

Buğday ekmesek mi?

19 Şubat 2008

·

Ali Ekber Yıldırım

·

Köşe Yazısı

Güncelleme: Şub 19, 2008

Buğday, Türkiye için son derece önemli bir ürün. Ekilebilir toprağın yaklaşık yüzde 30’unda buğday üretiliyor. Yıllık üretim ortalama 20 milyon ton. Türkiye’nin tüketimi ise 18 milyon ton olduğu tahmin ediliyor. Geçen yıl olduğu gibi üretim 18 milyon tonun altına düşünce ithalat yapmak zorunlu oluyor. Bu tablo ortada iken, buğday ekimini tartışmak ne kadar doğru olur?
Bu soruyu sormamızın nedenleri var. Daha geçen yıla kadar, Türkiye buğday eksin mi ekmesin mi tartışmaları yapılırdı.
‘Türkiye, buğday ekmesin’ tezini savunanlar ne diyordu: “Buğdayda, Amerika ile rekabet etmek mümkün değil. Dünyada buğdayın tonu 150 dolar, Türkiye’de 250- 300 dolar. Üretmeye ne gerek var, ithal edilsin. Buğday yerine başka ürünler ekilsin.”
Geçen yıl yaşanan kuraklık, Türkiye’de ve dünyada buğday üretimini düşürdü. Tarım ürünlerinden enerji üretimi buğdaya olan talebi artırınca,fiyatlar büyük bir hızla artmaya başladı. Dünya fiyatları, Türkiye’yi solladı geçti. Dünyada buğdayın tonu 400 doların üstüne çıktı.
Dünyadaki bu artış, “buğday ekilmesin” tezini çürütmekle kalmadı, Türkiye’nin buğdaydan vazgeçemeyeceğini bir kez daha gösterdi.
2007’de kuraklığın etkisi ile Türkiye’nin buğday üretimi 17 milyon tonun altına düştü. Buna rağmen Hükümet, Toprak Mahsulleri Ofisi(TMO) aracılığı ile  2007 ürünü ekmeklik buğdayın tonuna 425 YTL fiyat verdi. Tüccar bu fiyatı biraz yükselterek piyasadan buğdayı topladı. TMO, 102 bin ton civarında bir buğday alabildi. Bu TMO’nun son yıllarda aldığı en düşük miktardı. 
Üreticiden buğdayı ucuza alan tüccar  piyasanın tek hakimi oldu. Fiyatları tırmandırarak 600 YTL’ ye kadar çıkardı. Unun maliyeti yükseldi. Bu ekmek fiyatına yansıdı ve tüketici daha pahalıya ekmek tüketmeye mecbur kaldı.
Üretici buğdayını ucuza satmak, tüketici ise ekmeği pahalıya almak zorunda kaldı. Birkaç aracı bu işten para kazandı. Un sanayicisinin ve tüketicinin canı yandı.
Böyle bir dönemde yapılacak tek iş TMO’nun piyasaya müdahale etmesiydi. Fakat, TMO’nun elinde yeterli buğday olmadığı için ithal buğday ile piyasaya müdahale etmek zorundaydı. Hükümet gümrük vergilerini yüzde 130’dan yüzde 8’e kadar düşürdü. Dünya fiyatları hızla yükseldiği için uygun fiyata ürün bulmak kolay değildi. 
 “Paramızı bastırır istediğimiz yerden buğdayı alırız” dönemi artık geride kaldı. Uluslararası piyasadan buğday almak için verilen her teklif fiyatları artırıyor.  TMO, buna rağmen Ocak’ sonunda 100 bin ton buğday ithal etti. Elindeki az miktardaki buğdayla birlikte satışa sundu. Piyasa biraz duruldu. Fakat, yeni ürünün çıkmasına daha 4 ay var. Önümüzde 4 aylık zorlu bir dönem var. Bu süreç öyle yada böyle atlatılacak.
Umarız bu sezon herkese iyi bir ders vermiştir ve “buğday ekmesek mi” sorusu bir daha sorulmaz.

Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar

  1. Yusuf ÇALIŞKAN KÜTAHYA HAYKOOP Bşk 19 Şubat 2008 - 03:46 - Yanıtla

    BUĞDAY Dünyanın varlığı ile var olan bir temel gıda,İnsanlığın yaşamasında büyük katkısı olan gıda,Dini-Irkı-Düşüncesi ne olursa olsun bilmeyen yemeyen insan varmı? Buğday ekmeyen bir ülke düşünmek ,bir aile düşünmek insana ruh darlığı verir.Kıtlık o zaman o ülkeye gelmiş demektir.Lütfen ne yapıyoruz neler yapmaktayız BUĞDAY’ın Alternatifi olmaz gerekirse suspanse edilir gene ekilir,ekilmelidir.Matematik hesabı iyi yapılmalı eğer BUĞDAY ekilmez dışarıdan alınırsa 200 dolara tüketim yapan insana bu 400 dolara gelir.Eğer üretirse 200 dolara yemiş olur bunun hesabı meydanda.1163 Sayılı Kooperatiflere verilsin yetki güzel bir üründeseni oluşturalım,toplu ekimle-toplu hasatla daha ucuza üretelim Allah aşkına örf adet anene kültürü olan BUĞDAY da dışa bağımlı olmayalım.Lütfen

  2. Beytullah BERÇİN 19 Şubat 2008 - 05:00 - Yanıtla

    Çevre Bakanlığının Yozgatta Keklik Üretim İstasyonu açılış konuşmalarının dinliyorum Keklik Üretileçek miş ileriki yıllarda bu 10 000 rakamlarına çıkacakmış,süneleri ve keneleri yoplayacakmış araziden YOZGAT buğdayı da kalitali olacak mış…

    Allah allah Yoz gatta Keklik Buğday üretim Alanlarının Suzuz arazilerde bitme noktasına gelmesi KEKLİK popülasyonunun etkisini azalttığını aklına getiren olmadı…

    Ayranımız yok Atımız var…

  3. yaşar duran 19 Şubat 2008 - 09:06 - Yanıtla

    Selamlar bir çifçi baba olarak içimde ezikliği sizlerle paylaşmak istiyorum. Evinin elektiriği,telefonu kesik buğdayını taban gübresiz eken çocuklarına bir bayramlık dahi alamayan bir çiftçi babası kumarı içkisi olmayan inadına üretmeye çabalayan bir çiftçi babasını ne türban nede beyaz kefen ilgilendiriyor. Zaten bizler hergün ölüp diriliyoruz. Cephede dedelerimiz Yunanla savaşırken Konyada Mehmet Delibaş çetesinin neler yaptığını sonununda nasıl olduğunu herkesin bilmesi gerekir.

  4. arif gençgöçmen 19 Şubat 2008 - 14:57 - Yanıtla

    sayın Ali ekber bey yazılarınızı ilk defa okudum.buğday eksekmi yazınızı çok beğendim.sorunları çok güzel tesbit etmişsinz.bende bir un sektörü çalışanı olarak sorunu yakından takip ediyorum.şu anda büyük sıkıntı içerisideyiz.son bir ayda buğday fiyatı yüzde on beş arttı.dolayısıyla un fiyatıda artaacak.şu an piyasa büyük firmaların elinde olduğu için bizi eziyorlar.ben t.m.o. nun yeniden aktif rol almasını diliyorum.bunu kaliteli tohumluk alanında yapmasını bekliyorum.şu an türkiyenin üretim miktarından çok kalite sıkıntısı vardır.biz çorum da fabrikacayız.bizim yörenin yüzde 95 i süneli buğday.çankırı,çorum,yozgat,kırıkkale,kırşehir,kayseri bralardada durum aynı.yani sorun buyday miktarından çok, kalitede sıkıntı var.yoksa ithal buğdaya fazla ihtiyaç olmaz. OCAKLI UN SUNGURLU.00364 3112744 ARİF

  5. Yusuf ÇALIŞKAN KÜTAHYA HAYKOOP Bşk 20 Şubat 2008 - 01:25 - Yanıtla

    Yaşar DURAN çiftçi kardeşimizin anlattıkları doğrudur inanıyorum.Gübre fiyatları çok yüksek işte burada hem fikir oluyoruz ,bi zamanında matematik hesabı yapamayan hükümetler Gübre Üretiminde kullanılan kimyevi madde şu ülkeden gelirse daha ucuz olacak diye ,kimyevi madde üreten tesislerimizi kapattılar şimdi dışa bağımlı olduğumuzdan gübre fiyatları yükseliyor.Bazı güçler buğdayda ektirtmezse insanlarımıza bayamda yaptırmayacak.
    Yusuf ÇALIŞKAN KÜTAHYA HAYKOOP Bşk

  6. HAYDAR TEMUR 15 Temmuz 2008 - 08:26 - Yanıtla

    ben elbistanli bir cifci ben gecen yıl bugday ektim 30ton bugday aldim bu sene aynı yeri ketim 10ton cıktı hani kuraklık yoktu bundan iyi kutaklık olmaz ben bu sene ne ekecegim bilmiyom mazut 3150 olmus kimyevi gupre bel degil halimiz ne olacak destek almassak cifcini hali ne olur siz dusununcifci ne yapsın nere gitsın yol gösterin millete borclar geldi ne verecek saygılar

  7. HAYDAR TEMUR 15 Temmuz 2008 - 08:30 - Yanıtla

    sayın aliekber bey yazını okudum haklısın ekmesek ne olur buyuk sıkıntın icinde dusunup duruyok sana tesekurler

Hububat: İlişkili Diğer Makaleler

En Son Yayınlanan Makaleler