Bu makalede ele alınan konular hakkında hızlı bir genel bakış.
Güngör URAS /Olayların içinden
İyi haber şu: İnsanlarımız zeytin ağacı dikmeye başladı. 90 milyon ağaçtan 130 milyon ağaca eriştik.
Kötü haber şu:
Zeytin ağacı dikenler, “domat” ve “uslu” zeytin yerine “Gemlik” türü ağaç dikiyor. İhracatta talep “domat” türü zeytine, ama “Gemlik” türü ağaç dikmek hem daha ucuz hem daha erken ürün elde ediliyor. İşte bunun için de dikilmeyecek yerlere “Gemlik” türü zeytin ağacı dikiliyor.
Çok yakında “ürün fazlası piyasaya dökülünce, zeytinciler destek isteyecek.”Bu gibi yanlışları daha başlangıçta önlemek gerekir. Zaman geçince ağacı sökmek de güç, piyasaya dökülen zeytine alıcı bulmak da zor.Var yılında 1 milyon 600 bin ton zeytin ürünü elde ediliyor. (Yok yılında bu rakam yarıya düşüyor).
Üretimin 300 bin tonu sofralık zeytin olarak, kalanı yağ çıkarmada değerlendiriliyor. İhracat için “domat” var yılında 1 milyon 300 bin ton zeytinden 180-200 bin ton yağ çıkarılıyor. Bunun 40-50 bin tonu ihraç ediliyor.
Bizde yeşil zeytinin, yurtdışında ise bizim sofralık zeytinimizin talebi yok. Bizim ihraç ettiğimiz sofralık zeytinleri genelde yurtdışındaki Türkler yiyor.Yıllık sofralık zeytin ihracatımız (var yılında) 45-50 bin ton. Bunun sadece 8 bin tonu domat ve uslu denilen yeşil zeytin.B atı ülkelerinde domat (yeşil zeytin) kokteyllerde, pizza üretiminde tüketiliyor.
Tarım konularını çok iyi izleyen gazeteci dostum Ali Ekber Yıldırım’dan öğrendiğime göre, son yıllarda başta Akhisar olmak üzere Ege Bölgesi genelinde, Marmara Bölgesi, Antakya, Nizip ve çevre bölgelerde zeytin dikim alanları hızla gelişiyor. 100 Gemlik fidanından en az 60-70’i tutuyor. 3 yılda ilk ürün alınıyor, 5’inci yıl verim başlıyor.
“Gemlik” türü olmuyor
Halbuki domat ve uslu türü yeşil zeytinde dikilen 100 fidanın 25-30’u tutuyor. Bakımı eziyetli. Verim daha uzun sürede alınabiliyor.Ege İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre, 1 Ekim 2006-30 Eylül 2007 arasında 8.378 ton yeşil zeytin, 44.302 ton siyah zeytin ihraç edildi. Toplam 60 milyon dolar gelir sağlandı. Yeşil zeytinin kilosu ortalama 1.72 dolardan, siyah zeytinin kilosu 1.02 dolardan alıcı buldu.
Türkiye’de Gemlik zeytini türü sofralık zeytin bolluğu varken yeşil zeytin (domat ve uslu) türü zeytin yeterli miktarda üretilmediğinden zaman zaman ihracatçılar “ihraç kaydı ile yeşil zeytin ithali” için istiyor.İş işten geçmeden Tarım Bakanlığı’nın iyi niyetli üreticileri uyarması, bundan sonra Gemlik türü zeytin ağacı dikmek yerine domat ve uslu türü zeytin ağacı dikimini teşvik etmesi gerekiyor…
Gerekiyor da… Bunu yapan yok… Biz yazıyoruz… O kadar… [Milliyet, 14 Ekim 2007]
Bu makale ile ilgili yapılan yorumlar
16 sene önce yazdiginiz yazinin yanlisligi üzücü gemlik zeytin kapış kapış gidiyor suan 2023 de